Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Χαρτογραφία: Η δύναμη της απεικόνισης - 2ο μέρος

Σπυρέλλης Σταύρος, Τζελέπης Νίκος, Νάκος Βύρωνας, Μίχα Κατιάννα

9 Μαΐου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ 287
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η ημερίδα με θέμα "Χαρτογραφία: Η δύναμη της απεικόνισης" διοργανώθηκε από την Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη και πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 9 Μαΐου 2019 στον Πολυχώρο του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Την ημερίδα συντόνισε η Πρόεδρος της Εταιρείας Σπουδών, Κατιάννα Μίχα.

Στο δεύτερο μέρος μίλησαν ο Σταύρος Σπυρέλλης, γεωγράφος, με θέμα "Η γλώσσα της χαρτογραφίας: μια διαφορετική γραμματική και ένα ιδιαίτερο λεξιλόγιο", Ο Νίκος Τζελέπης, τοπογράφος μηχανικός, με θέμα "Σύγχρονες εξελίξεις και τάσεις στη χαρτογραφία" και ο Βύρωνας Νάκος, Καθηγητής στη Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με θέμα "Ανασκόπηση των προβολικών συστημάτων που εφαρμόστηκαν στον ελληνικό χώρο από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους μέχρι σήμερα".

Σταύρος Σπυρέλλης, Η γλώσσα της χαρτογραφίας: μια διαφορετική γραμματική και ένα ιδιαίτερο λεξιλόγιο
Η θεματική χαρτογραφία είναι κλάδος της επιστήμης της χαρτογραφίας. Αποτελεί ένα μέσο σύνδεσης κοινωνικών δεδομένων, ποιοτικών και ποσοτικών, με τη χωρική τους υπόσταση, έναν τρόπο να «ζωγραφίσουμε» έναν στατιστικό πίνακα πάνω στον χώρο αναφοράς του, ώστε να κατανοήσουμε περαιτέρω τον κοινωνικοοικονομικό τους χαρακτήρα. Σήμερα, εξοικειωνόμαστε όλο και περισσότερο με αυτό το εργαλείο. Οι χάρτες συνοδεύουν πλέον την καθημερινότητά μας, αφού μέσα από την εξέλιξη των τεχνικών και των μέσων, μας επιτρέπεται η πρόσβαση σε εκτενή και ιδιαίτερα αναλυτική χωρική πληροφορία. Ως επιστημονικό εργαλείο, ο χάρτης ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τη γεωμετρία, τη στατιστική ή ακόμα και με την ικανότητα του ανθρώπου να απορροφήσει και να κατανοήσει τις πληροφορίες του. Συγχρόνως, η κατασκευή ενός θεματικού χάρτη είναι και μια ιδιαίτερα δημιουργική διαδικασία –όπως ένας συγγραφέας επιλέγει με προσοχή τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσει, έτσι ένας χαρτογράφος «παίζει» με τα χρώματα, τα σχήματα, τις εντάσεις ή τις κλίμακες προβάλλοντας το μήνυμα που θέλει να περάσει.

Νίκος Τζελέπης, Σύγχρονες εξελίξεις και τάσεις στη χαρτογραφία
Στην εποχή των ψηφιακών τεχνολογιών και του διαδικτύου, ο ρόλος της επιστήμης της χαρτογραφίας στην αποτελεσματική επικοινωνία της χωρικής πληροφορίας εκπληρώνεται ακόμη περισσότερο με τη βοήθεια σύγχρονων μέσων και μεθόδων. Με τον εναγκαλισμό των νέων τάσεων στην τεχνολογία της πληροφορίας, όπως η ανοικτότητα δεδομένων και λογισμικού ή η υπηρεσιοστραφής αρχιτεκτονική, επιτυγχάνεται η περαιτέρω εξέλιξη και αυτοματοποίηση σε όλα τα στάδια της χαρτογραφικής διαδικασίας. Παράλληλα, αντιμετωπίζονται σημαντικές προκλήσεις αναφορικά με την τήρηση ορθών πρακτικών στη χαρτογραφική οπτικοποίηση, λόγω της απεικόνισής της στις φορητές συσκευές μικρού μεγέθους, λόγω της δυναμικής διάστασής της και κυρίως λόγω της διευρυμένης ανάμιξης των χρηστών στη διαμόρφωσή της.

Βύρωνας Νάκος, Ανασκόπηση των προβολικών συστημάτων που εφαρμόστηκαν στον ελληνικό χώρο από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους μέχρι σήμερα
Στην ανακοίνωση παρουσιάζονται τα προβολικά συστήματα που εφαρμόστηκαν στον ελληνικό χώρο για τη δημιουργία χαρτογραφικής υποδομής από την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα. Η στόχευση της εργασίας είναι διπλή. Πρώτον, επιχειρείται η σκιαγράφηση των χαρακτηριστικών των προβολικών συστημάτων, ως συνιστώσες των κρατικών συστημάτων γεωγραφικής αναφοράς που θεσμοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν στη χώρα. Δεύτερον, διατυπώνονται κρίσιμα ερωτήματα αναφορικά με την επιλογή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών των εν λόγω προβολικών συστημάτων και παράλληλα επιχειρείται η ερμηνεία τους σε σχέση με τις τεχνολογικές εξελίξεις της υπό μελέτη περιόδου.

Σπυρέλλης Σταύρος Γεωγράφος - Επιστημονικός Συνεργάτης, Εργαστήριο Géographie-cités, CNRS - Επιμελητής του Κοινωνικού Άτλαντα

Ο Σταύρος Σπυρέλλης είναι γεωγράφος, επιστημονικός συνεργάτης του εργαστηρίου Géographie-cités του CNRS και διδάσκων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ακαδημαϊκός υπότροφος). Έχει εργαστεί ως διδάσκων-ερευνητής στα εξής πανεπιστήμια: στο Paris-Ouest Nanterre La Défense, στο Paris-Est Marne-la-Vallée και στο Reims Champagne-Ardenne· έχει συμμετάσχει σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Paris 1 Panthéon-Sorbonne. Το 2013 παρουσίασε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Κοινωνικοί διαχωρισμοί στον μητροπολιτικό χώρο της Αθήνας. Οικονομικοί παράγοντες και σχολικά ζητήματα» (Πανεπιστήμιο Paris 7 – Denis Diderot). Το ερευνητικό του έργο επικεντρώνεται στην ανάλυση και αποτύπωση ζητημάτων κοινωνικού, οικονομικού και εκπαιδευτικού διαχωρισμού στον χώρο. Είναι Επιμελητής του Κοινωνικού Άτλαντα της Αθήνας.

Τζελέπης Νίκος Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός

Ο Νίκος Τζελέπης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Είναι αγρονόμος τοπογράφος μηχανικός, απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου από το 1994. Από το 1996 εργάζεται στο ΕΜΠ ως ερευνητής, συμμετέχοντας σε προγράμματα στην περιοχή της χαρτογραφίας και της τοπογραφίας γενικότερα, και ως εργαστηριακό προσωπικό στο Εργαστήριο Χαρτογραφίας της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, στην επίβλεψη ασκήσεων των μαθημάτων χαρτογραφίας του Προγράμματος Σπουδών. Είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τομέα Τοπογραφίας του ΕΜΠ, έχει κάνει αρκετές εισηγήσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια χαρτογραφίας και έχει συμμετάσχει στη συγγραφή άρθρων σε ειδικές εκδόσεις, με κύριο αντικείμενο την αναπαράσταση του τοπογραφικού ανάγλυφου.

Νάκος Βύρωνας Καθηγητής, Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Ο Βύρωνας Νάκος είναι Καθηγητής στη Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με τη χαρτογραφική γενίκευση, τη χαρτογραφία για παιδιά, την καταγραφή οφθαλμικών κινήσεων στη θέαση χαρτών, τη χαρτογραφική οπτικοποίηση, την αναλυτική φωτοσκίαση του ανάγλυφου στους χάρτες και τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη εφαρμογών συστημάτων χωρικών πληροφοριών. Έχει συμμετάσχει ως επιστημονικός υπεύθυνος ή ως κύριος ερευνητής σε ερευνητικά προγράμματα στο αντικείμενο της χαρτογραφίας και της γεωπληροφορικής, χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από δημόσιους φορείς. Το δημοσιευμένο έργο του περιλαμβάνει περισσότερα από εκατό άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια και έχει συγγράψει δέκα βιβλία. Υπηρέτησε ως διευθυντής του Εργαστηρίου Χαρτογραφίας και διευθυντής του Τομέα Τοπογραφίας της Σχολής Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ. Από το 2015 είναι πρόεδρος του ΔΣ του ΝΠΔΔ Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Μίχα Κατιάννα Ιστορικός - Πρόεδρος, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Παιδείας (Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη)

Η Κατιάννα Μίχα είναι Ιστορικός και εκπαιδευτικός, πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ καθώς και του Ινστιτούτου Ιστορίας του Πανεπιστημίου Paris IV της Σορβόννης. Στο ίδιο Πανεπιστήμιο συνέχισε και τις μεταπτυχιακές της σπουδές, με ευρύτερο αντικείμενο την ιστορία των διεθνών σχέσεων. Το 1986 στράφηκε στην εκπαίδευση, διδάσκοντας κυρίως στο Λύκειο, στο τμήμα GCE και στο τμήμα ΙΒ της Σχολής Μωραΐτη. Από το 1999, ως μέλος της διεύθυνσης της Σχολής Μωραΐτη, ασχολήθηκε με έργο διοικητικό και παιδαγωγικό. Το ενδιαφέρον της εντοπίστηκε, ως επί το πλείστον, σε θέματα διδακτικής, στην εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, πιλοτικών μαθημάτων και εκπαιδευτικού υλικού.

Σχετικές ομιλίες