Αδιαβάθμητος ηθοποιός στη διαβαθμισμένη εκπαίδευση. Εκλεκτικές συγγένειες παιδαγωγού-ηθοποιού. Αξίες και υπεραξίες

Ο Dewey υποστηρίζει την αξία της εμπειρίας στη συγκρότηση της γνώσης. Η ιδανικότερη μορφή μάθησης είναι αυτή που επιτυγχάνεται μέσα από την περιέργεια, τον πειραματισμό και τη φαντασία. Επίσης υποστηρίζει ότι το σώμα δεν μπορεί να αποκλείεται από τη γνώση ως κάτι περιττό. Οι μέθοδοι παιδαγωγικής δεν μπορούν να ασκούνται καταπιέζοντας τη σωματική δραστηριότητα και επιβάλλοντας τον διαχωρισμό της σκέψης από την σωματική της έκφραση. Η γνώση λοιπόν κατακτάται μέσα από την αρχή «μανθάνειν δια του πράττειν». Κι εδώ σ’ αυτό το σημείο συναντιέται ο παιδαγωγός με τον ηθοποιό. Ο ηθοποιός δημιουργήθηκε τη στιγμή που ο εξάρχων του διθυράμβου μπήκε στη μέση του κύκλου και άνοιξε διάλογο, δημιούργησε δράση. Ο ηθοποιός τοποθετεί τον εαυτό σε διάλογο με το σύνολο. Αυτή η καινοτομία δημιούργησε την τέχνη του ηθοποιού, τη Δραματική Τέχνη, αυτή δόμησε ο Στανισλάφσκι στα τέλη του 19ου αιώνα μέσα από τα 5 ιστορικά ερωτήματα. Το σώμα γίνεται γλώσσα επικοινωνίας, οι ήχοι και οι σιωπές γίνονται κείμενο· η έρευνα μέσα από την παρατήρηση και το πείραμα εισέρχεται στην τέχνη του θεάτρου. «Ο ηθοποιός πρέπει να έχει τεχνική» λέει ο Στανισλάφσκι, με την τεχνική δρα και με τη δράση δημιουργεί νοήματα και από τα νοήματα παράγεται γνώση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η τέχνη του αδιαβάθμητου ηθοποιού είναι βαθιά παιδαγωγική. Ο ηθοποιός βάζει το παιχνίδι στο κέντρο της μάθησης εξαλείφοντας στερεότυπα, προκαταλήψεις και δίνει τη δυνατότητα στο τυχαίο να αποκαλύψει τη ζωή. Επανατοποθετεί τον άνθρωπο στον κέντρο του κόσμου. Τον άνθρωπο που με τη συνεχή πορεία του έρχεται σε επαφή με εκείνο που δεν γνωρίζει, αποδέχεται τον άλλον, τον διαφορετικό, δεν φοβάται τη σύγκρουση επειδή γνωρίζει ότι είναι η γενεσιουργός αιτία της δράσης. Το ερώτημα είναι αν όλοι οι ηθοποιοί που αποφοιτούν από μία Δραματική Σχολή είναι a priori ικανοί να παράγουν παιδαγωγικό έργο στις δομές της εκπαίδευσης. Η εισήγηση έχει στόχο να ερευνήσει την εκλεκτική σχέση παιδαγωγού-ηθοποιού, να μελετήσει και να παρουσιάσει έργο ηθοποιών στην εκπαίδευση από το 2002 που συστάθηκε με ΦΕΚ ο κλάδος Δραματικής Τέχνης (ΠΕ91.02) και τέλος να διερευνήσει τρόπους επιμόρφωσης και εξέλιξης, αξιολόγησης του εκπαιδευτικού τους έργου αλλά και των ακαδημαϊκών, επαγγελματικών προσόντων τους.

Η ομιλία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 7ου Επιστημονικού Συνεδρίου "ProfSpEdu2020 - Σχεδιάζοντας τη Διδακτική, την Επιμόρφωση και την Επαγγελματική Κατάρτιση των Εκπαιδευτικών Ειδικοτήτων" κατά την 3η συνεδρία με γενική θεματική "Ανάπτυξη διδακτικών τεχνικών για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και ζητήματα που προκύπτουν".