Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Για ένα αποτελεσματικό κράτος

Γιαννίτσης Τάσος, Bloomfield Jenny, Καρκατσούλης Παναγιώτης, Λάλη Ζωρζέτα, Σπανού Καλλιόπη

3 Απριλίου 2012

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 104:48 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3736
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Την Τρίτη, 3 Απριλίου 2012 πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου η πέμπτη ανοικτή συζήτηση της σειράς των επτά εκδηλώσεων υπό τον τίτλο «Ελλάδα: Μεταρρυθμίσεις, Ρήξεις, Τομές» που οργανώνουν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Kantor, η Κίνηση Πολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια, με στόχο την ενίσχυση του προβληματισμού και την διαμόρφωση προτάσεων επί θεμάτων που θα διαμορφώσουν την πορεία της χώρας στην επόμενη δεκαετία.

Στη συζήτηση με θέμα «για ένα αποτελεσματικό κράτος» ομιλητές ήταν οι Τάσος Γιαννίτσης (Υπουργός Εσωτερικών), Παναγιώτης Καρκατσούλης (Στέλεχος του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης), Καλλιόπη Σπανού (Συνήγορος του Πολίτη και καθηγήτρια Δημόσιας Διοίκησης), Jenny Bloomfield (Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα) και Ζωρζέτα Λάλη (επικεφαλής του γραφείου της Αθήνας της Ομάδας Δράσης της Ε.Ε.). Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο Χαράλαμπος Ντόλκας, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Kantor.

Οι πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις των ομιλητών συνέκλιναν στα εξής σημεία:

α. το Ελληνικό κράτος έχει αποτύχει να προσφέρει ικανοποιητικές υπηρεσίες σε βασικούς τομείς όπως η εκπαίδευση, η δικαιοσύνη, η υγεία κλπ. Η κεντρική διαπίστωση είναι ότι το κράτος έχει εγκλωβισθεί σε μία συστημική αναποτελεσματικότητα, β. η εσωτερική λογική της κρατικής λειτουργίας είναι τέτοια που παράγει αποτελέσματα που ανταποκρίνονται σε ποικίλα κατακερματισμένα συμφέροντα διάφορα από το γενικό και δημόσιο συμφέρον, γ. τα τελευταία χρόνια έχουν επιχειρηθεί πολλές μεταρρυθμίσεις χωρίς θετικά αποτελέσματα. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η ασυνέχεια και ακύρωση των προτεραιοτήτων λόγω κυβερνητικών αλλαγών, η απουσία μηχανισμών υλοποίησης, το δαιδαλώδες νομικό πλαίσιο, αλλά και η αρνητική υπαλληλική κουλτούρα, δ. εμφανής είναι ο υδροκεφαλισμός της κρατικής μηχανής που σήμερα λειτουργεί με 15 Υπουργούς, 9 Αναπληρωτές Υπουργούς, 21 Υφυπουργούς, 78 Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς και 1200 συμβούλους Υπουργών. Πέραν αυτών, οι συνολικές αρμοδιότητες που έχουν καταγραφεί υπερβαίνουν τον αριθμό των 2300, ενώ οι νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις που τις διέπουν ξεπερνούν τις 170.000, ε. ως συνέπεια αυτής της οργανωτικής αταξίας, το συνολικό γραφειοκρατικό βάρος εκτιμάται στο 6,8% του ΑΕΠ δηλαδή περίπου στα €14 δις. Παρ’ όλα αυτά, στη γενικότερη εκστρατεία που η Ε.Ε. έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια για τη μείωση των διοικητικών βαρών στα κράτη μέλη, η Ελλάδα παρουσιάζει δραματική καθυστέρηση, στ. στη διοίκηση του προσωπικού της κρατικής μηχανής απουσιάζουν τα σύγχρονα συστήματα υποκίνησης, αξιολόγησης και ελέγχου, ενώ έχουν αναπτυχθεί παράλληλες σχέσεις και αναξιοκρατία, και ζ. αναφορά έγινε στην εμπειρία άλλων χωρών και τη δυνατότητα αξιοποίησής της. Ειδικότερα ενδιαφέρον παρουσίασε η εμπειρία της Αυστραλίας στην εφαρμογή ριζικών αλλαγών στην οικονομική διακυβέρνηση και δημόσια διοίκηση, που παρουσιάστηκε από την πρέσβη της Αυστραλίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρόγραμμα αυτό οι σημαντικές αλλαγές στηρίχτηκαν σε όραμα και σχεδιασμό που συζητήθηκαν πλατιά και έγιναν αποδεκτά από τους πολίτες.

Από τους ομιλητές έγιναν ενδιαφέρουσες προτάσεις για την αναδιάρθρωση της κρατικής μηχανής που μπορούν να συνοψισθούν στις εξής:

i. η υπέρβαση αυτής της αδιέξοδης κατάστασης απαιτεί μεγάλη και εκ βάθρων αναδιάρθρωση που θα δώσει έμφαση στον αποδέκτη των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης και στο τελικό προϊόν που αναμένει ο πολίτης. Θα βασίζεται σε συνολικό σχεδιασμό αλλά θα περιλαμβάνει και τη λεπτομερή παρακολούθηση της υλοποίησης και τον έλεγχο, ii. κατά τη διαδικασία της αναδιάρθρωσης απαιτείται να υιοθετηθούν καινοτόμες λύσεις και ειδικότερα να στηριχθεί η μεσαία ιεραρχία του προσωπικού, iii. απαιτείται να εξασφαλισθεί απλοποίηση και σταθερότητα στις υπηρεσιακές δομές και τυποποίηση των διαδικασιών. Επίσης, χρειάζεται να δομηθούν σε κοινή βάση οι κοινές υπηρεσίες πληροφορικής, ανθρωπίνων πόρων, οικονομικής διαχείρισης κλπ, iv. θα πρέπει παράλληλα να καλλιεργηθεί κουλτούρα προάσπισης της ακεραιότητας και μη ανοχής σε ανορθόδοξες πρακτικές, και v. στον σχεδιασμό πρέπει να δίνεται έμφαση στην πλευρά της ζήτησης και όχι της προσφοράς.

Τονίστηκε τέλος ότι στο διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον η κρατική μηχανή, πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και να είναι έτοιμη για διαρκείς προσαρμογές που θα υπηρετούν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την υποστήριξη και εξυπηρέτηση του πολίτη.

Γιαννίτσης Τάσος Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών, ΕΚΠΑ - πρώην Υπουργός (2000-2004 και 2011-2012)

Ο Τάσος Γιαννίτσης γεννήθηκε το 1944 στην Αθήνα. Είναι Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Νομικά και Οικονομικές-Πολιτικές Επιστήμες στο ίδιο Πανεπιστήμιο και έκανε διδακτορικό στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.

Διετέλεσε Πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων στην Οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα και ξανά το 1993-1994 με υπουργό τον Γ. Γεννηματά, υπήρξε μέλος της Επιτροπής Αγγελόπουλου (1994), ανέλαβε ως οικονομικός σύμβουλος των πρωθυπουργών Ανδρέα Παπανδρέου, το 1994-1995, και Κώστα Σημίτη, την περίοδο 1996-2000, και διετέλεσε διαδοχικά Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (2000-2001), Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών (2001-2004), Υπουργός Εξωτερικών (Φεβρουάριος-Μάρτιος 2004) στην Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη και Υπουργός Εσωτερικών (2011- 2012). Μέλος περισσότερων Διοικητικών Συμβουλίων σε Οργανισμούς και επιχειρήσεις σε διάφορα έτη.

Στο επίκεντρο των επιστημονικών του εργασιών βρίσκονται τα θέματα της αναπτυξιακής θεωρίας και πολιτικής, τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, τα διεθνή οικονομικά, θέματα ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και τα οικονομικά της τεχνολογίας. Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία και άρθρα (σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και εκδόσεις) για θέματα ελληνικής οικονομίας, ανάπτυξης, διεθνών επενδύσεων, την παγκοσμιοποίηση, τα οικονομικά της τεχνολογίας, τη βιομηχανική και τεχνολογική πολιτική, το τραπεζικό σύστημα, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την ΟΝΕ.

Πιο πρόσφατα βιβλία του: "Το ασφαλιστικό και η κρίση" (2016, εκδ. Πόλις), "Ανισότητες, φτώχεια, οικονομικές ανατροπές στα χρόνια της κρίσης" (2016, εκδ. Πόλις, με Στ. Ζωγραφάκη). Πρόσφατα άρθρα: "Reflections on Banking Union", "Fiskalkonsolidierung und Einkomensverteilung", "Industrial Policy in Times of Crisis: The Case of Greece" (με I. Kastelli).

Bloomfield Jenny Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα

H Jenny Bloomfield είναι η Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα.

Καρκατσούλης Παναγιώτης Καθηγητής, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης

Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Σπούδασε Νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε τη διδακτορική του διατριβή στην Κοινωνιολογία του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Bielefeld (Γερμανία).

Εργάζεται από το 1989 ως Καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και από το 1991 ως Ειδικός Επιστήμονας για θέματα απλούστευσης διαδικασιών και νομοθεσίας στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.

Είναι εμπειρογνώμονας του ΟΟΣΑ, εθνικός εκπρόσωπος στον ίδιο Οργανισμό και Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας του ΟΟΣΑ για την Κανονιστική Διακυβέρνηση στη Ν.Α. Ευρώπη. Είναι μέλος της Ομάδας Mandelkern και του Δικτύου Ευρωπαίων Εμπειρογνωμόνων για την Καλύτερη Νομοθέτηση.

Το 2003 τιμήθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Διοικητικής Επιστήμης με το βραβείο "Peter Boorsma" για τις πολυτετείς προσπάθειές του για την ενίσχυση της αριστείας στη διοικητική θεωρία και πρακτική.

Έχει δημοσιεύσει (στην ελληνική, αγγλική και γερμανική γλώσσα) τέσσερις μονογραφίες, σαράντα μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά και πάνω από εκατό άρθρα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο.

Λάλη Ζωρζέτα Επικεφαλής της Ομάδας Δράσης της ΕΕ στην Ελλάδα
Σπανού Καλλιόπη Καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης και Δημοσίου Δικαίου, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ - Μέλος του Advisory Board της διαΝΕΟσις

Η Καλλιόπη Σπανού είναι Καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ. Σπούδασε δημόσιο δίκαιο & πολιτικές επιστήμες, με μεταπτυχιακές σπουδές στην πολιτική και διοικητική επιστήμη (Université de Picardie: DEA & Docteur d’Etat). Δίδαξε στα Πανεπιστήμια της Amiens, του Παρισιού II και των Βερσαλλιών. Υπότροφη του CNRS/EIE στο Centre des Recherches Administratives• Visiting Professor στο Government Department του London School of Economics και στο Nuffield College (Oxford)• Schuman Fellow στο Robert Schuman Centre for Advanced Studies (Φλωρεντία)• Προσκεκλημένη ερευνήτρια της Fondation de la Maison des Sciences de l' Homme (Παρίσι). Δίδαξε επί πολλά έτη στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Διετέλεσε Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη (2003-2011), Συνήγορος του Πολίτη (2011-2015), Υπηρεσιακή Υπουργός Εσωτερικών (2023). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις σχέσεις διοίκησης-πολιτών, διοίκησης-δημοκρατίας, διαρθρωτικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις, πολιτικές περιβάλλοντος, κοινωνική πολιτική, διοικητικές διαστάσεις του εξευρωπαϊσμού κ.λπ. Πιο πρόσφατο βιβλίο της: Ποιες μεταρρυθμίσεις; Κυβερνώντας υπό εξωτερική πίεση (Πατάκης 2021).

Σχετικές ομιλίες

Η Ελλάδα Μετά / Κύκλος 1: Το Μεταρρυθμιστικό Πρόταγμα – Πολιτικές και Κοινωνικές Προϋποθέσεις  102:09

Ιουν 12, 2017

Η Ελλάδα Μετά / Κύκλος 1: Το Μεταρρυθμιστικό Πρόταγμα – Πολιτικές και Κοινωνικές Προϋποθέσεις

Φαναράς Στράτος Κουσούλης Λευτέρης Παπασαραντόπουλος Πέτρος Διαμαντόπουλος Θανάσης Πανταζόπουλος Ανδρέας Γεωργακόπουλος Θανάσης Χωμενίδης Χρήστος Κρουστάλλη Δήμητρα

Γλώσσα: Ελληνική

Η Ελλάδα Μετά / Κύκλος 5: Το διανοητικό κεφάλαιο υπό συνθήκες τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης 150:05

Ιουν 13, 2017

Η Ελλάδα Μετά / Κύκλος 5: Το διανοητικό κεφάλαιο υπό συνθήκες τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης

Μαστρογεωργίου Γιάννης Γραβάνης Αχιλλέας Γρυσπολάκης Ιωακείμ Κιντή Βάσω Φασουλής Σταμάτης Παυλάκης Γιώργος Ζαούδης Γιάννης Φαρμάκης Γρηγόρης Καλαμαράς Γιώργος Τζέκας Βαλεντίνος Καβάσαλης Πέτρος

Γλώσσα: Ελληνική