Λαμπράκη-Πλάκα Μαρίνα
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
01/04/2015
Διάρκεια
122:18
Εκδήλωση
Megaron Plus - Διαλέξεις
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός
Ετικέτες
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, El Greco, Κρήτη, Χάνδακας, Βενετία, Ρώμη, Ισπανία, Τολέδο
Μια λιγότερο γνωστή πτυχή της προσωπικότητας του Γκρέκο επιχειρεί να φωτίσει μέσα από τη διάλεξή της με τίτλο «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος-El Greco: Ένας ζωγράφος-φιλόσοφος» η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου. Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Μegaron Plus και επικεντρώθηκε, μεταξύ άλλων, στην επιρροή που άσκησαν στο πνεύμα και την τέχνη του Θεοτοκόπουλου (1541-1614) το ταξίδι του από την Κρήτη έως την Ισπανία και η επαφή του με άλλους πολιτισμούς.
Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα για το θέμα της διάλεξης: «Το 1611 ο Francisco Pacheco, ισπανός ζωγράφος και θεωρητικός, επισκέπτεται τον Γκρέκο στο εργαστήριό του και σημειώνει τις εντυπώσεις του. Το συμπέρασμά του είναι ότι ο Γκρέκο “υπήρξε μεγάλος φιλόσοφος, με εκλεπτυσμένο λόγο και είχε γράψει βιβλία για τη ζωγραφική, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική”, τα οποία δυστυχώς έχουν χαθεί. Ο κατάλογος της βιβλιοθήκης του Θεοτοκόπουλου, που περιελάμβανε έργα αρχαίων ελλήνων και λατίνων συγγραφέων, πραγματείες περί αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής, ιταλικά και ισπανικά βιβλία, επιβεβαιώνει τη σπάνια για καλλιτέχνη παιδεία και το εύρος των ενδιαφερόντων του. Την πνευματική προσωπικότητά του, την πρωτοτυπία και την τόλμη των αισθητικών του απόψεων μάς αποκάλυψαν τα τελευταία χρόνια τα παρασελίδια σχόλιά του σε δυο από τα συγγράμματα της βιβλιοθήκης του: στους Βίους των καλλιτεχνών του Βαζάρι και στην πραγματεία Περί Αρχιτεκτονικής του Βιτρουβίου. Οι έρευνες ελλήνων και ισπανών ερευνητών έφεραν στο φως νέα στοιχεία, που μας βοηθούν να κατανοήσουμε την προσωπικότητα του κρητικού ζωγράφου και κυρίως να διεισδύσουμε στο μυστικό εργαστήρι από όπου αναδύθηκε το υπερβατικό και παράδοξο όραμα της τέχνης του.
Η περιπλάνηση του μεταβυζαντινού ζωγράφου Δομήνικου από τον γενέθλιο Χάνδακα στη Βενετία και τη Ρώμη, και από εκεί στο μακρινό Τολέδο, δεν είναι μόνο μετακίνηση στον χώρο, αλλά κυρίως ταξίδι στον ιστορικό χρόνο, βίωση άλλων πολιτισμών. Τι σημάδια άφησαν στο πνεύμα και την τέχνη του; Στο έργο του θα αναζητήσουμε τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα».
Παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης του Καθηγητή Παντελή Πρεβελάκη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1965-1968). Κατά τα έτη 1968-1971, και με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας και Κοινωνιολογίας της Τέχνης στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris I). Το 1973 έλαβε «Κρατικό Διδακτορικό Δίπλωμα» “Doctorat d’ État ès Lettres” με άριστα (Paris I, Σορβόννη), με τίτλο: Ο Μπουρντέλ και η Ελλάδα. Το 1975 εξελέγη παμψηφεί Τακτική Καθηγήτρια στην έδρα της Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της ΑΣΚΤ. Δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια σε ξένα πανεπιστήμια της Γαλλίας, των ΗΠΑ και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
Από το 1992 υπηρέτησε ως Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου.
Στη διάρκεια της θητείας της η Εθνική Πινακοθήκη εκσυγχρονίστηκε, απέκτησε νέα παραρτήματα (Κέρκυρα, Ναύπλιο, Γλυπτοθήκη, Γουδή), απέκτησε 3.000 νέα έργα, μεταξύ των οποίων δυο πίνακες του Θεοτοκόπουλου (El Greco), διοργάνωσε σημαντικές εκθέσεις ξένων και Ελλήνων καλλιτεχνών και γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό με π.5.000.000 επισκέψεις. Όλες αυτές οι δράσεις καλύφθηκαν κατά ποσοστό 60-100% από χορηγίες.
Ύστερα από πολυετείς προσπάθειες εκπονήθηκε μελέτη επέκτασης του κτιριακού συγκροτήματος της ΕΠΜΑΣ, που υπερδιπλασιάζει τους χώρους της προσθέτοντας 11040 μ2 και εκσυγχρονίζει μουσειολογικά και αισθητικά τη λειτουργία και τη μορφή της. Η μελέτη είναι ώριμη και έχει προταθεί η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ.
Τιμήθηκε μεταξύ άλλων, με το Βραβείο Καζαντζάκη του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης (1985), με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μελέτης-Δοκιμίου για το βιβλίο Περί Ζωγραφικής-Αλμπέρτι και Λεονάρντο (1988), και με πολλά παράσημα και διακρίσεις: Ιππότης και Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1997 και 2005), Παράσημο του Αλφόνσου του Σοφού του Υπουργείου Πολιτισμού της Ισπανίας (2000), Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2004), Βραβείο ΤΕΙ Κρήτης (2005), Βραβείο International Lions (2006),Βραβείο XENIA (2006), Ιππότης και Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Ιταλικής Δημοκρατίας (1994 και 2007),Βραβείο «Αριάδνη» από την Παγκρητική Ένωση Αμερικής (2009).
Δημοσίευσε 17 βιβλία και περισσότερες από διακόσιες μελέτες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες και έχει συγγράψει περισσότερα από εκατό εισαγωγικά κείμενα σε καταλόγους εκθέσεων.
Πήρε μέρος σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Διετέλεσε Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού στην υπηρεσιακή κυβέρνηση της Βασιλικής Θάνου (28 Αυγούστου-23 Σεπτεμβρίου 2015).
