Ατμοσφαιρική ρύπανση: Νέες προκλήσεις και κατευθύνσεις

Η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα κύρια περιβαλλοντικά προβλήματα στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας. Η οικονομική κρίση στη χώρα μας την επανέφερε στο προσκήνιο με τα επεισόδια αιθαλομίχλης τις κρύες χειμωνιάτικες νύχτες και τους επακόλουθους φόβους για σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία. Τελικά ποιοί είναι οι ρύποι που απειλούν την υγεία μας και με ποιό τρόπο; Ποιές είναι οι κύριες πηγές που υποβαθμίζουν την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε; Πέρα από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, πόσο μεγάλο ρόλο παίζουν οι φυσικές πηγές στην επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, για παράδειγμα τα επεισόδια μεταφοράς σκόνης από την Αφρική;

Τα μέτρα ελέγχου που έχουν υιοθετηθεί τις τελευταίες δεκαετίες έχουν καταφέρει να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος. Εξακολουθούν όμως να υπάρχουν ρύποι που μας απασχολούν, όπως το όζον και τα αιωρούμενα σωματίδια. Από την άλλη έχουμε αρχίσει πλέον να αντιλαμβανόμαστε ότι η εκτίμηση της έκθεσης του πληθυσμού σε ατμοσφαιρικούς ρύπους αποτελεί ένα πολύπλευρο πρόβλημα. Η παραδοσιακή προσέγγιση που βασίζεται στην παρακολούθηση της συγκέντρωσης των βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων στην εξωτερική ατμόσφαιρα δεν φαίνεται να παρέχει ικανοποιητικές πληροφορίες ως προς τα επίπεδα έκθεσης και αντίστοιχα επιβάρυνσης της υγείας. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε πόσο χρόνο περνάμε καθημερινά στο εξωτερικό περιβάλλον και πόσο σε εσωτερικούς χώρους. Μήπως τελικά οι εσωτερικοί χώροι και όχι η εξωτερική ατμόσφαιρα καθορίζουν την έκθεσή μας; Η ανάπτυξη νέων τεχνικών μέτρησης, από την άλλη, μας επιτρέπει να μελετήσουμε συγκεκριμένες ιδιότητες των ρύπων που σχετίζονται άμεσα με τις επιπτώσεις τους, στην υγεία, στο περιβάλλον ή στο κλίμα. Όσο η επιστημονική γνώση επεκτείνεται, αλλά παράλληλα αλλάζουν και οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, πώς αναθεωρούνται η μεθοδολογία αλλά και παράμετροι χαρακτηρισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης;