Coloniality, race, archaeology: lessons from a buffer zone

Τα τελευταία χρόνια διατυπώνονται έντονες εκκλήσεις για την απο-αποικιοποίηση του ιστορικού παρελθόντος στην Ελλάδα, με απώτερο στόχο τη συμπερίληψη στον τρόπο με τον οποίο αυτό προσεγγίζεται. Μελετητές από διαφορετικά επιστημονικά πεδία υποστηρίζουν ότι τα τρέχοντα ιστορικά αφηγήματα, οι μουσειακές εκθέσεις και οι αρχαιολογικοί χώροι προβάλουν μια επιλεκτική εικόνα του παρελθόντος, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη – ή ακόμα και αποσιωπά – τους πολλαπλούς τρόπους με τους οποίους προσλαμβάνουν και βιώνουν το παρελθόν διαφορετικές ομάδες πληθυσμού.

Ωστόσο, δεν είναι απολύτως σαφές τι σημαίνει ο όρος «αποικιακό» στο ιστορικό πλαίσιο της Ελλάδας. Κατά πόσο μπορεί μια έννοια που αναπτύχθηκε για τόπους με έντονο αποικιακό παρελθόν να χρησιμοποιηθεί σε μια χώρα, η οποία δεν αποτέλεσε ιστορικά αποικία; Τι προσαρμογές πρέπει να γίνουν σε επίπεδο θεωρίας, ορολογίας και πράξης; Στόχος της ημερίδας είναι να εξεταστούν αυτά τα ερωτήματα και να διερευνηθεί το ποιες κοινωνικές ομάδες αποκλείονται από τις συζητήσεις για το παρελθόν και το πώς θα μπορούσαν να ενταχθούν στα αφηγήματα και τις πρακτικές που το καθορίζουν.

Η ημερίδα που διοργανώθηκε από το Μουσείο Κανελοπούλου και το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Αρχαίου Κόσμου του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, έχει δύο στόχους: (α) να προωθήσει τον διεπιστημονικό διάλογο γύρω από την έννοια της απο-αποικιακότητας και της συμπερίληψης στο ιστορικό πλαίσιο της Ελλάδας, (β) να διερευνήσει εφαρμογές των μετα-αποικιακών προσεγγίσεων στην αρχαιολογία και την πολιτισμική διαχείριση. Βασικό ερώτημα αποτελεί το κατά πόσον η έννοια της απο-αποικιακότητας μπορεί να προσφέρει μεθοδολογίες για τη συμπερίληψη ομάδων που έχουν αποκλειστεί από τη συζήτηση για το παρελθόν λόγω αποικιακών, ρατσιστικών ή άλλων ιδεολογιών. Οι συμμετέχοντες προέρχονται από διάφορα επιστημονικά πεδία (αρχαιολογία, κοινωνική ανθρωπολογία, ιστορία, φιλολογία), επαγγελματικούς χώρους (πανεπιστήμια, μουσεία, φορείς δημόσιας αρχαιολογίας) και χώρες.

In recent years there have been serious calls to decolonize the Greek past and render it more inclusive. Scholars from different disciplines have argued that current historical narratives, museum displays and archaeological sites promote a selective view of the past, which does not account for – or even silences – the multiplicity of voices, social groups and histories associated with them. However, what exactly ‘colonial’ means in a Greek context remains debatable. How can we apply approaches developed for areas with strong a colonial past to a country which has not been a colony historically? What adjustments are necessary in theory, terminology and practice? We plan to revisit these questions and explore the voices and social groups that are often excluded from discussions about the Greek past, and to reflect on how they can be included in narratives and practices which relate to it.

The meeting is organized by Paul and Alexandra Canellopoulos Museum and the Institute for the Study of the Ancient World, New York University, and aims to (a) discuss the meaning of decoloniality and inclusivity in a Greek context, and (b) explore how we can apply post-colonial approaches to archaeology and heritage management. We further the growing debate by asking how decoloniality can generate a methodology for the inclusion of those who have long been excluded from presentations and perceptions of the Greek past and Greek identity (or identities) because of colonial or racist ideologies. The project involves scholars from different disciplines (archaeology, anthropology, history, philology), careers (academia, museums, community outreach), and countries.