Καλύβας Στάθης
Κιντή Βάσω
Μουτσόπουλος Χαράλαμπος Μ.
Παπάζογλου Βασίλης
Στεφάνου Ευριπίδης
Τσούκαλης Λουκάς
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
13/12/2012
Διάρκεια
130:16
Εκδήλωση
2ος κύκλος Δημόσιων Συζητήσεων. Ελλάδα: Μεταρρυθμίσεις, Ρήξεις, Τομές
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)
Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ)
Kantor Σύμβουλοι Επιχειρήσεων
ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ για μια Ανοικτή Κοινωνία
Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Εκπαίδευση
Ετικέτες
τριτοβάθμια εκπαίδευση, παιδεία, δημόσιο Πανεπιστήμιο, ν. 4009/2011, έρευνα, αξιολόγηση, αγορά εργασίας, ΑΕΙ, ανώτατη παιδεία
Την Πέμπτη, 13 Δεκεμβρίου 2012, έγινε μια δημόσια συζήτηση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με θέμα «Για ένα νέο ελληνικό πανεπιστήμιο» που διοργάνωσαν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Κantor, η Κίνηση Πολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς, σε συνεργασία με το Megaron Plus. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι πανεπιστημιακοί: Στάθης Καλύβας, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Yale, Βάσω Κιντή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χαράλαμπος Μουτσόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βασίλης Παπάζογλου, Καθηγητής Ναυπηγικής, Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τ. Ειδικός Γραμματέας, Υπουργείο Παιδείας και Ευριπίδης Στεφάνου, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Καθηγητής Χημείας. Τη συζήτηση συντόνισε και συνόψισε ο Λουκάς Τσούκαλης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ και μέλος της Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για τον Εκσυγχρονισμό της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ευρώπη.
Από τους ομιλητές ο κ. Παπάζογλου επισήμανε ότι αν και δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι από τη σημερινή κατάσταση των Πανεπιστημίων στη χώρα μας, δεν πρέπει να μηδενίζονται τα πάντα. Υπάρχουν πολλά Τμήματα Πανεπιστημίων που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από αντίστοιχα της Ευρώπης, τόσο από εκπαιδευτική όσο και από ερευνητική άποψη. Στις προϋποθέσεις για την αναβάθμιση του επιπέδου των σπουδών και της έρευνας περιλαμβάνονται η πραγματική αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων, όπως αυτή δίνεται με το ν. 4009/2011, η επαρκής χρηματοδότηση με ταυτόχρονη αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την αυτονόητη κοινωνική λογοδοσία, αλλά κυρίως η αλλαγή νοοτροπίας.
Ο κ. Στεφάνου μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας μιας κουλτούρας ποιότητας που θα είναι διαχρονικά πρωτοπόρα κάτω από οποιοδήποτε μοντέλο διοίκησης. Η εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα των Πανεπιστημίων πρέπει να αξιολογούνται, αρκεί όμως η αξιολόγηση να μην περιορίζεται σε μια μηχανική χρήση δεικτών απόδοσης, όπως συμβαίνει συνήθως στις εταιρείες. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ενδοπανεπιστημιακή γραφειοκρατία που θα ασχολείται αποκλειστικά με την αξιολόγηση, ούτε να εγκαθιδρύσουμε μια «κουλτούρα βραχυπρόθεσμου οφέλους» που θα ήταν καταστροφική τόσο για την παιδεία όσο και για την έρευνα.
Η κ. Κιντή έκανε συγκεκριμένες προτάσεις βελτίωσης των ελληνικών δημόσιων Πανεπιστημίων τονίζοντας κυρίως τη σημασία να αναπτύξει καθένα από αυτά την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του. Παρότι δέχθηκε ότι είναι σημαντικό να επιτραπεί η ίδρυση μη κρατικών ιδρυμάτων, υποστήριξε ότι το δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι εκείνο που θα πρέπει να έχει την ευθύνη της μαζικής εκπαίδευσης των φοιτητών και της προώθησης της έρευνας. Οι αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση δεν πρέπει να γίνονται πρόχειρα και σπασμωδικά αλλά σε υπερκομματική βάση και με μακροχρόνιο ορίζοντα. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη σημασία να είναι το Πανεπιστήμιο προσανατολισμένο στους φοιτητές και όχι στους καθηγητές και στην ανάγκη να βελτιωθεί η φοιτητική εμπειρία τόσο στους χώρους των Πανεπιστημίων όσο και στη διαδικασία της μάθησης.
Ο κ. Καλύβας πιστεύει ότι παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται η παρούσα μεταρρύθμιση θα έχει την τύχη των προηγουμένων. Όχι γιατί οι προθέσεις είναι κακές, αλλά γιατί το μοντέλο έχει χρεοκοπήσει. Καλούμαστε λοιπόν να σκεφτούμε πάνω σε εντελώς νέες βάσεις. Προτείνει ένα πανεπιστημιακό σύστημα πολλαπλών ταχυτήτων, με κορυφή του ένα Πανεπιστήμιο Αριστείας. Οι τρεις βασικές προϋποθέσεις ενός τέτοιου Πανεπιστημίου πρέπει να είναι η επιλογή, η αυτονομία και η λογοδοσία.
Τέλος, ο κ. Μουτσόπουλος παρατήρησε ότι αδιαφάνεια, διαπλοκή, νεποτισμός, εσωστρέφεια, πρώιμη μονιμότητα, συντεχνίες, καταλήψεις και καταστροφές έχουν απαξιώσει το Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Νομοθετικές παρεμβάσεις ανέδειξαν ακόμη μία παθολογία, την ανυπακοή των διοικούντων στους νόμους και την ατιμωρησία. Η δημιουργία μη κρατικού-μη κερδοσκοπικού Πανεπιστημίου που θα ακολουθεί κανόνες αξιολόγησης, διοίκησης, διδασκαλίας και ερευνητικής προσφοράς αντίστοιχους με αυτούς που ισχύουν σε διακεκριμένα πανεπιστήμια του εξωτερικού είναι αναγκαία και επιτακτική. Το Πανεπιστήμιο αυτό θα αποτελέσει το πρότυπο και ταγό για την αναβάθμιση των κρατικών Πανεπιστημίων.
Συνοψίζοντας τη συζήτηση ο κ. Τσούκαλης επισήμανε ότι η ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί ένα ακόμη από τα πολλά ελληνικά παράδοξα. Ενώ διαθέτουμε μεγάλο αριθμό καταξιωμένων επιστημόνων διεθνώς, τα ελληνικά Πανεπιστήμια κατατάσσονται χαμηλά στις διεθνείς αξιολογήσεις και η χώρα συνεχίζει να εξάγει το μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών κατά κεφαλήν στην Ευρώπη. Προφανώς, το ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει αλλά το σύστημα χωλαίνει.
Οι ομιλητές συμφώνησαν μεταξύ τους στις απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο. Σε αυτές περιλαμβάνονται η αυτονομία, η αξιολόγηση, η λογοδοσία και η εξωστρέφεια με στόχο την αριστεία. Μερικοί εστιάζουν στις απαραίτητες αλλαγές που μπορούν και πρέπει να γίνουν στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, πολλές από τις οποίες δρομολογήθηκαν με τη Μεταρρύθμιση του 2011. Άλλοι μιλούν για πιο ριζοσπαστικές τομές εκτός του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου. Αλλάζουμε από μέσα ή δημιουργούμε κάτι καινούριο και καινοτόμο;
Ο Στάθης Καλύβας είναι Gladstone Professor of Government στο Department of Politics and International Relations του University of Oxford και Fellow του All Souls College. Είναι μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας.
Κατείχε από το 2003 την έδρα του καθηγητή πολιτικών επιστημών Arnold Wolfers στο πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ, όπου επίσης διηύθυνε το ερευνητικό πρόγραμμα Τάξη, Σύγκρουση και Βία (Order, Conflict, and Violence).
Έκανε τις βασικές του σπουδές στο πανεπιστήμιο Αθηνών (1986) και το διδακτορικό του στο πανεπιστήμιο του Σικάγο (1993) στις πολιτικές επιστήμες. Εκτός από το Yale έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Οχάιο (1993-94), της Νέας Υόρκης (1994-2000) και του Σικάγο (2000-03). Έχει διατελέσει επισκέπτης καθηγητής και υπότροφος των πανεπιστημίων Northwestern, Columbia, Witten/Herdecke, Juan March και των ινστιτούτων Max Planck και European University. Έχει γράψει τα βιβλία The Logic of Violence in Civil War (Cambridge University Press, 2006) και The Rise of Christian Democracy in Europe (Cornell University Press, 1996). Είναι συγγραφέας και συνεπιμελητής του τόμου Order, Conflict, and Violence (Cambridge University Press, 2008) και περισσότερων από πενήντα επιστημονικών άρθρων σε πέντε γλώσσες.
Η τρέχουσα έρευνά του αφορά στις παγκόσμιες τάσεις στην πολιτική βία. Το έργο του έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Woodrow Wilson Award για το καλύτερο βιβλίο με θέμα την διακυβέρνηση, την πολιτική και τις διεθνείς υποθέσεις, το Luebbert Award για το καλύτερο βιβλίο στη συγκριτική πολιτική, το European Academy of Sociology Book Award, το Luebbert Award για το καλύτερο άρθρο στη συγκριτική πολιτική (τρεις φορές) και το Greenstone Award για το καλύτερο βιβλίο με θέμα την πολιτική και την ιστορία. Η έρευνά του έχει χρηματοδοτηθεί από τα Harry Frank Guggenheim Foundation, United States Peace Institute, Folke Bernadotte Academy και το Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης. Το 2007 διετέλεσε υπότροφος του John Simon Guggenheim Memorial Foundation και το 2008 εξελέγη μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Από το Δεκέμβριο του 2023 είναι Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Η Βάσω Κιντή είναι Καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Αναλυτικής Φιλοσοφίας στο τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει πτυχίο Χημείας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και Διδακτορικό Φιλοσοφίας και Ιστορίας της Επιστήμης από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Έχει δημοσιεύσει βιβλία καθώς και εργασίες σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά για θέματα φιλοσοφίας επιστήμης, φιλοσοφίας ιστορίας, το έργο των Kuhn, Wittgenstein, Collingwood και την εννοιολογική αλλαγή. Είναι η Editor-in-Chief του περιοδικού International Studies in Philosophy of Science, μέλος της Συντακτικής ομάδας του φιλοσοφικού περιοδικού Δευκαλίων και ήταν υπεύθυνη σύνταξης του ελληνικού περιοδικού φιλοσοφίας Cogito (2004-2010). Είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Συμμετείχε στο Συμβούλιο Ιδρύματος του ΕΚΠΑ (2012-2015) και ήταν Διευθύντρια του Τομέα Φιλοσοφίας και Θεωρίας της Επιστήμης και Τεχνολογίας του τμήματος ΙΦΕ (2017-2019). Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικών Πανεπιστημιακών και εκλεγμένο μέλος του ΔΣ της από το 2011.
Ο κ. Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος είναι καθηγητής της Κλινικής και του Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αριστούχος, πτυχιούχος (1968) και διδάκτορας της ίδιας σχολής, ο κ. Μουτσόπουλος ειδικεύθηκε στην Παθολογία (1972-1974, Πανεπιστήμιο Georgetown, Washington DC, ΗΠΑ) και στη Ρευματολογία/Ανοσολογία (1974-1976, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, San Francisco). Εργάστηκε ως ερευνητής στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH, Bethesda, Maryland, ΗΠΑ, 1976-1980) και δίδαξε ως κλινικός αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Georgetown (1977). Είναι εταίρος του Αμερικανικού Κολεγίου Παθολόγων και του Αμερικανικού Κολεγίου Ρευματολογίας. Από το 1980 υπηρέτησε ως καθηγητής - διευθυντής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ως το 1993 και από τότε ως σήμερα ως καθηγητής της Κλινικής και του Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε ειδικός κλινικός σύμβουλος στο NIH (1980-1985) και επισκέπτης καθηγητής Ανοσολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βρέστης στη Γαλλία (1989-1990).
Ο Καθηγητής Βασίλης Παπάζογλου απέκτησε το Δίπλωμα Ναυπηγού Μηχανολόγου Μηχανικού από το Ε.Μ.Π. το 1975. Ακολούθως έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μ.Ι.Τ. των Η.Π.Α., από όπου του απενεμήθησαν τα μεταπτυχιακά διπλώματα S.M. in Naval Architecture and Marine Engineering και S.M in Mechanical Engineering το 1978, και το PhD in Ocean Engineering το 1981. Από τον Μάιο 1981 έως το τέλος του 1983 υπηρέτησε αρχικά ως μεταδιδακτορικός ερευνητής και ακολούθως ως ερευνητής μηχανικός στο Τμήμα Ναυπηγικής του Μ.Ι.Τ. Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ανέλαβε τον Νοέμβριο 1985 τα καθήκοντά του ως Επίκουρος Καθηγητής Ναυπηγικής Τεχνολογίας στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Ε.Μ.Π., ενώ από τον Φεβρουάριο 1994 υπηρετεί πλέον ως Καθηγητής Ναυπηγικής Τεχνολογίας στην ίδια Σχολή. Από τον Νοέμβριο 1985 έως και τον Σεπτέμβριο 2006 διετέλεσε εκλεγμένος Διευθυντής του Εργαστηρίου Ναυπηγικής Τεχνολογίας της Σχολής. Από το 1996 έως το 2010 διετέλεσε Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, ενώ από τον Σεπτέμβριο 2006 είναι Καθηγητής μερικής απασχόλησης, αρχικά ως μέλος της ανεξάρτητης διοικητικής Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.) και από τον Νοέμβριο 2009 ως Ειδικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Έχει εκπονήσει και εκπονεί ως επιστημονικός υπεύθυνος άνω των 60 χρηματοδοτούμενων ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων, μεγάλος αριθμός από τα οποία με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχει συγγράψει τέσσερα διδακτικά βιβλία, πάνω από 85 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ευρυπίδης Στεφάνου γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του Λεοντείου Λυκείου. Σπούδασε στην Ελβετία. Είναι Διπλωματούχος Χημικός Μηχανικός του Πανεπιστημίου του Neuchâtel, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Χημείας Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Γενεύης, και Διδακτορικού Διπλώματος στην Οργανικής Χημείας του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης. Εργάστηκε ως Ερευνητής στο Ινστιτούτο Υδάτων του Ομοσπονδιακού Πολυτεχνείου της Ζυρίχης (ΕΤΗ-Ζ), στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Stanford, και Λέκτορας στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Εξελέγη το 1984 ως ιδρυτικό μέλος του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστήμιου Κρήτης, όπου διορίστηκε τον Ιανουάριο του 1986 ως Επίκουρος Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος και το 1993 ως Καθηγητής. Διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Χημείας, Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών, και Πρόεδρος του Τεχνικού Συμβουλίου. Είναι Διευθυντής του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικών Χημικών Διεργασιών και των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών “Επιστήμες και Μηχανική Περιβάλλοντος” και “Τεχνολογίες Προστασίας Περιβάλλοντος”.
Ο Λουκάς Τσούκαλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά και διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το Κολλέγιο της Ευρώπης στην Μπρυζ και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης όπου πήρε το διδακτορικό του και δίδαξε πολλά χρόνια. Εξελέγη Καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1990. Αργότερα έγινε Καθηγητής στο European Institute του London School of Economics ως πρώτος κάτοχος της έδρας Ελευθέριος Βενιζέλος. Το 2016 ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (Kennedy School) και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης για πολλά χρόνια. Υπήρξε σύμβουλος πρώην προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Καθηγητής στη Σχολή Διεθνών Υποθέσεων του Παρισιού (Sciences Po) και Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι επίσης Πρόεδρος ΔΣ του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).
Συγγραφέας πολλών βιβλίων από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Το νέο του βιβλίο Europe’s Coming of Age κυκλοφόρησε από το Polity Press τον Οκτώβριο 2022 και στη συνέχεια στα ελληνικά και σε άλλες γλώσσες.
Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τη Λεγεώνα της Τιμής από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας για την προσφορά του στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Πολιτικής Αξίας από το Βασιλιά της Ισπανίας, καθώς επίσης και με πολλές επιστημονικές διακρίσεις.
