Από την προβιομηχανική στη βιομηχανική κληρονομιά: η συμβολή της εθνολογίας και της ανθρωπολογίας

Η Κλειώ Γκουγκουλή είναι Κοινωνική Ανθρωπολόγος, συνεργάτιδα του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος και του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Έχει σπουδάσει Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λαογραφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (μεταπτυχιακό σεμινάριο των Α. Κυριακίδου-Νέστορος και Ε. Σκουτέρη-Διδασκάλου) και Κοινωνική Ανθρωπολογία στο University College London (MSc και PhD). Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Πελοποννήσου, Θεσσαλονίκης, Αιγαίου και Θράκης, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Διδασκαλείο Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τον Νοέμβριο του 2011 εκλέχτηκε επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις της εστιάζονται στην ανθρωπολογία της παιδικής ηλικίας και του παιχνιδιού, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα υλικότητας. Πρόσφατα, σε συνεργασία με την ιστορικό Λήδα Παπαστεφανάκη, ολοκλήρωσε έρευνα για λογαριασμό του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) με θέμα την τέχνη της λευκοσιδηρουργίας στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Έχει επιμεληθεί τρεις συλλογικούς διεπιστημονικούς τόμους για το παιδικό παιχνίδι και δύο τόμους με θέματα υλικού πολιτισμού.

Γεννήθηκε στις Ερυθρές Αττικής. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή (Τμήμα Ιστορικό-Αρχαιολογικό) του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην εθνολογία και την κοινωνική ανθρωπολογία με υποτροφία του ΙΚΥ στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (Παρίσι) από όπου έλαβε το 1991 το διδακτορικό της.

Το διάστημα 1988-2002 εργάστηκε ως προϊσταμένη του Τμήματος Μουσείων του Πολιτιστικού Τεχνολογικού Ιδρύματος ΕΤΒΑ και συμμετείχε στην έρευνα, δημιουργία και διαχείριση του Μουσείου Μετάξης (Σουφλί 1990), του Υπαίθριου Μουσείου Υδροκίνησης (Δημητσάνα 1997) και του Μουσείου Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού (Σπάρτη, 2003) καθώς και στην εκπόνηση πολλών μουσειολογικών-μουσειογραφικών μελετών.

Το διάστημα 2001-2003 δίδαξε κοινωνική ανθρωπολογία στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας-Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Από το 2003 εργάζεται ως Διευθύντρια Ερευνών στο Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας (ΚΕΕΛ) της Ακαδημίας Αθηνών.

Καθηγήτρια-σύμβουλος στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο στην ενότητα Ελληνικός Πολιτισμός από το 2007.

Είναι μέλος πολλών ελληνικών και διεθνών επιστημονικών εταιρειών και διετέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνολογίας (2000-2002, 2006-2008) και επί σειρά ετών σε διάφορες θέσεις  του Διοικητικού  Συμβουλίου. Το διάστημα 2010-12 ήταν Αντιπρόεδρος της ΕΛΕΤΕ.

Είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής των επιστημονικών περιοδικών Εθνολογία (ΕΛΕΤΕ), Ο κόσμος της εργασίας (ηλεκτρονικό, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Κινησιολογία (ηλεκτρονικό, Πανεπιστήμιο Αθηνών).

Έχει συγγράψει τα βιβλία: 1) Η σηροτροφία στο Σουφλί (σε συνεργασία) Αθήνα 1993, εκδ ΠΤΙ. ΕΤΒΑ) 2) Φύση, τεχνολογία και κοινωνία στις ορεινές κοινότητες του Κιθαιρώνα, εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα 2007, 3) Υλικός πολιτισμός: θεωρία, μεθοδολογία, αξιοποίηση, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2014.

Άρθρα και μελέτες της έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά και συλλογικούς τόμους, έχει γράψει το σενάριο σε δύο εθνογραφικά ντοκιμαντέρ και έχει συνεργαστεί στη δημιουργία τεσσάρων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με θέματα του ελληνικού λαϊκού/παραδοσιακού πολιτισμού.

Πεδία επιστημονικού ενδιαφέροντος αποτελούν: υλικός πολιτισμός, οικονομική ανθρωπολογία, μετασχηματισμός των αγροτο-ποιμενικών κοινωνιών, εθνοπολιτισμικές ομάδες, πολιτισμική οικολογία, μουσειολογία κ.ά..