Βαρών - Βασάρ Οντέτ
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
01/11/2019
Διάρκεια
00:23:25
Εκδήλωση
Επιστημονικό Συμπόσιο «Βιογραφία, Αυτοβιογραφία, Ιστοριογραφία»
Χώρος
Γαλλικό Ινστιτούτο
Διοργάνωση
Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη)
Κατηγορία
Ιστορία, Λογοτεχνία
Ετικέτες
βιογραφία, αυτοβιογραφία, ιστοριογραφία, σχολή των Annales, πολιτική βιογραφία, Μ. Καραγάτσης, γυναίκα, Charlotte Delbo, Άουσβιτς, Αριστερά, στρατοπεδική λογοτεχνία, 20ός αιώνας, δημοσιογράφοι, επιχειρηματίας, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Χαρίλαος Τρικούπης, Σπυρίδων Τρικούπης, πολιτικός, βιογράφος, Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ, Κ. Θ. Δημαράς, Έλλη Σκοπετέα, βιογραφούμενος, ιστορικός
Η ιστορική βιογραφία, ένας από τους πιο δύσκολους τρόπους για να γράψεις Ιστορία.
Jacques le Goff
Η βιογραφία και η αυτοβιογραφία, αφηγήσεις-καταγραφές της ζωής και της προσωπικότητας ενός ατόμου, ταυτίζονταν κάποτε με την εξύμνηση φωτισμένων ηγεμόνων και την τόνωση της εθνικής αίγλης.
Συχνά ήταν επιφανειακές, με χαρακτήρα ανεκδοτολογικό, επικεντρωμένες «στο γεγονός» εις βάρος κοινωνικών και οικονομικών αναλύσεων· η δε σχολή των Annales τις έθετε εκτός σοβαρής ιστοριογραφίας.
Στις μέρες μας, η βιογραφία και η αυτοβιογραφία έχουν επιστρέψει διεκδικώντας αναγνώριση και συμμετοχή στην ανανέωση της ιστοριογραφίας.
Με ποιους τρόπους και με ποιους όρους και προϋποθέσεις επανακάμπτουν στην ελληνική ιστοριογραφία και πώς την επηρεάζουν; Θα μπορούσαν, άραγε, τα είδη των προσωπικών εξιστορήσεων να συνδέσουν τον ατομικό βίο με τη συλλογική συμπεριφορά; Αν οι βιογραφίες αποτελούν ιστοριογραφικό υλικό, αν το άτομο συμμετέχει στη γέννηση της Μεγάλης Ιστορίας, αν έχουν οι μικρές προσωπικές ιστορίες να προσφέρουν στην προσέγγιση των κοινωνικών δομών και του συλλογικού, είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει το Επιστημονικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη.
Και ακόμα, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες κάθε βιογραφικού είδους, σε τι αποσκοπούν οι συγγραφείς τους και ποια η συνεισφορά των έργων τους στην ιστοριογραφία σε όλους τους τομείς – στην κοινωνική και την οικονομική ιστορία, την ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού, στην πολιτική.
Charlotte Delbo, «Auschwitz et après». Μια ιδιαίτερη κατάθεση
Συγγραφέας μιας τριλογίας για την εμπειρία της στο Άουσβιτς (Το Άουσβιτς και το μετά), που εκδόθηκε στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του ’70, η Charlotte Delbo, γυναίκα των γραμμάτων, του θεάτρου και αγωνίστρια της Αντίστασης, άφησε μια ιδιαίτερη κατάθεση. Αν και πολιτική κρατούμενη, βρέθηκε στο Άουσβιτς και, εκτός από όσα βίωσε η ίδια και οι συντρόφισσές της, «είδε» την εφαρμογή της «τελικής λύσης». Η ζωή της σφραγίστηκε από αυτήν την εμπειρία ανεξίτηλα, όπως και όλων όσοι επέστρεψαν «από εκεί που δεν θα έπρεπε να είχαν επιστρέψει». Το 1985 επανήλθε με ένα ακόμη σημαντικό βιβλίο που αναπλάθει την εμπειρία, αλλά ανοίγεται και σε άλλες τραυματικές μνήμες, μεταξύ των οποίων και αυτή της Ελλάδας της Κατοχής και του Εμφυλίου. Η ομιλήτρια επιχειρεί να αναδείξει την ιδιαιτερότητα αυτής της αυτοβιογραφικής κατάθεσης, εντάσσοντάς την στο σώμα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, όπου σπανίζουν οι γυναικείες φωνές.
Η Οντέτ Βαρών - Βασάρ είναι ιστορικός, διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, με ερευνητικό πεδίο τη δεκαετία του ’40. Δίδαξε Ιστορία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2001-2017) και διευθύνει σεμινάριο στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος από το 2011 για τη γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης, τη μνήμη και τις αναπαραστάσεις της. Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη στρατοπεδική λογοτεχνία. Βιβλία της: Ελληνικός νεανικός τύπος. Καταγραφή (1941-1945), ΙΑΕΝ, Αθήνα 1987˙ Η ενηλικίωση μιας γενιάς. Νέοι και νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση (Εστία, Αθήνα 2009)˙ Η ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης. Κείμενα για τη γενοκτονία των Εβραίων (Εστία, Αθήνα 2012˙ β΄ έκδ. επαυξημένη 2013)· Des Sépharades aux Juifs grecs. Histoire, mémoire et identité (2019). Ήταν εκδότρια και διευθύντρια του περιοδικού Μετάφραση (1995-2007). Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Σύγχρονα Θέματα. Τιμήθηκε από τον Υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας με τη διάκριση του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών (2006).
