Γιατί να συνθέτουμε ακόμα μουσική;

Πολωνικής καταγωγής, γεννημένος το 1973 στο Παρίσι, γιος ενός γλωσσολόγου και μιας μαθηματικού, o Καρόλ Μπεφά έκανε μια μικρή θητεία ως ηθοποιός από τα 8 ως τα 13 του χρόνια, έπαιξε τον Μότσαρτ-παιδί σε τηλεοπτική ταινία, μπήκε στα 14 του στο Παρισινό Ωδείο, στην τάξη της αρμονίας και παράλληλα έκανε γενικές σπουδές: μαθηματικά, ιστορία, φιλοσοφία, οικονομικά, αγγλική φιλολογία, μάστερ φιλοσοφίας από το Κέιμπριτζ, διδακτορικό στην École des Hautes Études en Sciences Sociales, με θέμα, τις σπουδές για πιάνο του Γκιόργκι Λίγκετι και δίπλωμα για μουσική διδασκαλία στη μουσικολογία του 20ού αιώνα.

Στο Παρισινό Ωδείο κέρδισε οκτώ πρώτα βραβεία –αρμονία, φούγκα, αντίστιξη στη μουσική του 20ού αιώνα, ενορχήστρωση, ανάλυση, αυτοσχεδιασμοί στο πιάνο- το 1998 άρχισε να διδάσκει στη Σορβόννη, αργότερα στην École Polytechnique και το 2004 έγινε αναπληρωτής καθηγητής στην École Normal Supérieure. Τα σεμινάρια που οργανώνει είναι εικονοκλαστικά, όπως η σειρά  «Ο άλλος 20ός αιώνα», για τους συνθέτες που δεν έχουν βρει θέση στην ιστορία της μουσικής.

Εμφανίζεται ως πιανίστας και ως σολίστ με σημαντικές ορχήστρες, συχνά συνοδεύει με το πιάνο του προβολές βωβών ταινιών, ενώ έχει γράψει και μουσική για τον κινηματογράφο. Οι συνθέσεις του έχουν παρουσιαστεί στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Βρετανία, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, από κορυφαίους ερμηνευτές.

Στο Collège de France, όπου του προσφέρθηκε η έδρα της Καλλιτεχνικής Δημιουργίας, για το ακαδημαϊκό έτος 2012/2013, έφτασε για να ερευνήσει τη μουσική από πολλές γωνίες και με ένα κεντρικό ερώτημα: Πώς να μιλήσουμε για τη μουσική, πώς να δημιουργήσουμε έναν διάλογο για τη μουσική, χωρίς να την αδικήσουμε;

Ο Γιώργος Κουρουπός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1942. Σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών (1953-1965, δίπλωμα πιάνου) και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στο διάστημα 1959-1968 συμμετείχε ως πιανίστας σε όλες τις ηχογραφήσεις και τις συναυλίες του Μάνου Χατζιδάκι. Την ίδια περίοδο έγραψε τις πρώτες του μουσικές για το θέατρο. Μετά την αποφοίτηση του από την μαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών έγραψε  το έργο Αντιφωνίες σε κείμενα από τους ψαλμούς VI, XXII, XLVI του Δαβίδ. Εργάστηκε για έξι περίπου μήνες ως βοηθός του Γιάννη Χρήστου, ενώ την ίδια περίοδο έγραψε τη μουσική για τον Ρήσο του Ευριπίδη που ανέβηκε από το Εθνικό θέατρο στην Επίδαυρο, το καλοκαίρι του 1968. Αμέσως μετά έφυγε για το Παρίσι με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης.
 
Στη διάρκεια της τετράχρονης μελέτης του με τον Ολιβιέ Μεσσιάν στο Κονσερβατουάρ (1968-1972) αφομοίωσε τα τελευταία ρεύματα της σύγχρονης τεχνικής και έγραψε έργα με ιδιαίτερη έμφαση σε δύο θεματικούς άξονες: στο τραγούδι και στο αρχαίο ελληνικό δράμα. Σημαντικότερα έργα της περιόδου αυτής: Ελληνικό τραγούδι (Παρίσι, 1970) Αffrontement (Royan, 1972) και το μουσικό πολυθέαμα Ερμής και Προμηθεύς (Créteil 1972-1973).

Μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε ως βοηθός καθηγητή στο Κονσερβατουάρ, ενώ από το 1972 μέχρι το 1976 ήταν υπεύθυνος μουσικών εκδηλώσεων του Πολιτιστικού κέντρου τού Παρισινού προαστίου Κρετέιγ. Δύο μουσικά θεάματα που παρουσιάστηκαν στο φεστιβάλ της Αβινιόν είναι τα βασικότερα έργα αυτής της περιόδου: Dieu le veut σε συνεργασία με τον J.M.Ribes και τον Γιάννη Κόκκο και Grisélidis σε συνεργασία με τον Antoine Vitez.
 
Το 1977 επέστρεψε στην Ελλάδα, όταν η σταδιοδρομία του στη Γαλλία βρισκόταν  στο υψηλότερο σημείο της. Σημαντικότερα έργα του μετά το 1977: Η συνέλευση των ζώων (1981, κείμενο Π. Κοροβέση), Εισαγωγή στο Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου (1987), Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο (1990), Ο Μικρός Ναυτίλος (1990, ποίηση Ο. Ελύτη), Πυλάδης (1991, όπερα σε συνεργασία με τους Γ. Χειμωνά και Δ. Φωτόπουλο), Οδύσσεια (συμφωνικό μπαλέτο σε χορογραφία J. Neumeier· βραβείο Benois de la Dance 1996 για τη μουσική), Στου πόθου το καμίνιν (1993, κυπριακή ποίηση 16ου αι.), Οι δραπέτες της σκακιέρας (1998, όπερα, λιμπρέτο Ε. Τριβιζά), Κοντσερτίνο για πιάνο και ορχήστρα (2000), Ιοκάστη (2002, λυρική τραγωδία, ποίηση Ι. Ηλιοπούλου), Το Μονόγραμμα (2004, σκηνική καντάτα, ποίηση Ο. Ελύτη), Το κίτρινο ποτάμι (2007, κινεζική ποίηση), Η σκηνή των θαυμάτων (2007, όπερα δωματίου, κείμενο Μ. Θερβάντες), Lamento – concerto grosso (2013, για ορχήστρα με όργανα εποχής), Φωνή Δρυός (2016, τελετουργικό δράμα), Επτά αθάνατες αρετές (2018, αφιέρωμα στον Δ. Μητρόπουλο, έργο για συμφωνική ορχήστρα) κ.ά.

Έχει βραβευτεί με το βραβείο Νίκος Καζαντζάκης (1984) και το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (2015) για τη μουσική του προσφορά. Το 2017 τιμήθηκε με τον τίτλο Chevalier de la Légion d’Honneur της Γαλλικής Δημοκρατίας. Έχει χρηματίσει υπεύθυνος μουσικών εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου Créteil, αναπληρωτής διευθυντής του Τρίτου προγράμματος της ΕΡΤ, επί διευθύνσεως Μ. Χατζιδάκι και διευθυντής του μουσικού τομέα της Δημοτικής πολιτιστικής επιχείρησης Καλαμάτας. Διετέλεσε πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, καλλιτεχνικός διευθυντής της Ορχήστρας των Χρωμάτων και του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Είναι ομότιμος καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν σε CD δύο έργα του σε ποίηση Ο. Ελύτη: Το Μονόγραμμα και Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!