Αστρομαγειρέματα: Μετά το τρίτο λεπτό

Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”, συνεχίζοντας μία μακρά παράδοση, διοργάνωσε από 4 έως 15 Ιουλίου 2016 Θερινό Σχολείο προσανατολισμού και ενημέρωσης, που απευθύνεται σε πτυχιούχους και τελειόφοιτους ΑΕΙ/ΤΕΙ.

Οι διαλέξεις του Θερινού Σχολείου καλύπτουν τις παρακάτω θεματικές περιοχές:

• Περιβάλλον – Ενέργεια – Ασφάλεια
• Προηγμένα Υλικά, Μικρο – Νανοτεχνολογία & Διατάξεις
• Βασική Έρευνα στις Φυσικές Επιστήμες
• Τεχνολογίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών
• Επιστήμες Ζωής
• Νέες Τεχνολογίες και Πολιτιστική Κληρονομιά.

Οι διαλέξεις του Θερινού Σχολείου πραγματοποιήθηκαν από διακεκριμένους επιστήμονες από Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού  και του ΕΚΕΦΕ ''Δ''. Επίσης στο πλαίσιο του Θ.Σ. πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στις εργαστηριακές εγκαταστάσεις του κέντρου και πρακτική εξάσκηση σε επιλεγμένα εργαστήρια.

Περίληψη της ομιλίας:

Η σύνθεση των στοιχείων στη φύση από το ελαφρύτερο Υδρογόνο μέχρι τον Σίδηρο, υλοποιείται στο σύμπαν μέσω θερμοπυρηνικών αντιδράσεων στις οποίες «καίγεται» διαδοχικά Υδρογόνο, ‘Ηλιο, Άνθρακας, Οξυγόνο, Πυρίτιο κλπ. Η «πορεία» σύνθεσης των στοιχείων που ακολουθείται στο σύμπαν ξεκινά από το ελαφρύτερο Υδρογόνο μέχρι τον πιο βαρύ Χρυσό. Κάπου όμως στην πορεία αυτή, κοντά στο Σίδηρο, η φύση αντιμετωπίζει τον εαυτό της: H απωστική δύναμη μεταξύ φορτισμένων πυρήνων που συγκρούονται για να δημιουργήσουν νέα στοιχεία γίνεται μέγιστη δυσκολεύοντας το δρόμο προς το Χρυσό. Η φύση όμως ξεπερνά αυτό το εμπόδιο και συνεχίζει να συνθέτει βαρύτερα στοιχεία μέσω αντιδράσεων με νετρόνια, που, ως μη φορτισμένα σωματίδια δεν νοιώθουν καμία απωστική δύναμη και συνεχίζουν! Έτσι είναι δυνατή η σύνθεση όλων σχεδόν των σταθερών ισοτόπων που είναι βαρύτερα από αυτά του Σιδήρου, εκτός από 35 πυρήνες που ονομάζουμε πι-πυρήνες (p nuclei). Οι πυρήνες αυτοί εμφανίζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθόσον, μέχρι σήμερα, έχουν παρατηρηθεί μόνο στο ηλιακό σύστημα. Οι περιεκτικότητές τους είναι εξαιρετικά μικρές και έως σήμερα δεν μπορούν να εξηγηθούν ποσοτικά από κανένα αστροφυσικό πρότυπο σύνθεσής τους και συνεπώς από κανένα αστροφυσικό σενάριο σχηματισμού του ηλιακού μας συστήματος, όπως, για παράδειγμα, οι εκρήξεις Σουπερνόβα.