Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Ελένη Βακαλό: Θεωρία, ιστορία και κριτική της τέχνης

Κωτίδης Αντώνης, Κακαβούλια Μαρία, Στρούζα Έφη

2 Δεκεμβρίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:34:42 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2564
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Τον πρώτο κύκλο της απογευματινής συνεδρίας, που είχε θέμα “Θεωρία, ιστορία και κριτική της τέχνης”, συντόνισε η κ. Μαρία Μαραγκού, τεχνοκριτικός, Πρόεδρος της AICA Hellas, και συμμετείχαν οι κ.κ. Αντώνης Κωτίδης, Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο ΑΠΘ, Έφη Στρούζα, ιστορικός της τέχνης, τ. Πρόεδρος της AICA Hellas, και Μαρία Κακαβούλια, Αν. Καθηγήτρια Ρητορικής και Αφηγηματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, οι οποίοι επισήμαναν την ιδιαίτερη σημασία του έργου και των απόψεων της Ελένης Βακαλό για την ιστορία, τη θεωρία και την κριτική της τέχνης στην Ελλάδα.

Η κ. Κακαβούλια γεφύρωσε με την παρουσίασή της τη θεωρητική και ποιητική πλευρά της Βακαλό.

Κωτίδης Αντώνης Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο Καθηγητής Αντώνης Κωτίδης γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει προσκληθεί στο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ Princeton ως Επισκέπτης Ερευνητής, προσκληθεί και διδάξει ως Επισκέπτης Καθηγητής στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ Rutgers, Ohio State University, Drexel – Philadelphia, San Francisco State University. Προσκεκλημένος ομιλητής στο Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας και στο Πανεπιστήμιο Kyoritsu του Τόκυο. Έχει διατελέσει μέλος του Δ.Σ της Εθνικής Πινακοθήκης της Ελλάδος και Μουσείου Αλ. Σούτζου, Πρόεδρος της καλλιτεχνικής Επιτροπής και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτιστικής Πολιτικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει τα βιβλία: Ο ζωγράφος Μαλέας (1982), Για τον Παρθένη- Εννιά Συνεντεύξεις με Μαθητές του και μια πρώτη μελέτη για το Δάσκαλο (1984), Μοντερνισμός και "Παράδοση" στην ελληνική τέχνη του μεσοπολέμου (1993), Η ζωγραφική του 19ου αιώνα - Ελληνική τέχνη (1995), Μαλέας (2000), Αλέξης Μπαρκόφ (2000), Το μεταπολεμικό πρόσωπο της ελληνικής τέχνης (2000), Τριανταφυλλίδης- Ένα άλλο Τριάντα στη ζωγραφική (2002), Έργα Ελλήνων Ζωγράφων της Συλλογής Θ.Καραπαναγιώτη (2011), Μοντερνισμός και «Παράδοση» στην ελληνική μεταπολεμική και σύγχρονη τέχνη (2011, 2015). Έχει συνεργαστεί σε συλλογικές εκδόσεις όπως η ελληνική έκδοση Rizzoli Όλο το έργο του Ραφαήλ (1995), Παγκόσμια τέχνη της εκπαιδευτικής ελληνικής εγκυκλοπαίδειας (1998), Τέτσης (1999), Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών της Μέλισσας (1997-2000), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ΙΣΤ, της Εκδοτικής Αθηνών (2000), Εθνική Πινακοθήκη 100 χρόνια - τέσσερις αιώνες νεοελληνικής ζωγραφικής (2000), Ομάδα Τέχνη-100 χρόνια (2017), Η Στρατιά της Ανατολής ζωγραφίζει τη Θεσσαλονίκη (2018), Δημήτρης Πικιώνης, Ο αρχιτέκτονας, Ο ζωγράφος, ο στοχαστής (2022), Μικρασιατικός Ελληνισμός Σκέψεις και Δοκίμια, επιμ. Εβίτα Αράπογλου (2022) κ.ά. Κείμενά του για τη λογοτεχνία, την τέχνη και την εκπαίδευση δημοσιεύονται σε ειδικά και ευρύτερης κυκλοφορίας έντυπα.

Κακαβούλια Μαρία Αν. Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Η ΜΑΡΙΑ ΚΑΚΑΒΟΥΛΙΑ γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου. Σπούδασε βυζαντινή και νεοελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Birmingham (Ηνωμένο Βασίλειο).

Δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία και γλώσσα για τρία χρόνια ως λέκτορας στο Ινστιτούτο Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου (Γερμανία). Άρθρα, δοκίμια και μελέτες της στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων.

Έχει εκδώσει τα βιβλία "Μελέτες για τον αφηγηματικό λόγο" (Ψυχογιός 2003), "Interior Monologue and its discursive formation in Melpo Axioti’s prosework", "Δύσκολες Νύχτες" (Πανεπιστημιακές εκδόσεις Πανεπιστημίου Μονάχου, 1992), ενώ για το βιβλίο της "Μορφές και Λέξεις στο έργο της Ελένης Βακαλό" (Νεφέλη 2005) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου και Κριτικής.

Στρούζα Έφη Ιστορικός της Τέχνης, τ. Πρόεδρος AICA Ελλάς

Η ΄Εφη Στρούζα είναι ιστορικός και κριτικός τέχνης. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης, Ιστορία της Κριτικής της Τέχνης και Μουσειολογία, στο Courtauld Institute of Art του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (1969, B.A., 1971, M.A.), και στο Ινστιτούτο της Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου της Ρώμης (1973-76).


Από το 1972 έως το 1983 έζησε και εργάστηκε στη Ρώμη. Συνεργάστηκε στα ερευνητικά προγράμματα του Εθνικού Αρχείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ιταλίας (Gabinetto Fotografico Nazionale del Patrimonio Culturale).


Η κριτική της δραστηριότητα επικεντρώθηκε στην προώθηση της σύγχρονης ελληνικής τέχνης στο διεθνή χώρο και στη θεσμική διασύνδεση του ελληνικού καλλιτεχνικού χώρου με το διεθνή
Aπό το 1977 έως σήμερα, έχει διοργανώσει και επιμεληθεί πολυάριθμες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, στην Ιταλία, το Βέλγιο, την Κύπρο, την Τουρκία, τη Γερμανία και την Ελλάδα.

Είναι ιδρυτικό μέλος και την περίοδο 1983-89 διετέλεσε μέλος Δ.Σ. και Διευθύντρια του Ιδρύματος για τη Σύγχρονη Τέχνη ΔΕΣΤΕ (Διεθνής Ελληνική Σύγχρονη Τέχνη). Το 1992 πρότεινε και συντόνισε τη δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου πνευματικών τόπων στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τοπικούς πολιτιστικούς φορείς και το Δήμο της Ρόδου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και τη Νομαρχία των Δωδεκανήσων.

Τη διετία 1996-97 υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού για τη χάραξη της εθνικής πολιτικής στον τομέα των εικαστικών τεχνών. Το 1997 υπήρξε Εθνική Επίτροπος στη 47η Μπιενάλε Βενετίας, όπου η κριτική Επιτροπή της Μπιενάλε απένειμε για πρώτη φορά στην Ελληνική αντιπροσωπεία, στο πρόσωπο και έργο του Αλέξανδρου Ψυχούλη, το Βραβείο Benesse.

Το 2002 ορίστηκε επίτροπος στην Μπιενάλε του Σάο Πάουλο.

Δίδαξε Ιστορία της Τέχνης, Σχολή Καλών Τεχνών του Πολυτεχνείου Κρήτης (1999-2002).

Εχει συγγράψει μονογραφίες για το έργο Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και συντάξει τον Κατάλογο Συλλογών (Συλλογή Εμφιετζόγλου. Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη, 1998, 2005), κ.ά.

Εχει συνεργαστεί στη σύνταξη λημμάτων αναφορικά με τη Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη για την Εγκυκλοπαίδεια TRECCANI, GRECIA, ARTE 1970-1990 (Ιταλία), και υπήρξε μέλος της ομάδας σύνταξης του Λεξικού Ελλήνων Καλλιτεχνών της εκδοτικής εταιρείας ΜΕΛΙΣΣΑ (1993-97).

Θεωρητικά και κριτικά της κείμενα έχουν δημοσιευτεί από το 1976 έως σήμερα σε περιοδικά τέχνης, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στα Πρακτικά Συμποσίων και Συνεδρίων, σε καταλόγους ομαδικών και ατομικών εκθέσεων, καθώς και στον ημερήσιο τύπο, πάνω σε θέματα της ιστορίας τη νεότερης και σύγχρονης τέχνης.

Εχει δώσει πολυάριθμες διαλέξεις για την ιστορία και τη θεωρία της τέχνης, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Είναι μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Forum for European Cultural Exchanges (Θεσσαλονίκη, 2003-2008).

Υπήρξε Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς ΄Ενωσης Κριτικών Τέχνης, 2001-2009 (AICA, Association Internationale des Critiques d’Art), Αντιπρόεδρος της AICA Ιnternational (2004-2007), Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της AICA Ιnternational (2012- )
Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Μαρία Κακαβούλια, Μορφές και Λέξεις στο έργο της Ελένης Βακαλό, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα, 2005

Σχετικές ομιλίες