100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή - Αφιέρωμα στον Φώτη Κόντογλου

Ο Ιωσήφ Βιβιλάκης είναι Καθηγητής του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής και του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1996 απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα του ιδίου Πανεπιστημίου με την εργασία Η θεατρική ορολογία στους Πατέρες της Εκκλησίας. Συμβολή στη μελέτη της σχέσεως Εκκλησίας και Θεάτρου. Έχει διευθύνει τις εκδηλώσεις πολιτισμού «Τεχνών επίσκεψις» που πραγματοποιήθηκαν υπό την εποπτεία του Πρύτανη καθηγ. Γεωργίου Μπαμπινιώτη στο Παλαιό Πανεπιστήμιο της Πλάκας (2001-2003). Αρθρογραφεί στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο και έχει συνεργαστεί με την εφημερίδα Καθημερινή γράφοντας βιβλιοκριτική. Τακτικός συνεργάτης του λογοτεχνικού περιοδικού Φρέαρ. Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (2015-2016), Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών (2014-2016) και αυτή την περίοδο είναι πρόεδρος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.

Ο Δημοσθένης Αβραμίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1965. Είναι απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών με εξειδίκευση στη Νωπογραφία-Φορητή Εικόνα, Ψηφιδωτό, Σκηνογραφία (2007), του Τμήματος Συντηρητών Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης του Τ.Ε.Ι. Αθηνών (2000), του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ. (1990). Από το 2007 διδάσκει Αγιογραφία και Ψηφιδωτό στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Το 2013 εκλέγεται Επίκουρος Καθηγητής στο ανωτέρω Τμήμα, στο αντικείμενο Εικαστικά με έμφαση στις Εκκλησιαστικές Τέχνες.

Τον Φεβρουάριο του 2016 εκλέγεται Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στο αντικείμενο Τέχνη και Τεχνική της Τοιχογραφίας και των Φορητών Εικόνων. Eρευνητικά του ενδιαφέροντα αποτελούν η εικαστική γλώσσα του Ιερού διαπολιτισμικώς, η προφορική και γραπτή διδασκαλία των εικαστικών τεχνών, η τεχνολογία υλικών-κατασκευών. Έργα του υπάρχουν στο Άγιον Όρος (τοιχογραφίες στους Ι.Ν. Γενεσίου Θεοτόκου, Παναγίας Τριχερούσης, Αγ. Νικολάου Πλανά Κελλίου Μαρουδά) στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων (Ψηφιδωτά μεγάλης κλίμακας Ι.Μ. Αγ. Γερασίμου Ιορδανίτου) καθώς και σε ναούς και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε τέσσερεις ατομικές και οκτώ ομαδικές εκθέσεις και έχει εκδώσει δύο μονογραφίες (Γλωσσάριο της Ερμηνείας της Ζωγραφικής Τέχνης Διονυσίου του εκ Φουρνά-Με βάση τον «Πίνακα λέξεων κατ’εκλογήν» Παπαδόπουλου-Κεραμέως και Η Χρήση του Χρυσού στα Έργα Τέχνης στις εκδ. Σπανός-Βιβλιοφιλία, Αθήνα, 2015).

Ο Φώτης Μαρτίνος είναι εγγονός του λογοτέχνη. Μετά το θάνατο της κόρης του Φώτη Κόντογλου, Δέσπως Μαρτίνου-Κόντογλου παρέλαβε μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη το υλικό του παππού τους, που υπήρχε θαμμένο σε δεκάδες βαλίτσες, κουτιά και συρτάρια, (κείμενα, άρθρα, δημοσιεύματα, φωτογραφίες, επιστολές), αλλά και την αλληλογραφία του Κόντογλου με την Πηνελόπη Δέλτα, τον Νίκο Καζαντζάκη, τον Γιάννη Μόραλη. Το ταξινόμησαν, το κωδικοποίησαν, το αρχειοθέτησαν και το ψηφιοποίησαν, σε μια «δουλειά» για την οποία χρειάστηκαν 5 χρόνια καθημερινής πλήρους απασχόλησης. Φανταστείτε: 6.000 κωδικοί και πολύ περισσότερες φωτογραφίες, μαζί με 6 δεμένους τόμους με τα εβδομαδιαία άρθρα του Φώτη Κόντογλου στην εφημερίδα «Ελευθερία» από το 1949 έως το 1965. Στη συνέχεια, οι οικογένειες του Παναγιώτη και του Φώτη Μαρτίνου αποφάσισαν να το δωρίσουν στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας, ως τμήμα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, για να γίνει και να παραμείνει κτήμα του ελληνικού λαού, με μόνη τους επιθυμία να μην μπει στο αρχείο, αλλά να παραμείνει «ζωντανό», να αξιοποιηθεί και παράλληλα να είναι ελεύθερα προσβάσιμο στον καθένα.

Η Κατερίνα Κοσκινά είναι διδάκτωρ ιστορίας της τέχνης-μουσειολόγος και επιμελήτρια εκθέσεων. Γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Έχει εργαστεί στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (1988-1992), στο Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου (1992-2014) ως επιμελήτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του ιδρύματος και στην Alpha Bank ως καλλιτεχνική σύμβουλος της Διοίκησης και επιμελήτρια της συλλογής έργων τέχνης της (1992-2014). Από το 2008 έως τον Ιανουάριο του 2015 υπήρξε πρόεδρος ΔΣ του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και από το 2011 έως το 2015 διετέλεσε διευθύντρια της 3ης, 4ης και 5ης Biennale Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Από τον Δεκέμβριο του 2014 έως τον Δεκέμβριο του 2018 ήταν διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ). Έχει διατελέσει μέλος της Επιτροπής Αισθητικής Πλαισίωσης της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. (1998-2011), καλλιτεχνική σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων–Αθήνα 2004 Α.Ε. (2000-2004) και εθνική επίτροπος της 23ης Biennale του Σάο Πάολο (1996), της 51ης Biennale της Βενετίας (2005) και της 57ης (2017). Έχει επιμεληθεί πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τέχνης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Για το έργο της της έχει απονεμηθεί το παράσημο του Cavaliere dell’Ordine della Stella d’Italia και του Chevalier dans l’Ordre national de la Légion d’Honneur αντίστοιχα από την Ιταλική και τη Γαλλική Δημοκρατία.

Ο Γεράσιμος Μιχελής γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής Βεάκη και παρακολούθησε το τρίχρονο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος του Λευτέρη Βογιατζή, για την παράσταση της Αντιγόνης του Σοφοκλή.