Ποίηση και πραγματικότητα

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 13 Σεπτεμβρίου, 1948. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου απεφοίτησε το 1971. Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Sussex της Αγγλίας, όπου απέκτησε το διδακτορικό του (Ph.D) το 1973, στην Θεωρητική Φυσική των Υψηλών Ενεργειών. Διετέλεσε ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN) στη Γενεύη Ελβετίας και επί σειρά ετών ανήκε στο ανώτερο ερευνητικό προσωπικό του κέντρου. Διετέλεσε επίσης ερευνητής στην Ecole Normale Superieure, Παρίσι, Γαλλία και στο Πανεπιστήμιο Harvard, Cambridge, USA. Το 1989, εξελέγη καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Texas A&M, College Station, όπου από το 1992 είναι διακεκριμένος (distinguished) καθηγητής, και όπου από το 2002 κατέχει την έδρα (chair) Mitchell-Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, προικοδοτούμενη (endowed) με το ποσόν του ενάμισι εκατομμυρίου δολαρίων ($ 1,5 Million). Είναι επίσης Διευθυντής του Κέντρου Αστροσωματιδιακής Φυσικής του Κέντρου Προχωρημένων Ερευνών του Ηouston (HARC), στο Houston, Texas, USA, όπου επίσης διευθύνει ένα ερευνητικό τμήμα του World Laboratory, που εδρεύει στην Λωζάνη, Ελβετίας. Το 1997, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Κύρια ερευνητική του ασχολία είναι η Φυσική Υψηλών Ενεργειών και η Κοσμολογία. Στόχος των ερευνών του αποτελεί η δημιουργία μιας ενοποιημένης θεωρίας όλων των δυνάμεων στην Φύση, η θεωρία του Παντός, όπου θα δίνεται μία επιστημονική ερμηνεία του Σύμπαντος, από το πως εμφανίστηκε, πως εξελίχθηκε και πως έχει την σημερινή μορφολογία του.

Έχει συγγράψει πάνω από 645 πρωτότυπες εργασίες, όλες δημοσιευμένες σε περιοδικά με κριτές και υψηλό impact factor, συμπεριλαμβανομένων 14 βιβλίων. Έχει πάνω από 40.000 αναφορές και τον Νοέμβριο 2001 και τον Σεπτέμβριο 2004, ανεδείχθη 4ος στην κατάταξη των πιο αναφερόμενων Θεωρητικών Φυσικών όλων των εποχών, που έγινε από το Πανεπιστήμιο του Stanford. Από το 1988 είναι εταίρος (fellow) της American Physical Society και από το 1992 μέλος της Italian Physical Society. Το 1996, του απενεμήθη ο Ταξιάρχης του τάγματος της τιμής, της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώ τον Μάιο του 2005, έτους αφιερωμένου στον Einstein τιμώντας τα 100 χρόνια της Θεωρίας της Σχετικότητας, απέσπασε για δεύτερη φορά (πρώτη φορά το 1999) το βραβείο του Ιδρύματος Ερευνών της Βαρύτητος, εδρεύον στη Μασαχουσέτη των Η.Π.Α. Τον Οκτώβριο του 2006 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ωνάση, ενώ το 2009 απέσπασε από την Ιταλική Εταιρεία Φυσικής το Διεθνές Βραβείο “Enrico Fermi”.

Είναι Εθνικός Εκπρόσωπος στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN), από το 2005 έως το 2009 διετέλεσε Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (Ε.Σ.Ε.Τ.) και από το 2005 έως το 2006 Εθνικός Εκπρόσωπος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).

Ο Δημήτρης Νανόπουλος είναι μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 1997 και διετέλεσε Πρόεδρός της το 2015.