Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Χίλιοι αιώνες προϊστορίας στη Μάνη: οι πολιτισμοί της Μέσης και της Ανώτερης Παλαιολιθικής

Ντάρλας Ανδρέας

18 Φεβρουαρίου 2016

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 52:03 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3206
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η χερσόνησος της Μάνης έχει διασώσει πολλά αδιατάρακτα κατάλοιπα της Παλαιολιθικής Εποχής, ίσως περισσότερα από κάθε άλλη περιοχή της Ελλάδας. Στους κατακόρυφους ψηλούς γκρεμούς που δεσπόζουν πάνω από τη θάλασσα, σε όλο το μήκος της δυτικής ακτής της, ανοίγονται πολυάριθμα σπήλαια, τα οποία είχαν κατοικηθεί σε όλες τις περιόδους, από την Παλαιολιθική Εποχή ως το πρόσφατο παρελθόν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι όλα σχεδόν διατηρούν ίχνη παλαιολιθικής χρήσης.
 

Ως τώρα έχουν εντοπιστεί περισσότερα από 60 σπήλαια με παλαιολιθικές επιχώσεις, επτά από τα οποία ερευνήθηκαν ανασκαφικά. Σ’ αυτά έχουν αποτυπωθεί, συνολικά, όλες οι πολιτισμικές φάσεις της Μέσης και της Ανώτερης Παλαιολιθικής (καθώς και της Μεσολιθικής), μιας περιόδου 100.000 ετών, κατά την οποία έζησαν δύο ανθρώπινα είδη: οι Άνθρωποι του Νεάντερταλ και οι Ανατομικά Σύγχρονοι Άνθρωποι (Homo sapiens). Πρόκειται για ένα σπουδαίο σύνολο παλαιολιθικών θέσεων συγκεντρωμένων σε τόσο μικρή έκταση, που καθιστούν τη χερσόνησο της Μάνης ένα εξαιρετικά σημαντικό πεδίο έρευνας, πρόσφορο για τη μελέτη της Παλαιολιθικής Εποχής και ειδικότερα της Μέσης και της Ανώτερης Παλαιολιθικής.
 

Τα στοιχεία που έχουν έλθει στο φως παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τους παλαιολιθικούς κατοίκους της Μάνης, το φυσικό τους περιβάλλον, τον τρόπο ζωής τους και τον πολιτισμό τους στα διαδοχικά στάδια αυτής της μακρόχρονης περιόδου. Ενδεικτικά, τα στοιχεία αυτά φωτίζουν:
 

Το κλίμα και το φυσικό περιβάλλον (τοπίο, χλωρίδα, πανίδα) στις διαδοχικές παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις περιόδους (και στάδια)

Τη χρήση του χώρου και την κατοίκηση των σπηλαίων 

Τις κυνηγετικές πρακτικές των παλαιολιθικών κυνηγών

Τα χαρακτηριστικά των πολιτισμικών σταδίων της Μέσης και της Ανώτερης Παλαιολιθικής

Τη μετάβαση από τη Μέση προς την Ανώτερη Παλαιολιθική και τη διαδοχή των Νεαντερτάλιων από τους Homo sapiens

Ανατομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά των ίδιων των ανθρώπων

Τις διαδοχικές τεχνολογικές καινοτομίες που οδήγησαν στην πνευματική και πολιτισμική ανέλιξη, κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης αυτής περιόδου

Τις πνευματικές και μεταφυσικές ανησυχίες των ανθρώπων.

Ντάρλας Ανδρέας Διευθυντής, Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας, Υπουργείο Πολιτισμού

Πτυχιούχος του Ιστορικού-Αρχαιολογικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και αναγορεύτηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Paris VI. Στέλεχος της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, σήμερα είναι Προϊστάμενος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας. Το ερευνητικό του έργο είναι αφιερωμένο στη διερεύνηση της Παλαιολιθικής Εποχής. Από το 1993 έχει ως κύριο ερευνητικό αντικείμενο τη μελέτη της Παλαιολιθικής Εποχής στη Μάνη, όπου έχει ανασκάψει τα σπήλαια Καλαμάκια, Μελιτζιά και Κολομίνιτσα, καθώς και άλλα μικρότερα, ενώ έχει εντοπίσει και μελετήσει ακόμη δεκάδες σπήλαια με κατάλοιπα της Παλαιολιθικής Εποχής. Έχει διενεργήσει επίσης ανασκαφές και επιφανειακές έρευνες στη λεκάνη της Μεγαλόπολης, τη βορειοδυτική Πελοπόννησο, την Αιτωλοακαρνανία, την Αττική, την Κεφαλονιά, την Κέρκυρα, τη Χίο και τη Μακεδονία. Έχει διδάξει σε Πανεπιστήμια της Γαλλίας, στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και στο Μεταπτυχιακό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σχετικές ομιλίες