Νύχτα Ιδεών 2021 - Στρογγυλή τράπεζα: Άνδρες, γυναίκες: τόσο κοντά, μα τόσο μακριά!

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος διοργάνωσε για 8η χρονιά τη Νύχτα Ιδεών που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2021 γύρω από τη θεματική «Πλησίον».

Ο πλησίον είναι άραγε πάντα…πιο μακριά; Ακόμη κι αν η οικονομική παγκοσμιοποίηση κατήργησε πολλά σύνορα και η ψηφιακή επανάσταση δημιούργησε αμέτρητες ευκαιρίες συνάντησης και ανταλλαγών, το αίσθημα αλλοτρίωσης ή έστω, μίας ευρείας ανασύνθεσης που εκτείνεται από το άμεσο προσωπικό περιβάλλον – τον έρωτα, το ζευγάρι, την οικογένεια – στο ευρύτερο φιλικό, επαγγελματικό και κοινωνικό περιβάλλον, καθώς και στις σχέσεις μεταξύ Κρατών, δείχνει αναπόφευκτο.

Για πρώτη φορά φέτος, η Νύχτα Ιδεών δίνει βήμα σε μαρτυρίες προερχόμενες από γειτονικές χώρες. Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στην παραδοχή ότι, πέρα από τις ιδιαιτερότητες, τις διαφορές ή ακόμη και τις επιμέρους διενέξεις, που χαρακτηρίζουν συχνά τον «εγγύς ξένο», τη μορφή της διαφορετικότητας που αποτελεί τον αδιαπέραστο ορίζοντα των πράξεών μας, διακρίνονται επίσης, κοινοί προβληματισμοί και γόνιμο έδαφος για διάλογο και για την αναζήτηση συγκλίσεων εντός των κοινωνικών συνόλων και μεταξύ αυτών.

Η φετινή διοργάνωση της Νύχτας Ιδεών είναι πρωτόγνωρη. Τη στιγμή που η πλειοψηφία των Κρατών και των ανθρώπων βρίσκεται αντιμέτωπη με τους περιορισμούς του απαγορευτικού ή της απαγόρευσης κυκλοφορίας, μας προσκαλεί να στοχαστούμε πάνω στη φύση των σχέσεών μας με τους συνανθρώπους μας. Παρόλο το άγχος που γεννά η πανδημία, παρόλη την απομόνωση που επιβάλλει, τον φόβο του άλλου που προκαλεί, ίσως αποτελεί ταυτόχρονα μία μοναδική ευκαιρία αποκατάστασης των εύθραυστων, αδελφικών, φιλικών, πολιτικών δεσμών, που πέρα από τον ατομικισμό, τις ιδιαιτερότητες, τους αλυτρωτισμούς, γνωρίζουμε ότι είναι απαραίτητοι για να αντιμετωπίσουμε από κοινού το μέλλον του ανθρώπινου είδους και του πλανήτη μας.

Την βραδιά συνόνισε και παρουσίασε ο συγγραφέας, δημιουργός ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού και δημοσιογράφος, Γιώργος Αρχιμανδρίτης.

Στρογγυλή τράπεζα: Άνδρες, γυναίκες: τόσο κοντά, μα τόσο μακριά!

Άνδρες και γυναίκες, προορισμένοι για την αγάπη, τη φιλία, τη συνύπαρξη στο οικογενειακό, κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον. Τόσο κοντά από τη φύση του είδους, αλλά τόσο αποξενωμένοι από ένα πολιτισμικό οικοδόμημα που χάνεται στα βάθη των αιώνων, το οποίο ορίζει την ανωτερότητα του αντρικού φύλου ως θεμέλιο της αστικής, πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, ηθικής και θρησκευτικής τάξης. Παγίδα ενός παγιωμένου προτύπου που εδραιώνει την κατωτερότητα των γυναικών και εγκλωβίζει τον άνδρα στο πρότυπο του ανδρισμού που χαρακτηρίζεται από τη δύναμη, τον ανταγωνισμό και την ετεροσεξουαλικότητα.

Επιστροφή στην παραγωγή, από πολύ μικρή ηλικία, των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων. Η προτροπή για δύναμη και υψηλές επιδόσεις κατοχυρώνει το κύρος της αρρενωπότητας. Τη στιγμή που το κίνημα #MeToo επανέφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της αποπλάνησης, της συγκατάθεσης και της σεξουαλικής βίας, ο άνδρας βρίσκεται αντιμέτωπος με τα προνόμια και τις αντιφάσεις του φύλου του, έχοντας προηγουμένως ηγηθεί του αγώνα για την ελευθερία και τα δικαιώματα, αλλά παραλείποντας αυτά που υπονομεύουν την υπεροχή του.

Με ποιον τρόπο το κίνημα για τη χειραφέτηση της γυναίκας συμβάλλει στην αλλαγή των αναπαραστάσεων, τόσο στο συναισθηματικό τομέα όσο και στην κοινωνική μεταβολή της οικογένειας (διευρυμένη, πυρηνική, μονογονεϊκή, θετή, ομόφυλη); Με ποιον τρόπο ο αγώνας για την ισότητα των δικαιωμάτων και την άρση των έμφυλων στερεοτυπικών αναπαραστάσεων συμβάλλει στην αλλαγή των γονεϊκών προτύπων; Άλλα ανδρικά πρότυπα, συμβατά με τα δικαιώματα των γυναικών, είναι άραγε εφικτά; Μια περαιτέρω σύγκλιση του αρσενικού και του θηλυκού είναι δυνατή;

Συμμετέχουν:
Olivia GAZALE, καθηγήτρια φιλοσοφίας, συν-ιδρύτρια του προγράμματος Mardis de la philo. Συγγραφέας του Le Mythe de la virilité: un piège pour les deux sexes (Robert Laffont, 2017).
Alexandre LACROIX, συγγραφέας, φιλόσοφος, δημοσιογράφος και διευθυντής του περιοδικού "Philosophie magazine", συγγραφέας του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος La naissance d'un père.
Θεοφανώ ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ομότιμη καθηγήτρια Νομικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μέλος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του συμφώνου συμβίωσης για την Ελλάδα.
Νίκος ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στην ανάρτηση αυτή, οι ομιλίες δημοσιεύονται στην ελληνική γλώσσα (με ταυτόχρονη μετάφραση). Αν θέλετε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση με τις ομιλίες δημοσιευμένες στη γαλλική γλώσσα, πατήστε εδώ.

Το BLOD ευχαριστεί τους διοργανωτές για την παραχώρηση του βίντεο της εκδήλωσης.