Παξινός Γεώργιος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
16/05/2012
Διάρκεια
00:31:30
Εκδήλωση
38o Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο
Χώρος
Ξενοδοχείο Hilton
Διοργάνωση
Ιατρική Εταιρεία Αθηνών
Κατηγορία
Νευροεπιστήμες
Ετικέτες
εγκέφαλος, Νους, καρδιά, ψυχή, χαρτογράφηση ανθρώπινου εγκεφάλου, συμπεριφορά
O εγκέφαλος έχει απασχολήσει τον άνθρωπο από την αρχαιότητα, χωρίς ωστόσο να του αποδίδεται πάντοτε ο ρόλος του όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι αφαιρούσαν τον εγκέφαλο των Φαραώ πριν τους ταριχεύσουν. Πολλοί ερευνητές αποδίδουν στον Αλκμαίονα, μαθητή του Πυθαγόρα από τον Κρώτονα της Κάτω Ιταλίας, την ανακάλυψη της σχέσης μεταξύ εγκεφάλου και νου. Ο Ιπποκράτης ήταν πεπεισμένος ότι «από αυτόν προέρχονται η ευχαρίστηση, η χαρά το γέλιο, καθώς και η λύπη, ο πόνος και τα δάκρυα». Την υπεροχή του εγκεφάλου υποστηρίζει και ο Πλάτωνας, πράγμα που δεν συμβαίνει με τον Αριστοτέλη ο οποίος πιστεύει ότι «Ολες οι ψυχές κατοικούν στην καρδιά. Ο εγκέφαλος μειώνει τη θερμοκρασία του αίματος». Οι ανταγωνιστικές απόψεις του Ιπποκράτη και του Αριστοτέλη έφτασαν μέχρι τον Σαίξπηρ που τις εντάσσει στα έργα του. Πιθανότατα δε έχουν φτάσει μέχρι τις μέρες μας, όπως αποκαλύπτεται από τις γεμάτες καρδιές κάρτες που ακόμη στέλνονται στις 14 Φεβρουαρίου!
Ο εγκέφαλος διαφέρει απ όλα τα άλλα όργανα καθώς είναι ικανός να δημιουργήσει έναν χάρτη του σώματος, έναν χάρτη του έξω κόσμου και έναν χάρτη των εμπειριών μας. Διαθέτει 1000 και πλέον πυρήνες, 2000 μείζονες συνδέσεις, 200 σημαντικά ένζυμα, 20.000 γονίδια που εκφράζονται σε αυτόν και 87 δισεκατομμύρια συνάψεις!
Το πρώτο μας εγχείρημα ήταν η χαρτογράφηση του εγκεφάλου του αρουραίου ο οποίος λειτούργησε σαν την λίθο Ροζέτα για να «μεταφράσουμε» τα ευρήματά μας στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Κομβικό ρόλο στη χαρτογράφηση του ανθρωπίνου εγκεφάλου έπαιξε η χρήση της ακετυλοχολινεστεράσης με την οποία επιτυγχάνεται διαφορική χρώση του εγκεφάλου και επιτρέπει την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων.
Μετά από χρόνια μελέτης του τελειότερου οργάνου έχω οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει το κατάλληλο μέγεθος: αλλιώς θα μας είχε επιτραπεί να λύσουμε το πρόβλημα της λειτουργίας του!
Ο Γιώργος Παξινός γεννήθηκε το 1944 στην Ιθάκη όπου τελείωσε το λύκειο. Σπούδασε ψυχολογία στο πανεπιστήμιο Berkeley, έλαβε διδακτορικό από το πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά και μετεκπαιδεύτηκε στο τμήμα ψυχιατρικής του πανεπιστήμιου Yale. Από το 1973 εργάζεται στο πανεπιστήμιο του New South Wales στο Σίδνεϋ και στο Ινστιτούτο Neuroscience Research Australia. Έχει διατελέσει επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, όπως τα Karolinska, Cambridge, Oxford, Stanford και UCLA. Έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2008), του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2016) και του Ιονίου Πανεπιστημίου (2017). Επίσης, είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2012. Διετέλεσε πρόεδρος του Australian Neuroscience Society και του IBRO World Congress of Neuroscience. Έχει λάβει το βραβείο Humboldt της Γερμανίας. Εξελέγη μέλος της Αυστραλιανής Ακαδημίας Επιστημών το 2009.
Οι νευροεπιστήμονες, όπως και οι γεωγράφοι, χρειάζονται ακριβείς χάρτες και αυστηρή ορολογία για να χαρτογραφήσουν τον εγκέφαλο και να επικοινωνήσουν την έρευνά τους. Ο Γιώργος Παξινός έχει κατασκευάσει τους περισσοτέρους άτλαντες του εγκέφαλου και έχει ανακαλύψει τους περισσοτέρους πυρήνες (περιοχές του εγκέφαλου) από οποιονδήποτε άλλον επιστήμονα. Εκτός από τον εγκέφαλο, χαρτογράφησε και το νωτιαίο μυελό. Ανακάλυψε 91 περιοχές (πυρήνες) στο κεντρικό νευρικό σύστημα και σε πολλές έδωσε ελληνικά ονόματα. Έχει δημοσιεύσει 48 βιβλία. Το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Ο εγκέφαλος του αρουραίου σε στερεοταξικές συντεταγμένες», αποτελεί το τρίτο σε αναφορές επιστημονικό βιβλίο όλων των εποχών. Οι περισσότεροι επιστήμονες που ερευνούν τη σχέση μεταξύ εγκέφαλου και ασθενειών (όπως Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και σχιζοφρένεια) χρησιμοποιούν τους άτλαντές του.
Doty RW. Alkmaion's discovery that brain creates mind: a revolution in human knowledge comparable to that of Copernicus and of Darwin. Neuroscience 147, 2007: 561
Atlas of the Human Brain, Mai, Paxinos and Voss, Εκδόσεις: Elsevier
