Φραγκούλης Εμμανουήλ
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
07/05/2019
Διάρκεια
00:20:06
Εκδήλωση
Εκδηλώσεις Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών Πανεπιστημίου Αθηνών
Χώρος
Πανεπιστήμιο Αθηνών (Κεντρικό κτήριο) & Στοά του Βιβλίου
Διοργάνωση
Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Κατηγορία
Έρευνα και Ανάπτυξη
Ετικέτες
Ευρωπαϊκή Επιστημονική Πολιτική, επιστήμη, Στρατηγική της Λισαβώνας 2020, γνώση, διάχυση της γνώσης, ανταγωνιστικότητα, έρευνα, παιδεία, ανάπτυξη, καινοτομία, εφαρμοσμένη έρευνα, European Research Council, ευρωπαϊκά προγράμματα, αριστεία, Horizon 2020
Για πολλά χρόνια, η κατάκτηση της γνώσης στην υπό διαμόρφωση κοινωνία ήταν το κύριο ζητούμενο για τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Πολιτικής. Η παραγωγή, η μεταφορά, η διάχυση της γνώσης, η σχέση της με την ανταγωνιστικότητα, η σύνδεση της Έρευνας με την Παιδεία και την καινοτομία ήταν μόνο μερικά από τα θέματα που έγινε προσπάθεια διαχρονικά να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων.
Όμως, η πρώτη συστηματική προσπάθεια για τη συστηματική αντιμετώπιση του θέματος έγινε στο Συμβούλιο των Αρχηγών κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάρτιο του 2000. Για πρώτη φορά, υποστηρίχθηκε πολιτικά η άποψη ότι η Επιστήμη είναι η κύρια προωθητική δύναμη για το Μέλλον της Ηνωμένης Ευρώπης. "Η στρατηγική της Λισαβώνας", όπως έμεινε γνωστή, συνιστούσε στην ουσία μια συμφωνία μεταξύ των Αρχηγών κρατών-μελών της Ευρώπης ότι "Θα εργασθούν, προκειμένου να γίνει η Ευρώπη η πλέον ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία στον κόσμο που θα βασίζεται στη γνώση, ικανή να υποστηρίξει την οικονομική ανάπτυξη, να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας και να προωθήσει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή". Αποδεχόταν, ακόμη,για πρώτη φορά και με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η βασική Έρευνα είναι για την ανάπτυξη εξ ίσου σημαντική με την καινοτομία και δεσμευόταν για μια αύξηση των δαπανών για Έρευνα στο 3% του GDP μέχρι το 2010.
Παρά τις εξαγγελίες αυτές, για αρκετά χρόνια η ευρωπαϊκή επιστημονική πολιτική περιορίζεται κυρίως στη στήριξη της εφαρμοσμένης Έρευνας, διότι επικρατεί η αντίληψη ότι είναι αυτή η έρευνα που προωθεί την καινοτομία, κάτι που εξασφαλίζει την ταχεία ανάπτυξη . Η Ανάπτυξη σε μία Γενιά (One generation Development), στα πρότυπα των χωρών της Άπω Ανατολής (Σιγκαπούρη, Ταιβάν κ.λπ), ήταν το κυρίαρχο δόγμα στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Πολιτικής.
Όμως, αμέσως μετά το 2001, ομάδες διακεκριμένων Ευρωπαίων επιστημόνων, σε συνεργασία με ισχυρές ευρωπαϊκές επιστημονικές ομοσπονδίες, όπως η FEBS, και ισχυρούς ερευνητικούς οργανισμούς όπως CERN ,EMBO, υποστήριξαν την ανάγκη δημιουργίας του ERC (European Research Council). Μετά από πολλές προσπάθειες και μετά από πολλούς συμβιβασμούς, η πολιτική απόφαση για τη δημιουργία ERC ελήφθη στο συμβούλιο των Αρχηγών κρατών, το 2005 στο Λουξεμβούργο. Αναμφισβήτητα, η προσπάθεια της επιστημονικής κοινότητας για τη δημιουργία του ERC, για την επιχορήγηση της βασικής Έρευνας στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων με αποκλειστικό κριτήριο την αριστεία, ήταν ίσως το πλέον σημαντικό γεγονός στην ιστορία της βασικής έρευνας. Όμως, πολλά θέματα που αφορούν τη λειτουργία του συμβουλίου, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα για τη δημιουργία ινστιτούτου, αποτελεί ζήτημα που εξακολουθεί να παραμένει ανοικτό.
Το 2016 διαμορφώνεται ένα μεγαλεπήβολο ερευνητικό πρόγραμμα για έρευνα και καινοτομία με ορίζοντα το 2020, το αποκαλούμενο Horizon 2020. Κύριοι στόχοι του προγράμματος, η προώθηση της αριστείας και της διασυνοριακής συνεργασίας, η αναβάθμιση του επιπέδου υγείας και των οικονομικών δυνατοτήτων του Ευρωπαίου πολίτη, η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ έρευνας και αγοράς.
Με βάση τα δεδομένα της ενδιάμεσης αξιολόγησης και τις εισηγήσεις επιλεγμένων επιστημόνων, γίνεται σήμερα η προσπάθεια διαμόρφωσης του νέου προγράμματος, του αποκαλούμενου FP9.
O Καθηγητής Εμμανουήλ Φραγκούλης γεννήθηκε στη Σητεία της Κρήτης στις 15 Ιανουαρίου του 1947. Έλαβε το πτυχίο του στις Φυσικές Επιστήμες το 1972 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και αμέσως εργάστηκε ως Ερευνητής στο Ινστιτούτο Φυσιολογικής Χημείας του Πανεπιστημίου του Marburg, με τον Καθηγητή P.Karlson. Δύο έτη αργότερα, έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα Φυσικών Επιστημών Dr.rer.nat από το Πανεπιστήμιο του Marburg με διάκριση.
Αφού υπηρέτησε για ένα έτος τη θητεία του στην Πολεμική Αεροπορία, εξελέγη Υφηγητής Βιοχημείας στην τότε Φυσικομαθηματική Σχολή και, με την ιδιότητα αυτή, εργάστηκε ως Επιμελητής στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών . Παράλληλα εργάστηκε στο Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο, με υποτροφία της D.A.A.D. (Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών) το 1976 και της ΕΜΒΟ το 1977. Κατά τα έτη 1979-1980, εργάστηκε στο Ινστιτούτο Κυτταρικής Βιολογίας του Ινστιτούτου Max Plank με τον Καθηγητή Traub, ως υπότροφος του ιδρύματος Alexander von Humboldt, και το 1987 ως υπότροφος της ΕΜΒΟ.
Το 1992 εξελέγη Καθηγητής Βιοχημείας από εκλεκτορικό σώμα απαρτιζόμενο από Καθηγητές του Τμήματος Βιολογίας και Καθηγητές Βιοχημείας όλων των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Το 2009 εξελέγη τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών.
Επί σειρά ετών, εκλεγόταν Διευθυντής του Εργαστηρίου Βιοχημείας Τομέα Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας, Διευθυντής του Μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης «Κλινική Βιοχημεία Μοριακή διαγνωστική» καθώς επίσης Πρόεδρος του Τμήματος Βιολογίας (1992-1994 2009-2013). To 1993 παράλληλα με τα καθήκοντα του Προέδρου άσκησε και τα καθήκοντα του Κοσμήτορα της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Αθηνών.
Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας κατά την περίοδο 1996-1999, Πρόεδρος του EKEBE “Αλέξανδρος Φλέμιγκ” (1995), Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (2001-2004), Αναπληρωτής Πρόεδρος και Πρόεδρος της FEBS (2009-2011), αντιπρόεδρος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου για το Διαβήτη (2008-2017), Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευγενιδείου Θεραπευτηρίου (2013-2015).
Από το 2016 είναι εκλεγμένος Πρόεδρος της Science and Society Committee της Federation European Biochemical Society (FEBS) και μέλος της Biomed Alliance.
Έχει δημοσιεύσει πάνω από 70 επιστημονικά άρθρα και 3 άρθρα ανασκόπησης σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά. Έχει καθοδηγήσει πάνω από 40 υποψήφιους διδάκτορες και έχει συμμετάσχει ως προσκεκλημένος ομιλητής σε μεγάλο αριθμό διεθνών επιστημονικών συνεδρίων.
