Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Φαινόμενα και ουσία. Μερικές επισημάνσεις γύρω από το ελληνικό τραγούδι

Φιδετζής Βύρων

22 Μαΐου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 34:57 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 979
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η θεώρηση του ελληνικού τραγουδιού που επιχειρείται αφορά βασικά στη µεταπολεµική περίοδο. Τα κυρίως ζητήµατα που προσπαθώ να διερευνήσω εµβαθύνοντας κατά το δυνατόν στην εισήγησή µου είναι ποιοτικού και κοινωνικού χαρακτήρα. Πρωτίστως αναφέροµαι στην έννοια της καλλιτεχνικής αξιολόγησης του τραγουδιού, τόσο του επί µέρους όσο και του όλου, καθώς και στο πώς τοποθετείται αυτό στη συνολική κλίµακα των µουσικών αξιών που έχει οικοδοµήσει τους τελευταίους αιώνες ο ευρωπαϊκός µουσικός πολιτισµός. Ως µόνα αντικειµενικά εργαλεία για µια τέτοια τοποθέτηση θεωρώ την αναφορά και τη σύγκριση. Η αναφορά σ' ένα πρότυπο καλλιτέχνηµα και η σύγκριση µ' αυτό συνιστούν τη λιγότερο επικίνδυνη µέθοδο αξιολόγησης, αρκεί ως κριτήριο να θεωρηθεί το παγκοίνως αναγνωριζόµενο ως τέτοιο ανθρώπινο επίτευγµα. Δευτερευόντως θα αποπειραθώ να προσεγγίσω το γεγονός του πώς συντελέστηκε η βαθµιαία επικάλυψη της έννοιας «µουσική» από την έννοια «τραγούδι» µέσα στην ελληνική κοινωνία, ιδίως µετά την περίοδο της δικτατορίας, και τι συνεπάγεται το φαινόµενο αυτό για την Τέχνη της µουσικής στην Ελλάδα. 


(Η βιντεοσκόπηση της συγκεκριμένης ομιλίας παραχωρήθηκε στο Blod από το αρχείο της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη»)

Φιδετζής Βύρων Μαέστρος - Τσελίστας - Μελετητής της ελληνικής μουσικής

Ο Βύρων Φιδετζής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε στο Κρατικό της Ωδείο. Ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές στο Μουσικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης με τα διπλώματα σολίστ βιολοντσέλου και διεύθυνσης ορχήστρας. Στις συναυλίες του ως σολίστ και ως μαέστρος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ευρώπη, Ασία, Αμερική, Β. Αφρική) προβάλλει ιδιαίτερα τη νεοελληνική δημιουργία. Η δισκογραφία του σε βινύλια (LP) και δίσκους ακτίνας (CD), περιλαμβάνει πάνω από 100 τίτλους με τις εταιρείες LYRA, NAXOS, BIS, MELISM, SUBWAYS. Ενδεικτικά αναφέρονται: οι 3 συμφωνίες, τα συμφωνικά ποιήματα και 2 όπερες του Μ. Καλομοίρη, 3 συμφωνίες και τα ορατόρια του Π. Πετρίδη, 5 όπερες του Σ. Σαμάρα, 2 όπερες του Π. Καρρέρ, σειρά έργων του Ν. Σκαλκώτα, μεταξύ των οποίων οι 36 Ελληνικοί χοροί, καθώς και πλειάδα έργων συνθετών όπως οι Θ. Αντωνίου, Γ. Αξιώτης, Δ. Δραγατάκης, Α. Ευαγγελάτος, Β. Καλαφάτης, Π. Κούκος, Δ. Λαυράγκας, Δ. Λιάλιος, Ν. Χ. Μάντζαρος, Δ. Μητρόπουλος, Χ. Ξανθουδάκης, Γ.Α. Παπαϊωάννου, Αιμ. Ριάδης κ.ά. Έχει ενορχηστρώσει σειρά έργων, μεταξύ των οποίων τις όπερες Μάρκος Μπότσαρης και Fior di Maria (Μαριάνθη) του Π. Καρρέρ και Tigra, Lionella, και Medje του Σ. Σαμάρα. Υπήρξε μόνιμος αρχιμουσικός της ΕΛΣ και της ΚΟΑ, επικεφαλής σε ορχήστρες της Ρωσίας (Αικατερίνμπουργκ) και της Βουλγαρίας (Πάζαρτζικ) και καλλιτεχνικός υπεύθυνος της ΣΟ του Δήμου Θεσσαλονίκης. Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΚΟΑ την περίοδο 2004-2011 και από το 2016 Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Φιλαρμόνιας Αθηνών. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών καθώς και στο Ιόνιο, του οποίου υπήρξε επί σειρά ετών μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του. Διετέλεσε Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής των Μουσικών Σχολείων (1994-2005). Τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1975), την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής (2000 και Μέγα Βραβείο Μουσικής 2016), το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (2018), το Ωδείον Αθηνών (2022), καθώς και από άλλους φορείς. Εξελέγη επίτιμο μέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών (1986). Το 2010 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σχετικές ομιλίες