Αθανασιάδη Πολύμνια
Χατζηστεργίου Γιώργος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
18/12/2018
Διάρκεια
01:10:08
Εκδήλωση
Ώσμωση των πολιτισμών
Χώρος
Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Διοργάνωση
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Κατηγορία
Ιστορία
Ετικέτες
Ώσμωση των Πολιτισμών, αίρεσις, ελληνορωμαϊκή οικουμένη, ελληνορωμαϊκή χιλιετία, πλουραλιστική κοινωνία, μονόδοξη κοινωνία, ανθρωποκεντρικός πολιτισμός, θεοκεντρικός πολιτισμός
Η «Ώσμωση των Πολιτισμών» –ο κύκλος διαλέξεων του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού που ξεκίνησε το περυσινό Φθινόπωρο με πρωτοβουλία και διοργάνωση του Αν. Προέδρου του Συμβουλίου Γιώργου Χατζηστεργίου– συνεχίζεται και φιλοξένησε την Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2018 στο κτίριο της ΕΛΛΕΤ την Πολύμνια Αθανασιάδη, Καθηγήτρια Αρχαίας Ιστορίας, ΕΚΠΑ, στη διάλεξή της με θέμα «Αίρεσις και ώσμωση στην ελληνορωμαϊκή οικουμένη».
Η ομιλία εστιάζει στη σημασιολογική πολυσημία του ουσιαστικού αἵρεσις στο οικουμενικό περιβάλλον της Μείζονος Μεσογείου κατά την ελληνορωμαϊκή χιλιετία (περ. 300 π.Χ. – 700 μ.Χ.). Οι εννοιολογικές μεταπτώσεις του κομβικού όρου αἵρεσις, κατά τη μακρά μετάβαση από την επαύριο των κατακτήσεων του Αλεξάνδρου ως τη μετεωρική εμφάνιση του Μωάμεθ, τεκμηριώνουν την αργή μετάλλαξη μιας ανοικτής, πλουραλιστικής κοινωνίας σε μονόδοξη, προβάλλοντας στην οθόνη του παρελθόντος την παρακόλουθη μεταμόρφωση ενός ανθρωποκεντρικού πολιτισμού σε θεοκεντρικό. Ερμηνευτικό εργαλείο για την ανίχνευση αυτού του φαινομένου σε διάφορα, εκ πρώτης όψεως άσχετα, περιβάλλοντα, είναι η ώσμωση ―δύναμη όχι απαραίτητα θετική (αλλά ούτε και αρνητική!)― χάρη στην αφανή δράση της οποίας είναι αναπόδραστη η διαπίδυση ιδεών και τρόπων συμπεριφοράς μεταξύ ατόμων που κινούνται στον ίδιο ιστορικό χώρο.
Η έρευνά της εστιάζεται στην πνευματική ιστορία της ελληνιστικής και της ύστερης αρχαιότητας και στη μετάβαση από την νεοπλατωνική στην ισλαμική θεολογία. Η οικειότητά της με την τοπογραφία, την ιστορία και γενικότερα τον πολιτισμό της Εγγύς και Μέσης Ανατολής (από την Τουρκία ως το Ιράν, όπου ταξιδεύει συστηματικά) έχει αποδώσει, μεταξύ άλλων, ένα οδοιπορικό στην Ανατολική Τουρκία και Βόρεια Συρία (Στο Σύνορο του Ευφράτη, Δόμος: 1985, Απάμεια: 19932), μια επιλογή 99 ποιημάτων του Τούρκου προφορικού ποιητή Ισμαήλ Εμρέ (1900-1970) με μετάφραση και σχόλια (Πνοές, Δόμος: 1991) και μια δίγλωσση έκδοση 51 ποιημάτων του μεσαιωνικού μυστικού Γιουνούς Εμρέ (Απάμεια: 1996 – βραβείο Abdi Ipekçi).
Η Π. Αθανασιάδη διευθύνει την σειρά «Ύστερη Αρχαιότητα» στον εκδοτικό οίκο Κατάρτι (11 τίτλοι) και συμμετέχει ως συντονίστρια της ελληνικής ομάδας στο διεθνές επιστημονικό πρόγραμμα FIGURA. La représentation du divin dans les sociétés grecque et romaine (2008-2011) το οποίο διαχειρίζεται το CNRS, UMR 8585 (Centre Glotz).