Βαρελάς Λάμπρος
Πετροπούλου Ιωάννα
Μητροφάνης Γιάννης
Μακρυδήμας Βασίλης
Κοντογιάννη Βασιλική
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
07/11/2024
Διάρκεια
01:16:01
Εκδήλωση
Η ΠΟΛΥΣΧΙΔΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ. Μία επανεκτίμηση 150 χρόνια από τη γέννησή της
Χώρος
Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς 138
Διοργάνωση
Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών – Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Μουσείο Μπενάκη
Κατηγορία
Λογοτεχνία
Ετικέτες
Πηνελόπη Δέλτα, Π.Σ. Δέλτα, 150 χρόνια από τη γέννηση της Πηνελόπης Δέλτα, Αλεξάνδρεια, παροικιακός ελληνισμός, ελληνική διασπορά, Κωνσταντινούπολη, Κορνηλία Πρεβεζιώτου, ελληνική κοινότητα Αλεξάνδρειας, Παραμύθι χωρίς όνομα, Τρελαντώνης, Μάγκας, δημοτικισμός, βυζαντινή εικονογράφηση, χριστιανική εικονογράφηση, Αναγνωσματάριο, σκηνογραφία, Βυζαντινός πολιτισμός, Η Ζωή του Χριστού, επιστολικός λόγος, Αλληλογραφία, ιστορία, Ελλάδα, 20ός αιώνας, μεσοπόλεμος, graphic novel, αυτοβιογραφικός λόγος, εξομολογητικός λόγος
Με αφορμή την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση της συγγραφέως Πηνελόπης Σ. Δέλτα, τo Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και το Μουσείο Μπενάκη οργάνωσαν διεθνές Συνέδριο αφιερωμένο στη ζωή, το έργο και την εποχή της εξέχουσας αυτής προσωπικότητας που κυριάρχησε στην ελληνική πνευματική ζωή κατά τις πρώτες τέσσερις δεκαετίες του περασμένου αιώνα και αποτελεί αντικείμενο μελέτης έως σήμερα.
Στο Συνέδριο παρουσιάστηκαν 38 ανακοινώσεις από καθηγητές Πανεπιστημίων του εξωτερικού καθώς και της Αθήνας, Κρήτης, Θεσσαλονίκης και Πάτρας. Στο συνέδριο συμμετείχαν, επίσης, με ανακοινώσεις νέοι ερευνητές, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί φοιτητές, σε μια προσπάθεια διερεύνησης του πεδίου μελέτης της Δέλτα, της παρουσίας της και της απήχησής της και σε νεότερες γενιές.
Το BLOD βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει το σύνολο των ομιλιών του συνεδρίου.
Πρόγραμμα Εργασιών
Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2024
Για το Παραμύθι χωρίς όνομα
Πρόεδρος: Βασιλική Κοντογιάννη
Λάμπρος Βαρελάς, «Η αλληγορία στο Παραμύθι χωρίς όνομα (1910): ένταξη της αφηγηματικής επιλογής στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα»
Ιωάννα Πετροπούλου, «Παραμύθι χωρίς όνομα: τέχνη σύνθετη που φαντάζει απλή»
Γιάννης Μητροφάνης, «Παραμύθια για παιδιά ή βιβλία για όλους;»
Βασίλης Μακρυδήμας, «Τα πολλά “πρόσωπα” της Πηνελόπης Δέλτα. Όροι και προϋποθέσεις της κριτικής πρόσληψης του έργου της Παραμύθι χωρίς όνομα»
Ο Λάμπρος Βαρελάς γεννήθηκε το 1968 στο Βαθύρρευμα Τρικάλων. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές και ανακηρύχτηκε διδάκτορας της νεοελληνικής φιλολογίας (1997). Δίδαξε στην ιδιωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση (1999-2001). Το 2001 εκλέχτηκε τακτικός ερευνητής στο Τμήμα Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, όπου εργάστηκε ώς τον Ιούνιο του 2010. Από το 2002 εργάζεται ως συνεργαζόμενο εκπαιδευτικό προσωπικό (ΣΕΠ) στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Από το 2010 διδάσκει στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ.
Ασχολείται κυρίως με τη νεοελληνική λογοτεχνία του 19ου και του 20ού αιώνα, τη λογοτεχνία στον περιοδικό και ημερήσιο τύπο, τη λογοτεχνία στην εκπαίδευση, τη νεοελληνική κριτική και τη βιβλιογραφία. Έχει εκδώσει σε αυτοτελείς τόμους τα ευρετήρια του περιοδικού Ελληνικά Γράμματα, τα αφηγήματα του Μαρίνου Παπαδόπουλου Βρετού και τα περιεχόμενα των εγχειριδίων για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στη νεοελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση (1884-2001). Άρθρα του δημοσιεύτηκαν σε πρακτικά συνεδρίων και φιλολογικά περιοδικά.
Lambros Varelas is professor of Modern Greek literature at the Aristotle University of Thessaloniki (School of Philology). His research interests include 19th and 20th century Modern Greek literature, literary texts in education, literary critic and literary magazines.
Η Ιωάννα Πετροπούλου σπούδασε γαλλική φιλολογία στο ΕΚΠΑ και ελληνική ιστορία στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης, με καθηγητή τον Κ.Θ. Δημαρά (1973-1976). Από το 1977 έως το 2010 εργάστηκε ως επιστημονική ερευνήτρια στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών - Ίδρυμα Μέλπως και Οκταβίου Μερλιέ. Οι δημοσιευμένες εργασίες της επικεντρώνονται στην πνευματική παραγωγή των ελληνόφωνων και τουρκόφωνων χριστιανών ορθοδόξων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του 19ου αιώνα.
Δημοσιεύσεις (επιλογή): στον συλλογικό τόμο Π.Σ. Δέλτα. Σύγχρονες προσεγγίσεις στο έργο της άρθρο: «Από τον παροικιακό ελληνισμό στην εθνική συνείδηση Η Π.Σ. Δέλτα και το Μικρασιατικό ζήτημα» (2006). Η Σμύρνη των βιβλίων. Συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, τυπογράφοι (2020). Έλλη Παπαδημητρίου, μια γυναίκα του εικοστού αιώνα. Ο κανόνας και η παράβαση (βιογραφία /2022). «Έρως, οδύνη , ιστορία. Μια συγγραφέας γεννιέται» Επίμετρο στο Παραμύθι χωρίς όνομα, σειρά «Παλαιά κείμενα ,νέες αναγνώσεις», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης /υπό έκδοση (2024).
Ιoanna Petropoulos
Historian. Researcher at the Center for Asia Minor Studies (1977-2010). Publications (selection): in the collective volume "P.S.Delta. Contemporary approaches to her work" article: "From parochial Hellenism to national consciousness. P.S. Delta and the Asia Minor issue" (2006). "The Smyrna of books. Writers, translators. publishers, printers" (2020). "Elli Papadimitriou, a woman of the twentieth century. The rule and the transgression". (biography / 2022). "Love, pain, history. A writer is born" Epimeter to the Fairytale without a name, series "Old texts, new readings", University Press of Crete / under publication (2024).
Ο Γιάννης Μητροφάνης υπηρετεί ως μέλος Ε.Δι.Π στο Τμήμα Φιλολογίας, στον Τομέα Νεοελληνικής και Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη νεοελληνική φιλολογία του 19ου και 20ού αιώνα και τη λογοτεχνία για παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα και έχει συνεπιμεληθεί το ανθολόγιο για τη λογοτεχνία της ελληνικής διασποράς του 20ού αιώνα. Οι πιο πρόσφατες έρευνές του αφορούν στο έργο του Ν. Καζαντζάκη, την πρόσληψη της δημώδους γραμματείας από νεοέλληνες πεζογράφους, τη μετάφραση και τη διασκευή κλασικών κειμένων για παιδιά και νέους.
Yannis Mitrofanis serves as Laboratory Teaching Staff at the Department of Philology, Division of Modern Greek and Byzantine Philology at the University of Crete. His research interests focus on 19th and 20th century Modern Greek Philology and Literature for children and young adults. He has participated in European research projects and he co-edited the anthology on the literature of Modern Greek Diaspora. His most recent research concerns the work of N. Kazantzakis, the reception of vernacular literature by modern Greek prose writers, and the translation and adaptation of classical texts for children and young adults.
Ο Βασίλης Μακρυδήμας γεννήθηκε στο Αγρίνιο το 1987. Έπειτα από την ολοκλήρωση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών του στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στο ίδιο Τμήμα. Θέμα της διατριβής του υπήρξε το ποιητικό και κριτικό-δοκιμιακό έργο του Τ. Κ. Παπατσώνη, μέρος της οποίας έχει εκδοθεί (Στον αστερισμό των αντιθέσεων. Ο κριτικός και δοκιμιογράφος Τ. Κ. Παπατσώνης, Gutenberg, 2021). Επίσης, έχει επιμεληθεί την έκδοση Τ. Κ. Παπατσώνης, Άπαντα τα ευρεθέντα. Ποιήματα εκτός συλλογών (1911-1976), φιλ. επιμ.-εισ.-επίμ. Β. Μακρυδήμας, Librofilo & Co, Αθήνα 2022. Τα προηγούμενα χρόνια δίδαξε Νεοελληνική Φιλολογία στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και στο Τμήμα Φιλολογίας του Παν/μίου Ιωαννίνων, ενώ σήμερα είναι μέλος Σ.Ε.Π. στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Υπήρξε επιστημονικός υπεύθυνος του ερευνητικού έργου «Religion in literary criticism during the Greek interwar period (1922-1940)», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.), και οδήγησε στην έκδοση του συλλογικού τόμου Όψεις του θρησκευτικού φαινομένου στη λογοτεχνική κριτική του Μεσοπολέμου (1922-1940), εισ.-επιμ. Β. Μακρυδήμας, Librofilo & Co, Αθήνα 2023. Άρθρα του και κριτικές για Έλληνες λογοτέχνες και διανοούμενους του 20ού και 21ου αιώνα (Α. Σικελιανός, Τ. Μπαρλάς, Κ. Παράσχος, Κ. Καρυωτάκης, Α. Εμπειρίκος, Γ. Θεοτοκάς, Μ. Ζώτος, Μ. Αραβαντινού, Μ. Κυρτζάκη, Στ. Ζουμπουλάκης, Δ. Κοσμόπουλος, Μ. Μακρόπουλος κ.ά) έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και τόμους συνεδρίων.
Vassilis Makridimas was born in Agrinio in 1987. He completed his undergraduate and postgraduate studies at the Department of Philology at the University of Ioannina, where he also earned a PhD in Modern Greek Philology. His dissertation focused on the poetic and critical work of T. K. Papatsonis, with part of it published in Στον αστερισμό των αντιθέσεων. Ο κριτικός και δοκιμιογράφος Τ. Κ. Παπατσώνης, Gutenberg, 2021. Additionally, he edited the publication Τ. Κ. Παπατσώνης, Άπαντα τα ευρεθέντα. Ποιήματα εκτός συλλογών (1911-1976), Librofilo & Co, 2022. In previous years he taught Modern Greek Philology at the Department of Greek Philology at the Democritus University of Thrace and at the Department of Philology at the University of Ioannina. Currently he is a member of Collaborating Teaching Staff at the Hellenic Open University. He served as the scientific director of the research project “Religion in Literary Criticism during the Greek Interwar Period (1922-1940)”, funded by the Hellenic Foundation for Research and Innovation (H.F.R.I). This project led to the volume Όψεις του θρησκευτικού φαινομένου στη λογοτεχνική κριτική του Μεσοπολέμου (1922-1940), edited by V. Makridimas, Librofilo & Co, 2023. His articles and reviews on Greek writers and intellectuals of the 20th and 21st centuries (such as A. Sikelianos, T. Barlas, K. Paraschos, K. Karyotakis, A. Embeirikos, G. Theotokas, M. Zotos, M. Aravantinou, M. Kyrtzaki, St. Zoumboulakis, D. Kosmopoulos, M. Makropoulos, etc.) have been published in journals and conference proceedings.