Η Αθήνα πρωτεύουσα της Ελλάδας. Τα Πρώτα Βήματα - Μέρος Δεύτερο: Παρεμβάσεις

Η Αγλαΐα Αρχοντίδου-Αργύρη καταγόταν από τη Λέσβο. Ήταν κόρη ενός εκ των κορυφαίων διανοητών και διδασκάλων του Λεσβιακού Λαού, κατά τον διαρρεύσαντα αιώνα από της Απελευθερώσεως της Λέσβου, του αειμνήστου Βασιλείου Αρχοντίδη. Παντρεύτηκε τον αείμνηστο Παντελή Αργύρη και απέκτησαν μια κόρη, την Άννα–Μαγδαληνή. Σπούδασε Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παρακολούθησε πολλά σεμινάρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την Μουσειολογία και την υποβρύχια αρχαιολογία. Διωργάνωσε Αρχαιολογικά Συνέδρια στην Αθήνα, στην Μυτιλήνη και στη Χίο. Είχε συμμετάσχει με ανακοινώσεις της σε πολλά συνέδρια εντός και εκτός Ελλάδος. Εργάσθηκε ως έκτακτη αρχαιολόγος στην αρχαιολογική Εφορεία της Ρόδου και ως Επιμελήτρια και Έφορος Αρχαιοτήτων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Συγκεκριμένα εργάσθηκε στις Εφορείες Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Συλλογών, Εναλίων, Ναυπλίου, Μυτιλήνης και στις Κεντρικές Υπηρεσίες του ΥΠΠΟ. Είχε μεγάλο ανασκαφικό και μουσειακό έργο στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου Λήμνο, Λέσβο, Χίο και Ψαρρά. Οργάνωσε έξι αρχαιολογικούς χώρους, πέντε Μουσεία, Συλλογές και πολλές περιοδικές εκθέσεις στα νησιά βορειοανατολικού Αιγαίου και στο εξωτερικό. Είχε δώσει διαλέξεις σε Πανεπιστήμια της Ευρώπης, Καναδά και Αιγύπτου, σε Μουσεία και σε πολιτιστικούς Συλλόγους στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Είχε δημοσιεύσει πολλά επιστημονικά άρθρα και είχε επιμεληθεί πολλών αρχαιολογικών εκδόσεων. Χρημάτισε Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων επί πολύ. Ήταν μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, της Ενώσεως Aρχαιολόγων της Ευρώπης και του European Museum Awards. Η Προεδρεία της Ιταλικής Δημοκρατίας τίμησε το έργο της με την απονομή σ’εκείνην του τίτλου «Grande Ufficiale (Prima Classe) Dell’ Ordine Della Stella Solidarieta Italiana». Διετέλεσε Διευθύντρια του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών – Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία.

Αρχιτέκτονας – Μηχανικός σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχιτεκτονική και Πολεοδομία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UCLA) στον Αστικό Σχεδιασμό και την Ιστορία και Κριτική της Αρχιτεκτονικής.

Δίδαξε για πολλά χρόνια στην Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ τα αντικείμενα: Αρχιτεκτονική Σύνθεση, Αστικός Σχεδιασμός, Επαναχρησιμοποίηση κτηρίων και Ανάπλαση περιοχών του αστικού χώρου. Στα πλαίσια του διατμηματικού μεταπτυχιακού προγράμματος δημιούργησε και δίδαξε επί σειρά ετών το μάθημα με τίτλο «Το Τοπίο του Κατοικημένου Χώρου»,  μια κριτική προσέγγιση στην   ιστορία και παραγωγή του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Έχει δώσει διαλέξεις και έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συγγραφέας άρθρων και πραγματειών έχει μεταφράσει στα Ελληνικά το ιστορικό έργο του Reyner Banham «Θεωρία και Σχεδιασμός την Πρώτη Μηχανική Εποχή».

Σε συνεργασία με τη καθηγήτρια Αρχιτέκτονα-Πολεοδόμο Αναστασία Πεχλιβανίδου έχουν συμμετάσχει σε πολλούς Διεθνείς και Πανελλήνιους Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς και έχουν κερδίσει 30 βραβεία και διακρίσεις. Το έργο τους, μεταξύ άλλων θεμάτων, έχει κυρίως εστιάσει σε κτήρια πολιτισμικού περιεχομένου, όπως πολιτιστικά κέντρα, θέατρα, κτήρια συνεδρίων, μουσεία και εκθεσιακούς χώρους.

Η Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1972-1977). Είναι διδάκτωρ της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού  Μετσόβιου Πολυτεχνείου (2004). Έχει ασχοληθεί με ειδικές αρχιτεκτονικές μελέτες (μελέτες καταγραφής μνημείων και παραδοσιακών οικισμών, αναπλάσεων ιστορικών κέντρων και παραδοσιακών οικισμών, αποκαταστάσεων μνημείων) και με αρχιτεκτονικές και πολεοδομικές μελέτες. Εκπόνησε σημαντικό αριθμό μελετών Δημοσίου και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έχει πολυετή δραστηριότητα που σχετίζεται με την έρευνα της ιστορίας της πολεοδομίας και αρχιτεκτονικής οικισμών του ελλαδικού χώρου. Έχει συμμετοχές σε διεθνή συνέδρια και είναι μέλος πολλών επιστημονικών εταιριών. To 2006 εξελέγη Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής στο Τμήμα όπου υπηρετεί μέχρι σήμερα. Τιμήθηκε με Έπαινο της Τάξεως των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών (1996).

Η Ελένη Φεσσά-Εµµανουήλ είναι ιστορικός της αρχιτεκτονικής και ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1962-67) και το 1990 αναγορεύτηκε διδάκτωρ αυτής της Σχολής. Διετέλεσε τακτική καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου δίδαξε το μάθημα της ιστορίας της θεατρικής αρχιτεκτονικής και σκηνογραφίας.

Από το 1980 ασχολείται συστηµατικά µε την ιστορία της νέας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Περισσότερες από εκατό ερευνητικές και θεωρητικές μελέτες της είναι δημοσιευμένες σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά, σε πρακτικά συνεδρίων, εγκυκλοπαίδειες και συλλογικούς τόµους. Έχει συγγράψει και επιµεληθεί δώδεκα επιστημονικές μονογραφίες, από τις οποίες οι σημαντικότερες είναι το δίτοµο έργο Η αρχιτεκτονική του νεοελληνικού θεάτρου 1720-1940 (1994, έκδοση µε χορηγία του Ιδρύµατος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου και του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου ∆ελφών, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), ο τόµος της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας Αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα – Μέλη της Εταιρείας (2009, Εκδόσεις Ποταμός), το βιβλίο Αριστοτέλης Ζάχος & Josef Durm. Η αλληλογραφία ενός πρωτοπόρου αρχιτέκτονα με τον μέντορά του, 1905-1914 (2013,  Εκδόσεις Ποταμός) και οι τέσσερις δίγλωσσες εκδόσεις (στα ελληνικά και αγγλικά): Η ιδεολογική κρίση της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, 1827-1940 (1987), Κτήρια για δημόσια χρήση στη νεότερη Ελλάδα, 1827-1993 (1993, Παπασωτηρίου), Δοκίμια για τη νέα ελληνική αρχιτεκτονική (2001, έκδοση µε χορηγία του Ιδρύµατος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου) και Περικλής Σακελλάριος, Αρχιτέκτων (2006, σε συνεργασία µε την Ελισάβετ Σακελλαρίου-Herzog). Τα Δοκίμια για τη νέα ελληνική αρχιτεκτονική τιµήθηκαν µε έπαινο της ∆ιεθνούς Ακαδηµίας Αρχιτεκτονικής σε διαγωνισµό που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της 10ης ∆ιεθνούς Τριενάλε Αρχιτεκτονικής (Σόφια, 2003).

Το 1991 διετέλεσε αναπληρώτρια Επίτροπος της Ελλάδας στην 5η ∆ιεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής στην Μπιενάλε της Βενετίας και υπεύθυνη για την έκθεση µε τίτλο «Νέα ∆ηµόσια Κτήρια των ∆. και Σ. Αντωνακάκη, Ν. Βαλσαµάκη και Α. Τοµπάζη». Το 2002 επιµελήθηκε επιστημονικά και συνέταξε, σε συνεργασία µε την αρχιτέκτονα Τίνα Καραπιπέρη, τα κείµενα της ελληνικής συµµετοχής στο CD-ROM µε τίτλο «Η ανακάλυψη της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στο Παρίσι, το Λονδίνο και την Αθήνα. Εικονικές και πραγµατικές διαδρομές», το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Culture 2000» από τη γαλλική εταιρεία ARVHA, την αγγλική ATAP και την ελληνική Εταιρεία Αρχιτεκτονικών και Πολεοδομικών Μελετών «Οµάδα 80» - Σωτήρης Παπαδόπουλος.

Από το 2005 έως το 2008 συμμετείχε σε διαβαλκανικό ερευνητικό πρόγραμμα για τη νεότερη ιστορία της Βαλκανικής Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας. Η μελέτη της για την ελληνική συμβολή στο IV Συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής με θέμα τη «Λειτουργική Πόλη», γνωστό ως Συνέδριο της «Χάρτας των Αθηνών» (1933), δημοσιεύτηκε στον τόμο του ομότιτλου ερευνητικού προγράμματος, το οποίο διοργανώθηκε το 2010-2013 από τα Αρχεία Giedion του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης και το Ίδρυμα Van Eesteren-Fluck & Van Lohuisen της Χάγης.