Παρουσίαση της έκδοσης: Αναζητώντας την Άνδρο. Κείμενα και εικόνες 15ου-19ου αι. από τη Συλλογή Ευστάθιου Ι. Φινόπουλου

Η Ουρανία Πολυκανδριώτη σπούδασε Γαλλική και Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι διδάκτωρ Γενικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Paris III - Sorbonne Nouvelle. Είναι διευθύντρια ερευνών στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Είναι επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος «Νεοελληνική γραμματολογία και Ιστορία των ιδεών, 18ος-20ός αι.» του Τομέα Νεοελληνικών Ερευνών, στο ΙΙΕ/ΕΙΕ. Έχει συμμετάσχει σε ελληνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα. Με τεκμήρια από τη νεοελληνική και ευρωπαϊκή γραμματολογία και λογοτεχνία ασχολείται με ζητήματα ιστορίας των ιδεών και πολιτισμικών μεταφορών, ζητήματα πρόσληψης και αναπαράστασης του χώρου στη λογοτεχνία, λειτουργίας της μνήμης και συγκρότησης πολιτισμικής ταυτότητας.

Ourania Polycandrioti studied French and Greek Literature at the University of Athens and holds a PhD in General and Comparative Literature from the University of Paris III - Sorbonne Nouvelle. She is Research Director at the Institute of Historical Research of the National Hellenic Research Foundation. She is the scientific supervisor of the project "Modern Greek Literature and History of Ideas, 18th-20th century". She has participated in Greek and international research projects. Using evidence from Modern Greek and European literature, she deals with issues of history of ideas and cultural transfers, issues of the reception and representation of space in literature, the function of memory and the formation of cultural identity.

Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ (Τμήμα Ιστορικό-Αρχαιολογικό). Διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης. Υπήρξε επιστημονική συνεργάτις της Εθνικής Πινακοθήκης, του Μουσείου Μπενάκη, της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών), του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος και της Πινακοθήκης Ε. Αβέρωφ στη διοργάνωση εκθέσεων και σε προγράμματα έρευνας και τεκμηρίωσης. Επιστημονική συνεργάτις της Γενικής Γραμματείας Λαϊκής Επιμόρφωσης σε πιλοτικά προγράμματα της Ε.Ε. για την Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρογνώμων στο πρόγραμμα «Σωκράτης – Μεσογειακές Διαδρομές» (1996-1997), καθώς και στο διαπολιτισμικό πρόγραμμα-πιλότο του INTERLAB 2 «Σωκράτης – Το αρχαίο, ο μύθος, το Grand Tour, η παρουσία της αρχαιότητας στο μεσογειακό πολιτισμό από τον Μεσαίωνα ως τις μέρες μας» (1997-1998). Εξωτερική συνεργάτις στο μεταπτυχιακό μάθημα «Το Δυτικό Παράδειγμα ως Ιδεολογία Οργάνωσης Μουσείων: Σχεδιασμός Μουσείων και Εκθέσεων» στο πλαίσιο του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Αρχιτεκτονική-Σχεδιασμός του Χώρου» του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατά τα Ακαδημαϊκά Έτη 2011-2014. Μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της Εθνικής Πινακοθήκης (1994-1996). Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για θέματα νεοελληνικής τέχνης και ευρωπαϊκής χαρακτικής με αναφορά στην Ελλάδα. Το 2016 κυκλοφόρησε το βιβλίο της Η Ελλάδα στην περιηγητική εικονογραφία (15ος-19ος αι.). Ταυτότητες, ετερότητες, μεταμορφώσεις (έκδοση του Ιδρύματος Παναγιώτη και Έφης Μιχελή).

Ο Δημήτρης Ι. Κυρτάτας γεννήθηκε το 1952 στην Αθήνα και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το London School of Economics, το Βrunel Univeristy, όπου εκπόνησε διδακτορική διατριβή, και το King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, όπου πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα. Εργάστηκε στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας της Ακαδημίας Αθηνών. Διδάσκει αρχαία ιστορία από το 1985 στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και από το 2002 στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όπου από το 2006 έχει εκλεγεί Καθηγητής της Ύστερης Αρχαιότητας.

Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για την κοινωνική ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας και την ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού, έχει οργανώσει επιστημονικά συνέδρια και έχει αναλάβει την επιμέλεια συλλογικών τόμων με συναφή θεματολογία. Έχει ασχοληθεί ιδιαιτέρως με κοινωνικά θέματα, την οικονομία, τον θεσμό της δουλείας και την ιστοριογραφία.

Στα βιβλία του περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: Επίκρισις: H κοινωνική δομή των χριστιανικών κοινοτήτων από τον πρώτο έως τον τρίτο αιώνα, μτφρ Γιάννης Κρητικός, Εστία, Αθήνα 1992, H Αποκάλυψη του Ιωάννη και οι επτά εκκλησίες της Ασίας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1994, Παιδαγωγός: H ηθική διαπαιδαγώγηση στην ύστερη ελληνική αρχαιότητα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας, Αθήνα 1994, Xόλος γυναικός και άλλες ιστορίες από τον ερωτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων, Άγρα, Αθήνα, Ιερείς και προφήτες: Η παραγωγή και η διαχείριση του δόγματος στον πρώιμο χριστιανισμό, Ινστιτούτο του Βιβλίου – Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα 2000, Κατακτώντας την αρχαιότητα: Ιστοριογραφικές διαδρομές, Πόλις, Αθήνα 2002, Απόκρυφες ιστορίες, μύθοι και θρύλοι από τον κόσμο των πρώτων χριστιανών, Άγρα, Αθήνα 2003, Ο Διόνυσος στην Άνδρο ή οι μεταμορφώσεις ενός μύθου, Άγρα, Αθήνα 2012, Μαθήματα από την αθηναϊκή δημοκρατία, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2015 και Το παράπονο της Βρισηίδας: Έρωτας, επιθυμία και εγκράτεια στην ελληνική και τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2015.

Η Μαρία Γιουρούκου, φιλόλογος-παλαιογράφος, έχει λάβει διδακτορικό τίτλο και πτυχίο από το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ – Φιλοσοφική Σχολή). Ερευνητικά ενδιαφέροντα: νεώτερη ιστορία Κυκλάδων, αρχειακές πηγές περιόδου Ελληνικής Επανάστασης, λογοτεχνικά αρχεία και ιστορία του βιβλίου. Έχει λάβει μέρος σε ερευνητικά προγράμματα, με πιο πρόσφατα τα χρηματοδοτούμενα από το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και εκπονούμενα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου (2016-2018) και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο στην Αθήνα (2016 και 2018). Ως παλαιογράφος μετείχε στην απογραφή των χειρογράφων κωδίκων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (2014). Ως επιστημονική επιμελήτρια ή μεταφράστρια, έχει συνεργαστεί με ερευνητικά ιδρύματα και εκδοτικούς οίκους σε Ελλάδα και Κύπρο (Γεννάδειος Βιβλιοθήκη – Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Καΐρειος Βιβλιοθήκη Άνδρου, Εκδόσεις Καζαντζάκη και Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου). Μέλος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, της Ελληνικής Παλαιογραφικής Εταιρείας και της Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών.

(Πηγή: Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία)

Ο Γιώργης Μαγγίνης είναι ο επιστημονικός διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (SOAS), όπου ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Από το 2001 διδάσκει ιστορία της βυζαντινής τέχνης (SOAS κ.α.), της ισλαμικής τέχνης (SOAS, Ινστιτούτο Courtauld, Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης στο Κατάρ κ.α.) και της κινεζικής τέχνης (SOAS, Μουσείο Μπενάκη). Έχει συμμετάσχει σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ελλάδα, την Κύπρο και στην Αίγυπτο. Έχει εργαστεί στον καθεδρικό ναό Αγίας Σοφίας Λονδίνου ως υπεύθυνος αρχείου και επιμελητής μουσείου, στην επανέκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων, σε μουσεία στο Ηνωμένο Βασίλειο κ.α. Έχει δημοσιεύσει άρθρα πάνω στην κυπριακή προϊστορία, την ισλαμική τέχνη, τις σιναϊτικές σπουδές, τις ευρωπαϊκές διακοσμητικές τέχνες, την κινεζική κεραμική καθώς και την ελληνική και αρμενική διασπορά. Το 2016 εξέδωσε δύο βιβλία: Mount Sinai: A History of Travellers and Pilgrims και China Rediscovered: The Benaki Museum Collection of Chinese Ceramics.

Ο Κωνσταντίνος Ι. Στεφανής σπούδασε ιστορία της τέχνης στο Λονδίνο (Camberwell College of Arts [BA], Goldsmiths College [MA], The London Consortium, Birkbeck College, University of London [PhD]). Η διδακτορική του διατριβή ερεύνησε τη γέννηση του θεσμού των αναδρομικών εκθέσεων μεμονωμένων καλλιτεχνών στην Ευρώπη του 18ου και 19ου αιώνα. Ασχολείται ερευνητικά με την ιστορία των εκθέσεων και των συλλογών, την τυπογραφική/ βιβλιογραφική παράδοση και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό του 18ου και του 19ου αιώνα. Έχει επιμεληθεί συνέδρια και εκθέσεις στην Tate Modern, στο Μουσείο Μπενάκη, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη μεταξύ άλλων και εχει δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Το 2019 είχε την επιμέλεια (μαζί με την Αρετή Αδαμοπούλου και τη Λία Γυιόκα) του Ιστορία της Τέχνης: Κείμενα Ιστορίας, Μεθοδολογίας, Ιστοριογραφίας, Πρακτικά Ε΄ Συνεδρίου Ιστορίας της Τέχνης, Αθήνα: Gutenberg και το 2021 εκδόθηκε το βιβλίο Αναζητώντας την Άνδρο. Κείμενα και εικόνες 15ου-19ου αιώνα από τη Συλλογή Ευστάθιου Ι. Φινόπουλου, (επιμ. Μαρία Γιουρούκου), Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη.

Είναι υπεύθυνος της Συλλογής Ευστάθιου Φινόπουλου του Μουσείου Μπενάκη που ειδικεύεται στις περιηγητικές και ιστορικές εκδόσεις για τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο από το τέλος του 15ου μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης (διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου για δύο θητείες) και του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Δ. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ είναι ιστορικός, με κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα την κοινωνική και πολιτισμική ιστορία του Ιονίου, την ιστορία της τοπικής και της εθνικής ιστοριογραφίας, την ιστορία της λογιοσύνης, τις σχέσεις του ελληνικού και του ιταλικού πνευματικού κόσμου σε συνάρτηση με τη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και των εθνικών κρατών (18ος-19ος αι.). Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχει μεταφράσει έργα δοκιμιακού και ιστορικού περιεχομένου, καθώς και έργα ιστορίας των πολιτικών ιδεών, υπήρξε μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής και συντονιστής της επτάτομης έκδοσης «Ανδρέας Κάλβος. Έργα και Αλληλογραφία» (Μουσείο Μπενάκη, 2014-2021), είναι μέλος της Γραμματείας του επιστημονικού περιοδικού Τα Ιστορικά και από το 2000 εργάζεται στο Μουσείο Μπενάκη ως υπεύθυνος του Τμήματος Εκδόσεων.

Μεταξύ των έργων του: Κοινωνικές αντιθέσεις στην πόλη της Ζακύνθου. Το ρεμπελιό των ποπολάρων. 1628 (2001)˙ Στον δρόμο για τις πατρίδες (2010)˙ Απολογία της αυτοκτονίας (2012)˙ Η αγωγή του πολίτη. Η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων (2020)˙ Σπύρος Ι. Ασδραχάς. Εργογραφία και δοκιμή βιογραφίας (2021) κ.ά.