Anagnostakis İlias
Sikalidis Angelos
Kristo Aleksandra
Balta Εvangelia
Γλώσσα
Türkçe
Ημερομηνία
20/01/2015
Διάρκεια
89:03
Εκδήλωση
Sismanoglio Megaro konuşmalar
Χώρος
Sismanoglio Megaro, Istanbul
Διοργάνωση
Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη
Konuşmaların konusu, beslenme alışkanlıklarının beden ve sağlık üzerindeki etkileriydi. Bu, günümüzde de çok tartışılan bir konudur. Zira bilimsel araştırmaların da kanıtladığı gibi en önemli hastalıklar, günümüzün beslenme alışkanlıklar ile ilintidir.
Beslenme konusunda uzman Yard. Doç. Dr. Aleksadra Kristo ve Yard. Doç Dr. Angellos Sikalidis, bize toprak, iklim ve tarih tarafından şekillenmiş ve bugün de Akdeniz mutfağını tanımlayan, Ege halkarının zaman içinde beslenme alışkanlıklarndan bahsetti.
Zamanımızda beslenme şekli bir tercih konusu ise de, eskiden insanlar ne bulularsa, ne zaman bulularsa ve buldukları şekilde tüketiyordu. Av eti, kanatlılar, zenginler için peynir, fakirler için ise arpa ekmeği, haşlamalar, bakliyat ezmeleri ve yükşek kalorili bir içki olan bolca şarap içerek beslenirdi.
Bizans çağı beslenme ve gıda/şarap kültürü hakkında önemli araştırmalar yapmış olan, Yunanistan Milli Araştırma Enstitüsü, “Bizans’ta Günlük Hayat” programı başkanı Bizantiolog İlias Anagnostakis ise, zooarkeoloji, bioarkeoloji, izotopik kemik analizi gibi modern metotlarla desteklenen son araştırma bulgularını sundu. Sayın Anagnostakis’in çalışması Sayın Gerasimos Merianos tarafından sunuldu.
Özet: Bizans Diyeti. Mitler ve Gerçekler (İlias Anagnostakis)
Bu konuşma, Bizans’ta beslenme ile hayvan ürünleri ve başka ürünlerin tüketimine dair, yakın dönemde (zooarkeoloji, biyoarkeoloji gibi alanlarda) yapılan araştırmaların sonuçlarına dayanarak, yeni bulguları ve yorumları sunmayı amaçlamaktadır. Sözkonusu yeni bulgular, azizlerin yazdıkları ve manastır kurallarıyla yaratılan egemen yaklaşımlarla çelişmektedir. Bu sebeple Bizans’ta Akdeniz beslenme kültürünün hâkim olduğuna dair egemen görüşü bir ‘mitoloji’ olarak adlandırıp, bu beslenme tarzının –tamamen hayal ürünü olmasa da– ihtiyaçtan doğduğu ve tercihe dayalı olmadığını ifade etmek isteriz. Öte yandan bu egemen yaklaşım, modern bir gerçekliğin bulgularına dayanarak geçen yüzyılda gelişmiştir, bu anlayışın izleri Ortaçağ gibi daha uzak bir geçmişte sürülemez, teyit edilemez.
Özet: Ege bölgesinde geçmişten bugüne beslenme alışkanlıkları (Angelos Sikalidis - Aleksandra Kristo)
Ege bölgesi, yüzyılları aşıp gelen zengin geleneklerinin yanı sıra elverişli iklim şartlarını yansıtan kendine özgü mutfağıyla dikkati çeker. Ilıman iklimin geniş bir yelpazedeki sebze ve meyvelerin yetişmesine imkân veren bir toprakla buluşması ve muazzam deniz ürünü çeşitliliği, Akdeniz beslenme biçimi olarak tanımlanabilecek, çeşidi bol ve sağlıklı bir beslenme kültürü oluşturmuştur. Yüksek oranda sebze, meyve, tahıl, baklagil, yemiş ve zeytinyağı tüketimini izleyen orta-yüksek oranda balık ve deniz ürünü tüketimi, düşük-orta oranda peynir ve yoğurt tüketimi, düşük sayılabilecek et ve kümes hayvanı tüketimi ve ana yemeğe eşlikçi olarak düşük-orta seviyede şarap tüketimi –bilimsel verilere göre toplum sağlığına faydalı olduğu da aşikâr bir beslenme türü olarak– Ege bölgesinin geleneksel beslenme kültürünün ana öğelerini oluşturur. Küresel beslenme akımlarını takiben bu tür beslenme unsurları, Batı beslenmesi olarak da adlandırılan kültürden hızla etkilenmiş, böylece bitkisel ve deniz ürünü ağırlıklı beslenmenin yerini –bölgede obezite, diyabet ve kalp gibi kronik hastalıkların artış göstermesine neden olan– yüksek oranda et ve şeker tüketimi almıştır. Ancak yerel küçük-ölçekli çiftçiler ve üreticilerin son dönemdeki faaliyetleri hem bölgenin geleneksel ürünlerinin hem de bu vesileyle geleneksel mutfağın yeniden canlanmasını sağlamaktadır. Bu girişimler, bilinçli tüketicilerin de sürekli desteğiyle, toplum sağlığına ve mutluluğuna katkı sunacaktır.
Dr. İlias Anagnostakis
Atina’da bulunan Yunanistan Milli Araştırmalar Enstitüsü’ne bağlı Tarihsel Araştırmalar Enstitüsü’nün Bizans kürsüsünde ‘Bizans’ta Gündelik ve Sosyal Yaşam’ adlı araştırma programının yürütücüsüdür. ‟Şarap Kültürü, Teknoloji ve Zeytinyağı ve Şarap Üretimi Yönetimi” ve ‟Bizans’ta Beslenme ve Yemek Kültürü” isimli araştırma projelerinin sorumlusudur. Bu projeler, şarap, zeytinyağı, bal ve süt üretimi kültürüne ve tekniğine; ve bu ürünlerin üretimi ve ticaretinin Orta Çağ boyunca Bizans ve Doğu Akdeniz ekonomisindeki yerlerine odaklanıyor. Özellikle beslenme ve benzeri toplumsal eğilimlerle bağlantılı bir şekilde geleneksel üretim yöntemleri, bir yandan çağdaş üretim, depolama ve ticaret yöntemlerini içerirken, öte yandan belirli ürünlerin ve tekniklerin tarihsel boyutuna dair araştırmalar için önemli meselelerden biridir. Bahsi geçen araştırma projeleri Yunanistan’daki benzerleri için en önemli referanslardan sayılmaktadır.
Bazı yayınları:
- Flavours and Delights. Tastes and Pleasures of Ancient and Byzantine Cuisine, I. Anagnostakis (der.), Atina, 2013.
- Animals and Environment in Byzantium (7th–12th c.), Proceedings of the International Symposium, I. Anagnostakis vd. (der.), Atina, 2011.
- Wine Culture in Byzantium. The Bithynian Example, Atina, 2008. (Yunanca)
İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nde yardımcı doçent olarak görev yapmaktadır. Yunanistan’da Selanik Aristoteles Üniversitesi Gıda Bilimi Bölümü’nde eğitim gördükten sonra, Berkeley California Üniversitesi Biyokimyasal Beslenme Bölümü’nde yüksek lisansını ve akabinde New York Cornell Üniversitesi’nde “Moleküler Beslenme ve Metabolizma” konusunda doktorasını tamamlamıştır. Obezite ve kanser konulu çalışmalarının yanı sıra “Aminoasit Metabolizması ve Sinyalleşmesi”ne dair araştırmalar yürütmüştür. Ayrıca Harvard Tıp Okulu’nda immünoloji alanında çalışmaları vardır. İstanbul’da ise özellikle beslenmeyle ilişkili olarak toplum sağlığı meselelerine dair çalışmalar yapmaktadır.
İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nde yardımcı doçent olarak görev yapmaktadır. Beslenme Bilimleri eğitimini Yunanistan’da, Atina Harokopio Üniversitesi’nde tamamladıktan sonra yüksek lisans ve doktora çalışmalarını ABD’de, Maine Üniversitesi Gıda ve Beslenme Bilimleri Bölümü’nde sürdürmüştür. Daha sonra Boston Tufts Üniversitesi İnsan Beslenmesi Araştırma Merkezi’nde “Yaşlanma” üzerine yürüttüğü çalışmalarla ilgi alanındaki ihtisasını derinleştirmiştir. Halihazırda kalp-damar sağlığı ve hastalıklarında beslenmenin rolüne dair araştırmalar yürütmektedir. Öğretim görevliliği ve araştırmacılığın yanı sıra insanların beslenme alışkanlıklarını değiştirerek daha sağlıklı olmalarına yardımcı olmaktan büyük zevk duyuyor.
Εvangelia Balta was born in Kavala in 1955. She studied in the History Department of the Aristotle University of Thessaloniki (1973-1977) and, thanks to a scholarship from the Alexandros S. Onassis Public Benefit Foundation, went on to study at the Sorbonne (Paris I-Sorbonne) and the Ecole Pratique des Hautes Etudes IV Section in Paris (1980-1983). She received her doctorate in Ottoman History in 1983. She worked in the Historical Archive of Macedonia (Thessaloniki, 1979), at the Centre for Asia Minor Studies (1978, 1984-1987) and taught at the Ionian University during the first two years after its foundation (Corfu, 1985-1987). Since 1987 she has worked at the National Hellenic Foundation for Scientific Research.
Her interests revolve around subjects related to economic and social history during the Ottoman period, as well on the history of Hellenism in Asia Minor. In addition to her commitment to various programs at the National Hellenic Research Foundation, she has also served as a scholarly advisor for the Museum of the Olive and Greek Olive Oil in Sparta, the Museum of Industrial Olive-Oil Production in Lesvos, and the Museums of Wine at the Ktima Hatzimichalis and the Ktima Gerovassiliou (Epanomi). She was academic supervisor for the restoration of the Kayakapi neighborhood (Project Kayakapı) in Ürgüp, Turkey (2003-2008). She has been invited to teach seminars for groups of graduate students by universities in Greece and abroad. Since 2011 she has taught at the Intensive Ottoman and Turkish Summer School held by Harvard University's Department of Near Eastern Languages and Civilizations (Cunda Adası-Ayvalik). She is a founding member of the planning committee of ΟΙΝΟΝ ΙΣΤΟΡΩ (History of Wine), a scholarly group which has organized seven conferences on subjects related to wine and wine production (2000-2008). Since 2008 she has organized Ιnternational Conferences on Karamanlidika Studies. She is a member of editorial committees in historical journals in both Greece and Turkey.