Από τη γειτονιά μας στις γειτονιές των άστρων

Ο Γιώργος Γραμματικάκης (1939-2023) γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ενώ μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα εργάσθηκε στο «Δημόκριτο» και  αργότερα στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) στη Γενεύη.

Το 1982 εξελέγη καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιστρέφονταν γύρω από την δομή της ύλης και την κοσμολογία, ενώ  ως  επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard ασχολήθηκε επίσης με την ιστορία της επιστήμης. Συμμετείχε από την αρχή στο πείραµα «Νέστωρ», που είχε ως σκοπό του την ανίχνευση των φαντασματικών νετρίνων στα θαλάσσια βάθη της Πύλου.

Ο Γιώργος Γραμματικάκης εξελέγη  δύο φορές (1990-1996) Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενώ για μία τριετία διετέλεσε επίσης Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είχε συμμετάσχει σε διεθνείς επιτροπές εμπειρογνωμόνων για τις προοπτικές της παιδείας και της έρευνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έγραψε τα  βιβλία: «Η Κόμη της Βερενίκης», που γυρίστηκε και σε τηλεοπτική σειρά από την ΕΤ-1• «Κοσμογραφήματα»• «Η αυτοβιογραφία του φωτός»• «Συνομιλίες με το φως», όπου η αφήγηση του ίδιου του συγγραφέα συνοδεύεται από αυτοσχεδιασμούς Ελλήνων μουσικών και «Ένας αστρολάβος του ουρανού και της ζωής». Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την σύνδεση της Επιστήμης με την Μουσική, και οι σχετικές εκδηλώσεις παρουσιάστηκαν σε πολλά μέρη της Ελλάδος, αλλά και στο Μέγαρο Αθηνών και Θεσσαλονίκης.

Ο Γιώργος Γραμματικάκης υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ, ενώ είχε τακτική συνεργασία παλαιότερα με το «Βήμα» και στην συνέχεια με την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία». Υπήρξε συνεργάτης του Protagon. Είχε, επίσης, την επιστημονική επιμέλεια και παρουσίασε την σειρά «Στα μονοπάτια της επιστήμης», που προβλήθηκε από την ΕΤ-1. Διετέλεσε Πρόεδρος του Μουσείου «Νίκος Καζαντζάκης», και, τα τελευταία χρόνια, Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ της Λυρικής Σκηνής. Τιμήθηκε µε ποικίλες διακρίσεις, ενώ το 2014 εξελέγη Ευρωβουλευτής.

Γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο και σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε ενταχθεί στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, και μετά τον πόλεμο εξορίστηκε στην Μακρονήσο. Στα 28 του χρόνια αποφάσισε να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως σκηνοθέτης με τη "Μαγική Πόλη" (1954) και καθιερώθηκε με το σύνθετο και πρωτοποριακό έργο "Ο Δράκος" (1956), το οποίο χαρακτηρίστηκε η καλύτερη Ελληνική Ταινία στη δεκαετία 1950-1960. Ακολούθησαν "Οι παράνομοι" (1958), "Το ποτάμι" (1960),  για το οποίο πήρε το Πρώτο Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959, οι "Μικρές Αφροδίτες" (1963) με το οποίο κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο του Βερολίνου το 1963 καθώς και το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, Vortex ή "Το πρόσωπο της Μέδουσας" (1967), "Τα τραγούδια της φωτιάς" (1974), "1922" (1978), "Μπορντέλο" (1984), "Μπάυρον: Μπαλλάντα για ένα δαίμονα" (1992), "Οι Φωτογράφοι" (1998), "Το Πλοίο" (2011). Αντίγραφα ταινιών του βρίσκονται σήμερα στο Ευρωπαϊκό Μουσείο Κινηματογράφου, στη Γαλλική Ταινιοθήκη και στο Metropolitan Museum της Νέας Υόρκης. Ζούσε στο Μετς.

Ο Δρ. Χαράλαμπος Πουλόπουλος είναι Καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Εργάζεται στον τομέα αντιμετώπισης της τοξικοεξάρτησης από το 1983 και διετέλεσε διευθυντής του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕ.Θ.Ε.Α.) από το 1995 έως το 2013. Συμμετείχε στο σχεδιασμό και στην ανάπτυξη των Ελληνικών Θεραπευτικών Κοινοτήτων για εξαρτημένους από ψυχοτρόπες ουσίες και στην ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης, έγκαιρης παρέμβασης και κοινωνικής επανένταξης.

Σπούδασε κοινωνική εργασία στην Ελλάδα και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία. Η διδακτορική του διατριβή πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Bradford με θέμα την πρόωρη εγκατάλειψη της θεραπείας από τους εξαρτημένους χρήστες. Πραγματοποίησε τη μεταδιδακτορική του έρευνα στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, King’s College στα θέματα της επαγγελματικής εξουθένωσης επαγγελματιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας στην Ελλάδα και στην Αγγλία.

Είναι πρόεδρος της επιστημονικής και συμβουλευτικής επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (W.F.T.C.) και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (E.F.T.C.). Η εμπειρία του στο χώρο των θεραπευτικών κοινοτήτων συνδέθηκε με τη θεωρία και την πρακτική της Κοινωνικής Εργασίας και αποτέλεσε αντικείμενο της διδασκαλίας του στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης την περίοδο 1999-2003. Είναι επιστημονικός συνεργάτης στο διεθνές μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών για τις εξαρτήσεις που συνδιοργανώνεται από το King’s College του Λονδίνου, το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας της Αυστραλίας και το Πανεπιστήμιο Virginia Common wealth των ΗΠΑ.

Ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος είναι, επίσης, Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου «Αρδηττός», που αποτελεί πρωτοβουλία των κατοίκων της περιοχής του Μετς.

Είναι συγγραφέας των βιβλίων "Εξαρτήσεις: Οι θεραπευτικές κοινότητες", Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα ενώ από τις Εκδόσεις Τόπος κυκλοφορεί το βιβλίο του "Κοινωνική Εργασία και Εξαρτήσεις: Οι κοινότητες της αλλαγής", καθώς και το βιβλίο "Κρίση, φόβος και διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής".  Είναι, επίσης, είναι -συγγραφέας του βιβλίου "Δυναμική των Ομάδων και Αλλαγή στους Οργανισμούς"  (2016).

Τα επιστημονικά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται εκτός από τον τομέα των εξαρτήσεων στην εποπτεία και συμβουλευτική οργανισμών και ατόμων και στη δυναμική των ομάδων με έμφαση στη διαδικασία της αλλαγής και στην αντιμετώπιση των κρίσεων.