Μαλλούχου-Tufano Φανή
Καστρίτη Νατάσα
Ριζάς Σωτήρης
Αλιβιζάτος Νίκος
Μαυρογορδάτος Γιώργος
Κουζέλη Λαμπρινή
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
22/11/2022
Διάρκεια
01:21:54
Εκδήλωση
Εγκαίνια της έκθεσης «Από τη Μεγάλη... στη Σύγχρονη Ελλάδα» (Μέρος Α΄)
Χώρος
Μέγαρο Παλαιάς Βουλής
Διοργάνωση
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Κατηγορία
Ιστορία
Ετικέτες
Μεγάλη Ελλάδα, σύγχρονη Ελλάδα, 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, Μικρά Ασία, διπλωματία, Διεθνείς Σχέσεις, Ελευθέριος Βενιζέλος, συνδιάσκεψη της Λωζάνης, Δίκη των Έξι, μικρασιατική καταστροφή, Μεγάλη Ιδέα, σύνορα
Την Τρίτη, 22 Νοεμβρίου 2022, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Παλαιάς Βουλής, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της νέας περιοδικής έκθεσης του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου: «Από τη Μεγάλη… στη Σύγχρονη Ελλάδα (Μέρος Α΄)» .
Η εκδήλωση άνοιξε με τον χαιρετισμό της Προέδρου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος κας Φανή Μαλλούχου-Tufano, η οποία αναφέρθηκε στις δράσεις που οργάνωσε το ΕΙΜ στο πλαίσιο της επετείου μνήμης των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Εκστρατεία.
Σχετικά με το αφήγημα και τη μουσειογραφική παρουσίαση της έκθεσης μίλησε, εκ μέρους των επιμελητών της, η Γενική Επιμελήτρια Συλλογών του ΕΙΜ Νατάσα Καστρίτη.
Ακολούθησαν οι ομιλίες των καλεσμένων:
Ο Σωτήρης Ριζάς, Διευθυντής στο Κέντρο Έρευνας της Ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, μίλησε για το διπλωματικό πλαίσιο και τις διεθνείς σχέσεις που καθόρισαν τις εξελίξεις στη Μικρά Ασία μεταξύ των ετών 1919 -1922.
Ο Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου (ΕΚΠΑ), αναφέρθηκε στον ρόλο του Ελευθερίου Βενιζέλου στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης βασιζόμενος στις μαρτυρίες που περιλαμβάνει το προσωπικό αρχείο του Μιχαήλ Θεοτοκά, μέλους της ελληνικής αποστολής στις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της νέας συνθήκης ειρήνης μεταξύ της Ανταντ και της Τουρκίας του Μουσταφά Κεμάλ.
Ο Γιώργος Μαυρογορδάτος, τ. Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης (ΕΚΠΑ), μίλησε για την Δίκη των Έξι, η οποία εκτυλίχθηκε μέσα στην αίθουσα συνεδριάσεων της Παλαιάς Βουλής, όπου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση, δίνοντας μια σαφή ερμηνεία των γεγονότων και του ευρύτερου κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου μέσα στο οποίο πάρθηκε η απόφαση εκτέλεσης των φερόμενων ως υπεύθυνων της μικρασιατικής καταστροφής.
Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος Λαμπρινή Κουζέλη.
Η έκθεση «Από τη Μεγάλη… στη Σύγχρονη Ελλάδα (Μέρος Α΄)» παρακολουθεί την πορεία από τη Μεγάλη Ιδέα της εθνικής ολοκλήρωσης στη συνοριακή και πληθυσμιακή διαμόρφωση του σημερινού ελληνικού κράτους και αναπτύσσεται σε δύο μέρη. Το πρώτο αναφέρεται στα γεγονότα της μικρασιατικής εκστρατείας που οδήγησαν στην παγίωση των ελληνικών συνόρων και το δεύτερο, που θα ακολουθήσει το 2023, αφορά στις μετακινήσεις και τις προσφυγικές ροές που διαμόρφωσαν την πληθυσμιακή ταυτότητα της σύγχρονης Ελλάδας.
Διάρκεια έκθεσης:
Νοέμβριος 2022- Ιούνιος 2023
Ώρες λειτουργίας:
Τρίτη- Παρασκευή, 9:00- 16:00, Σάββατο- Κυριακή, 10:00 – 16:00
Αρχαιολόγος (1972) και Δρ. Φιλοσοφίας (1997) του Πανεπιστημίου Αθηνών, εξειδικευμένη στην αναστήλωση μνημείων στο International Centre for the Study of the Preservation and the Restoration of Cultural Property (ICCROM) της Ρώμης και στη Scuola di Perfezionamento per lo Studio ed il Restauro dei Monumenti (Σχολή Εξειδίκευσης στην Σπουδή και Αποκατάσταση Μνημείων) της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου La Sapienza της Ρώμης (1975). Μέλος του Τεχνικού Γραφείου των αναστηλωτικών έργων Ακροπόλεως (1976-2000) του Υπουργείου Πολιτισμού. Προϊσταμένη του Τομέα Τεκμηρίωσης της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (2000-2008). Από το 2008 έως το 2016 Καθηγήτρια της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνείου Κρήτης, όπου δίδασκε τα ακόλουθα γνωστικά αντικείμενα: Ιστορία, Θεωρία, Κριτική Αποκατάστασης Μνημείων, Προστασία και Ανάδειξη Αρχαιολογικών Χώρων και Μνημείων, Επανάχρηση Ιστορικών Κτηρίων, Ειδικά Θέματα Ιστορίας Αρχιτεκτονικής και Τέχνης.
.Αναπληρώτρια Πρόεδρος της Επιτροπής Συντηρήσεως των Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ) από το 2016 και Aναπληρωματικό Mέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού από το 2015. Πρόεδρος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος (2020-2023). Μέλος επίσης πολλών επιστημονικών και κοινωνικών φορέων, ελληνικών και διεθνών, που έχουν ως σκοπό την προστασία, διάσωση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς: της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας και της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, της Εταιρείας για την Επιστημονική Προώθηση της Αποκατάστασης Μνημείων (ΕΤΕΠΑΜ), της Associazione per il Restauro dei Monumenti (ARCo), Αντιπρόεδρος της Ένωσης Φίλων Ακροπόλεως.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της τύχαινε συνεχώς διακρίσεων και βραβεύσεων, ελληνικών και διεθνών. Ενδεικτικά αναφέρονται: 1998: Υποτροφία Ερευνητή Υψηλού Επιπέδου (Bourse de chercheur de haut niveau) του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας, Έρευνας και Τεχνολογίας (Ministère de l’Éducation Nationale, de la Recherche et de la Technologie) της Γαλλίας, 1999: Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για τη μονογραφία της «Η αναστήλωση των Αρχαίων Μνημείων στη Νεώτερη Ελλαδα (1834-1939)» , 2008-2013: Μέλος της Επιτροπής Κρίσεως και Απονομής των Βραβείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Europa Nostra για την Πολιτιστική Κληρονομιά (European Union Prize for Cultural Heritage/Europa Nostra Awards), 2014-2017: Εκλεγμένη Πρόεδρος της ίδιας ως άνω επιτροπής. 2009, Επικεφαλής Ομάδας Εμπειρογνωμόνων προσκεκλημένης από το Υπουργείο Πολιτισμού του Ιράν για γνωμοδότηση σχετικά με τη συντήρηση μνημείων Σασσανιδικής περιόδου στους αρχαιολογικούς χώρους της Bishampur και Fizurabat, 2014-2015: Μέλος Ομάδας Εργασίας Εμπειρογνωμόνων για την Πολιτιστική Κληρονομιά (Experts Working Group for Cultural Heritage) της Γενικής Διεύθυνσης για την Έρευνα και την Καινοτομία(General Directorate of Research and Innovation) της Εύρωπαίκής Ένωσης, στο πλαίσιο του Προγράμματος Horizon 2020, 2015-2018: Μέλος του Συμβουλίου (Council) της Europa Nostra.
Το επιστημονικό, ερευνητικό της έργο καλύπτει τα θέματα της ιστορίας, θεωρίας και κριτικής της αποκατάστασης και συντήρησης μνημείων, της προστασίας και ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, και, ειδικότερα, της τύχης των αρχαίων μνημείων στην Ελλάδα μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Το δημοσιευμένο έργο της συνίσταται σε 5 βιβλία, πάνω από 90 άρθρα σε συλλογικά επιστημονικά έργα και επιστημονικά περιοδικά (με κριτές), σε άρθρα ποικίλου περιεχομένου (σε περιοδικό και ημερήσιο τύπο, ενημερωτικά δελτία, χρονικά ανασκαφών κλπ), σε μεταφράσεις επιστημονικών άρθρων και βιβλίων, ενώ έχει επιστημονικά επιμεληθεί 12 βιβλία και δύο σειρές περιοδικών. Έχει συμμετάσχει, μετά από πρόσκληση, με ανακοίνωση σε πάνω από 25 διεθνή συνέδρια και δώσει διαλέξεις σε πάνω από 45 επιστημονικά ιδρύματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Νατάσα Καστρίτη έχει τελειώσει το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. To 2002 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στον τομέα της Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Nanterre, στο Παρίσι.
Από το 1995 εργάζεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ), αρχικά ως ασκούμενη και από το 1997 ως μόνιμη επιστημονική συνεργάτης και επιμελήτρια, ενώ από το 2010 είναι υπεύθυνη όλων των συλλογών του Μουσείου. Έχει επιμεληθεί εκθέσεις του ΕΙΜ και άλλων φορέων (Ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης-Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης) και είναι συνυπεύθυνη για τη διαχείριση των social media του ΕΙΜ.
Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα στο επιστημονικό περιοδικό Τεκμήρια Ιστορίας του ΕΙΜ, σε εφημερίδες, περιοδικά και σε συλλογικές εκδόσεις. Έχει συγγράψει και επιμεληθεί ιστορικές εκδόσεις, λευκώματα και καταλόγους εκθέσεων, μεταξύ των οποίων τα Πενάκια... "εφ' όπλου"! Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος στις γελοιογραφίες της εποχής (ΙΕΕΕ, 2012), 120 Σατιρικοί Χάρτες (Μίλητος, 2015, β΄έκδοση εμπλουτισμένη, 2020), Μέγας Αλέξανδρος. Οι Εκστρατείες και η Αυτοκρατορία του. Καταγραφές σε 100 σπάνιους ιστορικούς χάρτες (Μένανδρος, 2017) και ο κατάλογος της επετειακής έκθεσης του ΕΙΜ για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ΄21» (επιμέλεια). Είναι μέλος της ομάδας επιμελητών της έκθεσης Το 21 αλλιώς: η Ελληνική Επανάσταση με διοράματα και φιγούρες PLAYMOBIL και μέλος της επιστημονικής ομάδας του graphic novel 21: Η μάχη της πλατείας.
Ο Σωτήρης Ριζάς είναι Διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Ιστορίας Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών. Ήταν visiting research associate στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του King’s College/University of London και visiting fellow in Research στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Princeton.
Έχει γράψει μεταξύ άλλων τα βιβλία:
1. America and Europe Adrift. Transatlantic Relations after the Cold War, Praeger 2022
2. Η Ελληνική Πολιτική μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Κοινοβουλευτισμός και δικτατορία, Καστανιώτης 2008
3. Απ΄ την Απελευθέρωση στον Εμφύλιο, Καστανιώτης 2011
4. Το τέλος της Μεγάλης Ιδέας. Ο Βενιζέλος, ο Αντιβενιζελισμός και η Μικρά Ασία, Καστανιώτης 2015 και 2022
5. Οι Μεγάλες Δυνάμεις και η Επανάσταση, Μεταίχμιο 2021
Ο Νίκος Κ. Αλιβιζάτος είναι Ομότιμος καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949, κατάγεται όμως από την Κεφαλονιά και τη Χίο. Πτυχιούχος της Νομικής Αθηνών (1972), πήρε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Paris II το 1977. Στα βιβλία του περιλαμβάνονται: Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση. Όψεις της ελληνικής εμπειρίας (Θεμέλιο 1983), Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη νεοελληνική ιστορία, 1800-2010 (Πόλις 2011), Ποια δημοκρατία μετά την κρίση; (Πόλις 2013), Πραγματιστές, δημαγωγοί και ονειροπόλοι. Πολιτικοί, διανοούμενοι και η πρόκληση της εξουσίας (Πόλις 2015), Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω. 8+1 πολυτάραχες δεκαετίες (Μεταίχμιο 2020). Από το 1978 ασκεί ενεργό δικηγορία, τώρα πλέον στο Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο.
Ο Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία έλαβε δύο πτυχία: Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών (1967) και Νομικής (1969). Χάρη σε υποτροφία Fulbright, συνέχισε τις σπουδές του στις ΗΠΑ, όπου έλαβε πρώτα M.A. Πολιτικής Επιστήμης από το Πανεπιστήμιο Purdue (1972) και ύστερα Ph.D. Πολιτικής Επιστήμης από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϋ (1979).
Ως φοιτητής, ήταν ηγετικό στέλεχος του φοιτητικού κινήματος και χρημάτισε Αντιπρόεδρος Διεθνών Σχέσεων της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας (ΕΦΕΕ). Μετά την πτώση της δικτατορίας, υπήρξε ενεργό μέλος της «Ομάδας Επιστημόνων για ένα Δημοκρατικό Σύνταγμα» και επιμελήθηκε τη δημοσίευση των προτάσεών της. Στη συνέχεια, ήταν σύμβουλος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κατά τη συζήτηση του Συντάγματος το 1975. Εισηγήθηκε τη συγκρότηση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής το 1982, μετά από πρόσκληση του τότε Προέδρου της.
Ύστερα δίδαξε Πολιτική Ιστορία και Πολιτική Επιστήμη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και σε διάφορα ξένα πανεπιστήμια ως επισκέπτης καθηγητής. Επίσης αρθρογράφησε για την πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση επί τριάντα χρόνια (1983-2012).
Για το βιβλίο του Stillborn Republic τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση της Αμερικανικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης.
Πρόσφατα βιβλία του είναι: 1915: Ο Εθνικός Διχασμός (2015), Μετά το 1922: Η παράταση του Διχασμού (2017), Tα γράμματα στην Πάολα (2018), Αναμνήσεις ενός μολυβένιου στρατιώτη (2019), Εθνική ολοκλήρωση και διχόνοια: Η ελληνική περίπτωση (2020).
H Λαμπρινή Κουζέλη είναι φιλόλογος και κριτικός βιβλίου. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία, συγκριτική γραμματολογία και θεωρία λογοτεχνίας. Ήταν υπεύθυνη σύνταξης της λογοτεχνικής εγκυκλοπαίδειας Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι (Πατάκης, 2007). Ασκεί κριτική βιβλίου στην εφημερίδα Το Βήμα, όπου επίσης αρθρογραφεί για θέματα πολιτικής βιβλίου και βιβλιοθηκών, για βραβεία, λογοτεχνικούς θεσμούς και τάσεις στο ελληνικό βιβλίο και επιμελείται εκδόσεις του Βήματος και ειδικά λογοτεχνικά αφιερώματα.
