Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Ermeni-Türk literatürü

Cankara Murat, Koz Sabri M., Akbaş Püzant, Balta Εvangelia

23 Ιανουαρίου 2014

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 111:59 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1496
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /
Ομιλητές
Cankara Murat
Koz Sabri M.
Akbaş Püzant
Balta Εvangelia

Γλώσσα
Türkçe

Ημερομηνία
23/01/2014

Διάρκεια
111:59

Εκδήλωση
Κύκλοι διαλέξεων στο Σισμανόγλειο Μέγαρο

Χώρος
Σισμανόγλειο Μέγαρο, Κωνσταντινούπολη

Διοργάνωση
Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη

23 Ocak 2014 tarihinde Yunanistan İstanbul Başkonsolosluğu, Yunanistan  Milli Araştırma Kurumu (Osmanlı Araştırmaları Programı) işbirliği ile Sismanoglio Megaro binasında, Osmanlı İmparatorluğu’nda Müslim ve Gayrimüslim tebaanın dilleri ve alfabeleri üzerine düzenlenen konferansın «Ermeni Harfli Türkçe Yayınlar» adlı ikinci serisi gerçekleşti.
 
Bütün sunumlar Türkçe dilinde gerçekleşmiş olup İngilizce’de eşzamanlı çeviri yapıldı.
 
Konuşma metinlerini özetini okuyabilirsiniz.
 
II OTURUM
 
ERMENİ HARFLERİ İLE YAYINLAR
23 Ocak 2014
 
Konuşmalar dizisinin ikinci oturumu, Ermeni-Türk literatürü yani Ermeni harfleri ile Türkçe yayınlanmış baskılar konusundaydı. Osmanlı İmparatorluğunda Türkçe konuşan Ermeniler tarafından üretilmiş ve kendi cemaat mensuplarına hitap eden kitap, gazete ve dergilerin sayısı bile, entelektüel ve kültürel açıdan aşırı etken olan bir cemaate tanıklık ediyor. 1727 ile 1968 yılları arası 1000’den fazla Ermeni harfleri ile Türkçe kitap yayınlandı. Bedros Der Matossian, 19. yüzyılda yayınlanmış 30’dan fazla gazete tespit etmiştir. Kuşkusuz, Ermeni harfleri ile Türkçe kitap üretimi, Karamanlıca kitap üretiminden sayıca fazla ve daha uzun ömürlü olmuştur. Bu literatürün daha zengin olması, misyonerlerin raporlarında da yazdıkları gibi, şehirli orta sınıf Ermenilerin, Türkçe konuşan Ortodoks Anadolulara kıyasla entelektüel ve eğitim düzeyi  açısından daha yüksek seviyede olmaları idi. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğunun son safhasında Türkçe konuşan Ermenilerin ve Türkçe konuşan Ortodoksların tarihsel kaderleri farklı olduğundan, Ermeni-Türk literatürü yayın dünyasında daha uzun süre yer almıştır.
 
Bu oturumdaki konuşmacılar, Murat Cankara, Sabri Koz ve Püzant Akbaş, Protestan misyonerler tarafından yayınlanmış dini ve sayıca daha fazla olan Viena, Venedik, İstanbul ile İzmir, Trieste, Boston, New York ve başka yerlerde yayınlanmış dini konular içermeyen (ticaret rehberleri, okul kitapları, sözlükler, gramerler, Avrupa edebi eserlerin çevirileri gibi) kitaplardan oluşan Ermeni-Türk literatürüne değindiler.
 
Üç konuşmacı, Karamanlıca ve Ermeni harfleri ile Türkçe literatürünün birçok açıdan ortak sürecine işaret ettiler. Örneğin, American Board for Foreign Missions misyonerleri aynı Türkçe kitabı hem Ermeni hem de Yunan harfleri ile bastıkları gibi Türkçe konuşan Yunanlılar için Αγγελιαφόρος gazetesi ve Αγγελιαφόρος τζοτζουκλάρ ιτσούν  dergisini, Türkçe konuşan Ermeniler için ise Αvedaper gazetesi ve Avedaper cocuklar icun dergisini aynı içerikle yayınladılar.
 
 
Karamanlıca, Ermeni harfleri ile Türkçe ve Osmanlıca yayınlarının bu paralel süreci yalnız dini propaganda amaçlı yayınlarla sınırlı kalmayıp, daha birçok kitap ve özellikle Avrupa’da okunan  pek çok roman, Arap harfleri ile basılmadan önce Ermeni ve Yunan harfleri ile Türkçe olarak yayınlanmıştır. Köroğlu’nun 1872 baskısı gibi bazı popüler Karamanlıca kitaplar daha önce yayınlanmış olan Ermenice yani Ermeni harfler ile Türkçe baskısından yararlanılarak hazırlandığını yazmaktadır.
 
Ermeni harfleri ile Türkçe yayınlara ithaf edilmiş bu oturum da, Osmanlı İmparatorluğundaki millet sistemi ve farklı cemaatler arasındaki  kültürel etkileşim ve karşılaşmaları ile ilgili tartışmaya katkıda bulunmuştur.
 

Cankara Murat Ph.D. in Turkish literature

Murat Cankara was born in Smyrna in 1976. He studied physics and mathematics for two years. After majoring in theory and history of theatre, Cankara received his Ph.D. in Turkish literature from Bilkent University in 2011, with a dissertation titled “Empire and Novel: Placing Armeno-Turkish Novels in Ottoman/Turkish Literary Historiography”. Cankara’s research focuses on the novels written by Armenians in the Turkish language using the Armenian script, specifically those from the second half of the nineteenth century. His particular area of interest is in the literary culture of the Ottoman Empire in the nineteenth century in which Armenians play a prominent role. Cultural interactions between Ottoman Armenians and Muslim/Turks, the appropriation of Turkish by Armenians and the historiography of Ottoman/Turkish literature are also areas of interest.

Koz Sabri M.

M. Sabri Koz Sivas’ın Divriği ilçesinde 1950 yılında doğdu. İlk ve ortaokulu bu tarihi ilçede okudu, “kitap toz ve kokusu”nu Nuri Demirağ Ortaokulu’nun, Divriği İlçe Halk Kütüphanesi’nin raf ve masalarında tattı. 1968’de Sivas Öğretmen Okulu’nu, 1971’de İstanbul Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. 1997’ye kadar öğretmen ve yönetici olarak çalışıp emekliye ayrıldı. Türk folklor ve halk edebiyatıyla ilgili derleme ve araştırmalar yapar, her türlü basma ve yazma eski kitaba meraklıdır. Osmanlıca, Ermeni harfli Türkçe, Karamanlıca, Kiril ve Latin harfli Azerbaycan Türkçesiyle kitaplar, özellikle folklor ve halk edebiyatıyla, âşıklarla ilgili kitaplar bunlar arasında her zaman ön planda olmuştur. Yazılar, kitaplar hazırlamak; bildiğini, öğrendiğini başkalarıyla paylaşmak; yeni şeyler araştırıp öğrenme azmini her zaman korumak onun özellikleri arasındadır. 1999’dan beri Yapı Kredi Yayınları’nda “Danışman Editör” olarak çalışıyor. 

Akbaş Püzant

Püzant Akbaş, 5 Mart 1949’da İstanbul Taksim’de doğdu. Çocukluğu, Anadolu’nun bazı şehirlerinde geçtikten sonra İstanbul’da Kadıköy Aramyan Uncuyan İlkokulu’nu 1962’de bitirip, aynı sene Kıbrıs Melkonian Eğitim Enstitüsü’nün sınavlarını kazanıp, orta, lise ve akademi yıllarını bu okulda geçirdi. 1970’de Erivan Devlet Üniversitesi’nde 2 sene Ermeni Edebiyatı ve Dili üzerine eğitim gördü. Dönüşünde bir müddet ticaretle uğraşıp, daha sonra 1966’dan beri amatörce topladığı sahafiye kitaplarla profesyonel olarak ilgilenmeye başladı. Bir müddet kendi işinde çalıştıktan sonra, Beyoğlu Kitapçılık (Librairie de Pera) ile uzun soluklu bir çalışma dönemi geçirdi. Ermeni dili ve edebiyatı ile ilgili çalışmaları Melkonian Enstitüsü’nde başlamıştır. 2001 yılında Emin Nedret İşli ile beraber Turkuaz Kitapçılık ve Yayıncılık Ltd. Şti.ni kurup, Türk sahafiye hayatına yeni bir soluk ve dinamizm getirdiler. Eski Ermeni Edebiyatı ve basımını içeren çeşitli kataloglar hazırlayıp, bunları Dünya kütüphaneleri ve üniversitelerine sunmuştur. Halen Turkuaz Kitapçılık’ta ortak olarak olup sahaflık hayatına devam etmektedir.

Balta Εvangelia Tarihçi, Araştırma Direktörü, Yunan Ulusal Araştırma Vakfı

Εvangelia Balta was born in Kavala in 1955. She studied in the History Department of the Aristotle University of Thessaloniki (1973-1977) and, thanks to a scholarship from the Alexandros S. Onassis Public Benefit Foundation, went on to study at the Sorbonne (Paris I-Sorbonne) and the Ecole Pratique des Hautes Etudes IV Section in Paris (1980-1983). She received her doctorate in Ottoman History in 1983. She worked in the Historical Archive of Macedonia (Thessaloniki, 1979), at the Centre for Asia Minor Studies (1978, 1984-1987) and taught at the Ionian University during the first two years after its foundation (Corfu, 1985-1987). Since 1987 she has worked at the National Hellenic Foundation for Scientific Research.

Her interests revolve around subjects related to economic and social history during the Ottoman period, as well on the history of Hellenism in Asia Minor. In addition to her commitment to various programs at the National Hellenic Research Foundation, she has also served as a scholarly advisor for the Museum of the Olive and Greek Olive Oil in Sparta, the Museum of Industrial Olive-Oil Production in Lesvos, and the Museums of Wine at the Ktima Hatzimichalis and the Ktima Gerovassiliou (Epanomi). She was academic supervisor for the restoration of the Kayakapi neighborhood (Project Kayakapı) in Ürgüp, Turkey (2003-2008). She has been invited to teach seminars for groups of graduate students by universities in Greece and abroad. Since 2011 she has taught at the Intensive Ottoman and Turkish Summer School held by Harvard University's Department of Near Eastern Languages and Civilizations (Cunda Adası-Ayvalik). She is a founding member of the planning committee of ΟΙΝΟΝ ΙΣΤΟΡΩ (History of Wine), a scholarly group which has organized seven conferences on subjects related to wine and wine production (2000-2008). Since 2008 she has organized Ιnternational Conferences on Karamanlidika Studies. She is a member of editorial committees in historical journals in both Greece and Turkey.