40 χρόνια γονιδιωματική

Ο ομότιμος διευθυντής ερευνών στο CNRS Ζαν Βεσσενμπάχ (Jean Weissenbach), μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών, εγκαινίασε την Τρίτη 11 Οκτωβρίου, τη νέα σειρά του επιτυχημένου κύκλου διαλέξεων «CNRS – Ξεπερνώντας τα όρια της γνώσης», ο οποίος διοργανώνεται από το CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας), τη Γαλλική Πρεσβεία και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και το Megaron Plus.

Η ομιλία του Ζαν Βεσσενμπάχ είχε τίτλο «40 χρόνια γονιδιωματική». Τον ομιλητή παρουσίασε ο καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, συνεργαζόμενος ερευνητής στο ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμινγκ» και ακαδημαϊκος, Γιώργος Κόλλιας.

O Ζαν Βεσσενμπάχ, ομότιμος διευθυντής ερευνών στο CNRS, μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών, υπήρξε για περισσότερα από 20 χρόνια διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Αλληλούχισης  Γονιδιωμάτων (Genoscope – CEA). Για πρώτη φορά χαρτογράφησε το ανθρώπινο γονιδίωμα με υψηλή ευκρίνεια, αυτόν τον περίφημο κώδικα των 3,5 δισεκατομμυρίων «γραμμάτων» που καθορίζει όλα τα χαρακτηριστικά του οργανισμού μας. Για το επίτευγμά του αυτό τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο του CNRS το 2008 και με το κορυφαίο Διεθνές Βραβείο του Ιδρύματος Gairdner, ενώ ο εξέχων ακαδημαϊκός Jean Bernard του απέδωσε τον χαρακτηρισμό «Vasco da Gama της επιστήμης».

H πρώτη αλληλούχιση ενός γονιδιώματος δημοσιεύτηκε 40 χρόνια πριν και αφορούσε το βακτηριοφάγο MS2. Aπό τότε σημαντικές μεθοδολογικές πρόοδοι στον τομέα του προσδιορισμού της αλληλουχίας και της βιοπληροφορικής των γονιδιωμάτων έχουν δώσει τη δυνατότητα να προσδιοριστεί η αλληλουχία πολύπλοκων γονιδιωμάτων μονοκύτταρων και πολυκύτταρων οργανισμών. H εξέλιξη των μεθόδων αυτών συνεχίζεται και έχει ως αποτέλεσμα μια έκρηξη της παραγωγής και της ανάλυσης των δεδομένων. Αρχικά οι πρώτες αναλύσεις επιδίωξαν να ταυτοποιήσουν τα γονίδια που κωδικοποιούν συγκεκριμένες  πρωτεΐνες. Αυτές οι αναλύσεις δεν άργησαν να αλλάξουν ριζικά τις θεωρίες μας γύρω από την εξέλιξη και τη βιοποικιλότητα, συμβάλλοντας στην ανακάλυψη νέων λειτουργιών που δεν γνωρίζαμε ακόμα καλά, όπως αυτές που επιτελούν τα μη-κωδικά RNA. Η γονιδιωματική έχει γίνει απαραίτητη στην πρακτική της βιολογίας και χρησιμεύει ως μοριακή βάση στις ομικές, μια ολόκληρη σειρά μελετών ευρείας κλίμακας.

Η σειρά ομιλιών «CNRS – Ξεπερνώντας τα όρια της γνώσης»

Μετά την επιτυχία του πρώτου κύκλου διαλέξεων του αφιερωµένου στην υπέρβαση των ορίων της γνώσης που ξεκίνησε το 2016, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, σε συνεργασία με το Μegaron Plus, συνεχίζουν την παρουσίαση των πραγµατικών «εξερευνητών» του αιώνα µας, αυτών που εντοπίζουν τη ζωή στο απειροελάχιστο, που ανατρέχουν στον χρόνο, που εξερευνούν τα όρια του σύμπαντος, που µετατρέπουν την πολυπλοκότητα του κόσµου σε εξισώσεις.

Μέσα από αυτό τον Κύκλο «CNRS – Ξεπερνώντας τα σύνορα της γνώσης», οι δύο φορείς τιµούν το Εθνικό Κέντρο Επιστηµονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS), προσκαλώντας τους πλέον εξέχοντες ερευνητές στον τοµέα τους να µας καθοδηγήσουν στο συναρπαστικό ταξίδι της γνώσης.

Το CNRS είναι ο κύριος δηµόσιος πολυκλαδικός ερευνητικός οργανισµός στη Γαλλία. Παράγει γνώση και θέτει τη γνώση αυτή στην υπηρεσία της κοινωνίας. Με 33.000 ερευνητές και πάνω από 40.000 δηµοσιεύσεις ετησίως, κατατάσσεται ανάµεσα στους σημαντικότερους ερευνητικούς οργανισµούς παγκοσµίως, ενώ έχει μακρά παράδοση στην αριστεία, με 20 νομπελίστες επιστήμονες και 12 κατόχους του µεταλλίου Fields. Το 2015, το CNRS κατέκτησε την πρώτη θέση στον νέο διεθνή κατάλογο κατάταξης επιστηµονικών ιδρυµάτων «Nature Index» που προτείνει το περιοδικό Nature.