Αξίζει να μιλούμε και να γράφουμε για τη λογοτεχνία σήμερα;

Ο Θανάσης Βαλτινός (1932-2024) γεννήθηκε στο Καστρί Κυνουρίας, το 1932. Οικογενειακές μετακινήσεις, που συνδέονται με τις δυσκολίες των κατοχικών και μετακατοχικών χρόνων, τον ανάγκασαν να φοιτήσει κατά σειρά στα γυμνάσια Σπάρτης, Γυθείου και Τρίπολης. Το 1950 ήρθε στην Αθήνα. Σπούδασε κινηματογράφο. Μετά το 1974 έζησε κατά διαστήματα στο εξωτερικό: Αγγλία, Δυτικό Βερολίνο και Η.Π.Α., καλεσμένος από Πανεπιστήμια ή άλλα πνευματικά ιδρύματα. Είχε μεταφράσει τις "Τρωάδες" του Ευριπίδη και την "Ορέστεια" του Αισχύλου, που παίχτηκαν στην Επίδαυρο το 1979 και 1980 αντιστοίχως, από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν.

Είχε γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο. Το 1984 τιμήθηκε με το βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών για την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου "Ταξίδι στα Κύθηρα". Το 1990 τιμήθηκε επίσης με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το βιβλίο: "Στοιχεία για την Δεκαετία του '60". Διετέλεσε μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, καθώς και της Εταιρείας Συγγραφέων της οποίας υπήρξε πρόεδρος επί σειρά ετών. Διετέλεσε γενικός Διευθυντής του 2ου Καναλιού της Εθνικής τηλεόρασης 1989-1990. Στις 5 Ιουνίου 2008 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, στην έδρα της Νέας Ελληνικής Πεζογραφίας της Τάξης των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών. Τον Δεκέμβριο του 2012 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.

H Λαμπρινή Κουζέλη είναι φιλόλογος και κριτικός βιβλίου. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία, συγκριτική γραμματολογία και θεωρία λογοτεχνίας. Ήταν υπεύθυνη σύνταξης της λογοτεχνικής εγκυκλοπαίδειας Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι (Πατάκης, 2007). Ασκεί κριτική βιβλίου στην εφημερίδα Το Βήμα, όπου επίσης αρθρογραφεί για θέματα πολιτικής βιβλίου και βιβλιοθηκών, για βραβεία, λογοτεχνικούς θεσμούς και τάσεις στο ελληνικό βιβλίο και επιμελείται εκδόσεις του Βήματος και ειδικά λογοτεχνικά αφιερώματα.

Η Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1954. Σπούδασε οικονομικά και από το 1987 συνεργάζεται με την εφημερίδα Η Καθημερινή ως κριτικός βιβλίου. Το 2006 εξέδωσε τη μελέτη Ιδέες και αισθητική. Μεσοπολεμικοί και μεταπολεμικοί πεζογράφοι 1930-1974, και το 2020 τη γραμματολογική-κριτική μελέτη Ελληνική πεζογραφία 1974-2010. Το μέτρο και τα σταθμά (εκδόσεις Πόλις).

Ο ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης, γεννήθηκε το 1940 στην Κύπρο, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου στην Αθήνα και ειδικεύτηκε σε θέματα ραδιοφωνίας στο Μόναχο. Εργάστηκε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση και για τρεις δεκαετίες στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, απ’ όπου αφυπηρέτησε ως Διευθυντής Ραδιοφωνίας.

Από το 1961 εξέδωσε δέκα ποιητικές συλλογές και βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το ελληνικό και κυπριακό κράτος και από φορείς στην Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η δουλειά του έχει μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες και αποτέλεσε αντικείμενο πολλών αφιερωμάτων και μελετών.

Συγκεκριμένα, τρεις από τις συλλογές του τιμήθηκαν με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Κύπρου - Το Αγγείο με τα Σχήματα (1974), Αχαιών Ακτή (1978), Αμμόχωστος Βασιλεύουσα (1983). Επίσης, η συλλογή Θόλος πήρε το 1989 το Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών και η Μεθιστορία, το 1996, το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Ελλάδας. Το 1997 κυκλοφόρησε (μετάφραση και εισαγωγή του ίδιου) το βιβλίο Ρωμανού του Μελωδού : Τρεις Ύμνοι (Βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας). Το 1998 ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης τιμήθηκε με το Έπαθλο Καβάφη στην Αίγυπτο. Το 2003 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Το 2006 του απονεμήθηκε το Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς Τεύκρου Ανθία – Θοδόση Πιερίδη. Το 2007 τιμήθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία με το Αριστείο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών.

Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά της περιφέρειας. Τα πρώτα του κριτικά κείμενα στον τύπο δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Αυγή. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Πρώτη και Καθημερινή, όπως και με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Την περίοδο 1991 - 2010 εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στην Ελευθεροτυπία, ενώ από το 1998 έως το 2009 ήταν μέλος της συντακτικής ομάδας του ενθέτου της «Βιβλιοθήκη». Από το 2005, σε συνεργασία με την Κατερίνα Σχινά και τον Μανώλη Πιμπλή, επιμελήθηκε την εβδομαδιαία εκπομπή «Βιβλία στο κουτί» στη συχνότητα της ΕΤ1. Το 1992 δημοσίευσε τη μονογραφία Μίλτος Σαχτούρης: Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού (Βιβλιοπωλείον της Εστίας), το 1995 την ανθολογία (μαζί με την Ελισάβετ Κοτζιά) Σύγχρονοι Έλληνες πεζογράφοι 1974-1990 (Πατάκης), το 1999 τη συλλογή δοκιμίων Οδόσημα: στοιχεία προσανατολισμού στο τοπίο της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Καστανιώτης) και το 2008 τον πρώτο τόμο (1900-1920) και το 2009 τον δεύτερο τόμο (1920-1940) της πενταμερούς ανθολογίας (μαζί με τον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου) Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ος αιώνας) (εκδ. Κότινος) η οποία ολοκληρώθηκε το 2013. Έχει διδάξει κριτική λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, και έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής ομάδας του αγγλόφωνου περιοδικού "Ithaca", που εκδιδόταν από το ΕΚΕΒΙ. Από το 2011 συνεργάζεται ως κριτικός λογοτεχνίας με την εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής.

Η Έρη Σταυροπούλου είναι Ομότιμη καθηγήτρια Nεοελληνικής Φιλολογίας, του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τα ερευνητικά και συγγραφικά της ενδιαφέροντα εκτείνονται στην ποίηση, την πεζογραφία και την κριτική του 19ου και του 20ού αι., με έμφαση στη λογοτεχνία της Επτανήσου, την πεζογραφία με θέμα την Μικρά Ασία, τη μεταπολεμική πεζογραφία και τα ζητήματα εκδοτικής νεοελληνικών κειμένων. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας και της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών. Διευθύνει μαζί με τον Χρίστο Αλεξίου το περιοδικό Θέματα Λογοτεχνίας. Έχει λάβει μέρος σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 140 άρθρα και μελετήματα.

ΒΙΒΛΙΑ: η Bιβλιογραφία μεταφράσεων νεοελληνικής λογοτεχνίας, (1986), η μονογραφία: Παναγιώτης Πανάς (1832-1896). Ένας ριζοσπάστης ρομαντικός (διδακτορική διατριβή, 1987), η συναγωγή μελετών: Προτάσεις Aνάγνωσης για την πεζογραφία μιας εποχής (Mήτσος Aλεξανδρόπουλος, Σπύρος Πλασκοβίτης, Aντρέας Φραγκιάς, Mάριος Xάκκας, Δημήτρης Xατζής) (2001),

οι φιλολογικές εκδόσεις με εισαγωγή και σχόλια: Kωσταντίνος Xατζόπουλος, Tα διηγήματα (1989), Iωάννης Πολέμης, Eπιλογή ποιημάτων (2005), Κωνσταντίνος Θεοτόκης, Η τιμή και το χρήμα, όπου η μελέτη της: Οι ερωτευμένες ηρωίδες του Κωνσταντίνου Θεοτόκη και οι λογοτεχνικές αδελφές τους: παραλλαγές μιας τυπολογίας (2019),

και οι φιλολογικές εκδόσεις ανέκδοτων έργων: Γιάννης Mπεράτης, Ένας Σωσίας. Tα σπαράγματα ενός χαμένου βιβλίου (2001), Διδώ Σωτηρίου, Tυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες (2004), Διδώ Σωτηρίου, Τα παιδιά του Σπάρτακου (2011) και Γιάννης Μπεράτης, Ο μαύρος φάκελος (2015).

Προφίλ της Έρης Σταυροπούλου στο Academia

O Σταύρος Ζουμπουλάκης γεννήθηκε το 1953 στη Συκιά Λακωνίας. Σπούδασε νομική και φιλολογία στην Αθήνα και φιλοσοφία στο Παρίσι. Δίδαξε πολλά χρόνια στη μέση εκπαίδευση. Από το 1998 ως το 2012 διετέλεσε διευθυντής του περιοδικού «Νέα Εστία». Είναι πρόεδρος, από το 2008, του Δ.Σ. του βιβλικού ιδρύματος «Άρτος Ζωής». Το Φεβρουάριο 2013 ανέλαβε τη θέση του προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Το 2015 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει συγγράψει πλήθος έργων μυθιστορηματικού, πολιτικού, φιλολογικού και θεολογικού περιεχομένου ενώ αρθρογραφεί τακτικά στον ημερήσιο τύπο. Το 2016 για το βιβλίο του με τίτλο Υπό το φως του μυθιστορήματος τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου κριτικής ενώ το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το έργο του Ο στεναγμός των πενήτων. Δοκίμια για τον Παπαδιαμάντη.