Η άνοιξη της πολυφωνίας στις πόλεις

Η Βασιλική Πολυζώη σπούδασε Ελληνική Φιλολογία και Μουσειολογία. Από το 1992 και για πολλά χρόνια εργάστηκε στο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης του Υπουργείου Πολιτισμού, δουλεύοντας για κάθε σχεδόν τομέα της δραστηριότητάς του. Σχεδίασε και υλοποίησε εκπαιδευτικά προγράμματα για διαφορετικά είδη κοινού, διαχειρίστηκε μουσειακές συλλογές, χορηγικά προγράμματα, δημιούργησε και επιμελήθηκε εκδόσεις έντυπες και ψηφιακές. Συμμετείχε σε εκθέσεις άλλων Μουσείων (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο) επιλέγοντας τα μουσειακά αντικείμενα και συγγράφοντας τα σχετικά λήμματα για τους επιστημονικούς καταλόγους των εκθέσεων. Ως επιμελήτρια του Μουσείου συνεργάστηκε για τη δημιουργία της μόνιμης έκθεσης «Άνθρωποι και Εργαλεία. Όψεις της εργασίας στην προβιομηχανική κοινωνία» και τη δημιουργία του συνοδευτικού υλικού της, όπως η μουσική ψηφιακή έκδοση «Είναι όμορφη η δουλειά μας. Επαγγέλματα στα παλιά τραγούδια» σε συνεργασία με τον μουσικολόγο Γιώργο Παπαδάκη. Από το 2019 προΐσταται στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων «Φοίβος Ανωγειανάκης-Κέντρο Εθνομουσικολογίας. Έχει ασχοληθεί για πολλά χρόνια με τον παραδοσιακό χορό, μαθητεύοντας στο Λύκειο των Ελληνίδων, και με τα παραδοσιακά κρουστά με δάσκαλο τον δεξιοτέχνη μουσικό Μιχάλη Κλαπάκη (1994 έως σήμερα).

Ο Αλέξανδρος Λαμπρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Με ρίζα (γένος Μάκος) στη Σωτήρα της Άνω Δερόπολης, με καταγωγή από το Πολύδροσο Θεσπρωτίας, πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε χωριά της παραμεθόριας Ηπείρου, ακολουθώντας τις μεταθέσεις των εκπαιδευτικών γονέων του.

Σαν μαθητής στο 2ο Λύκειο Αθήνας εκδίδει την σχολική εφημερίδα “Αναζήτηση”, σαν φοιτητής στους Μεταλλειολόγους του Ε.Μ.Π. το περιοδικό “Επαφές”. Δραστηριοποιείται σε φοιτητικές πολιτιστικές ομάδες και συμμετέχει σε κινηματογραφική ομάδα που γυρίζει σειρά ντοκιμαντέρ σε νεολαιίστικους και εργασιακούς χώρους τα οποία προβάλονται σε πολιτικά, κοινωνικά φεστιβάλ.

Μαθητεύει σε Εργαστήρι Θεωρίας και Κριτικής Κινηματογράφου κοντά στον Σωτήρη Δημητρίου και σε Εργαστήρι Σκηνοθεσίας με τον Χρήστο Σιοπαχά. Ακολουθούν σπουδές Σκηνοθεσίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης στις σχολές Χαντζίκου και Σταυράκου από όπου και αποφοιτεί.

Αρθρογραφεί με θέματα κριτικής και κινηματογράφου σε εφημερίδες και περιοδικά ενώ, παράλληλα, ξεκινά τις πρώτες εβδομαδιαίες και, κατόπιν, καθημερινές ραδιοφωνικές εκπομπές, στο ξεκίνημα της μη κρατικής ραδιοφωνίας. Αποχωρώντας από τον 902, θα πρωτοστατήσει στη δημιουργία του εναλλακτικού ραδιοφωνικού σταθμού “Ρωγμή στα FM”.

Μεταπτυχιακές σπουδές Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών για τρία χρόνια στο Παρίσι (PARIS 1- La Sorbonne), όπου παρακολουθεί και stages τελειοποίησης στη σκηνοθεσία με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης, σκηνοθετώντας ντοκιμαντέρ με θέμα τους μουσικούς του δρόμου.

Στη διάρκεια της θητείας του μετατίθεται στην Υπηρεσία Κινηματογραφίας Στρατού και σκηνοθετεί για εννέα μήνες την τηλεοπτική εκπομπή του Υ.ΕΘ.Α. “Με Αρετή και Τόλμη” στην ΕΡΤ καθώς και ιστορικά, ενημερωτικά ντοκιμαντέρ.

Το 1990 ξεκινά η συνεργασία του με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο ως βοηθός σκηνοθέτη και υπεύθυνος του casting – μια συνεργασία που έμελλε να διαρκέσει 22 ολόκληρα χρόνια, μέχρι το τελευταίο πλάνο του μεγάλου δημιουργού. Συνεργάστηκε μαζί του σε 5 ταινίες (“Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού”, “Το Βλέμμα του Οδυσσέα”, “Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα”, “Το Λιβάδι που δακρύζει”, “Η Άλλη Θάλασσα”).

Συνεργάστηκε και με άλλους σημαντικούς σκηνοθέτες ενώ ξεκίνησε να σκηνοθετεί ταινίες και ντοκιμαντέρ – ανάμεσά τους το “ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑΣ”, ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με διεθνή διανομή, πολλαπλή τηλεοπτική προβολή και συμμετοχή σε πλήθος φεστιβάλ κι εκδηλώσεων σε όλο τον κόσμο. Σκηνοθετεί, παράλληλα, εκδηλώσεις σε μεγάλους χώρους και θεσμούς – ανάμεσά τους, τακτική, πολυετής συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας, με τη σκηνοθεσία τελετών και τη διδασκαλία σε κινηματογραφικά σεμινάρια.

Το 1996 πρωτοστατεί στη δημιουργία του Πολυφωνικού Συνόλου “Χαονία” που πήρε το όνομά του από τη χώρα του αρχαιότερου Ηπειρωτικού φύλου που συμπίπτει με το χώρο επιβίωσης της Ηπειρώτικης Πολυφωνίας. Η “Χαονία”, στα δεκαέξι χρόνια της διαδρομής της, έχει εμφανιστεί σε εκατοντάδες συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, σε φωνητικά φεστιβάλ στο εξωτερικό, έχει δισκογραφήσει σε Ελλάδα κι εξωτερικό ενώ έχει βραβευθεί για την προσφορά της από την Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας.

Το 1998 συμμετέχει στην ίδρυση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας “Άπειρος” (η δωρική ονομασία της Ηπείρου) και στην έκδοση του ομώνυμου πολιτιστικού, περιβαλλοντικού περιοδικού ως Πρόεδρος και διευθυντής έκδοσης αντίστοιχα.

Το 1999 με την “Άπειρο” και με τη στήριξη φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδρύει το Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού, εστιάζοντας στη διάσωση, τη διάδοση και την προβολή της Λαϊκής Πολυφωνίας. Ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του θεσμού – που είναι περισσότερο γνωστός ως Πολυφωνικό Καραβάνι – διευθύνει τη διοργάνωση 14 Διεθνών Συναντήσεων Πολυφωνικού Τραγουδιού σε παραμεθόρια Ήπειρο, Μακεδονία Αλβανία, Κάτω Ιταλία, Βουλγαρία, 13 Μεγάλων Συναυλιών στην Αθήνα ( ΠΑΛΛΑΣ, Θέατρο Πέτρας), την ίδρυση Αρχείου Πολυφωνικού Τραγουδιού, τη λειτουργία Εργαστηρίου Πολυφωνίας, την έκδοση σειράς ψηφιακών δίσκων και ντοκιμαντέρ.

Το 2000 ξεκινά τη ραδιοφωνική εκπομπή “Φωταψίες της Άλλης Όχθης”, ιχνηλατώντας τα τοπία της μουσικής παράδοσης αλλά και σμίγοντας τις αντίπερα όχθες των αυθεντικών ακουσμάτων ψυχής, μια εκπομπή με αδιάλειπτη μετάδοση (902 Αριστερά στα FM) μέχρι σήμερα.

Το 2004 δημιουργεί τη μουσική σκηνή “ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ” που φιλοξενεί προνομιακά μουσικές της παράδοσης, παράγει ανάλογες εκπομπές ενώ διοργανώνει και εκδηλώσεις σε άλλους χώρους – όπως κάθε καλοκαίρι στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων.

Το 2008 ξεκινά την τηλεοπτική εκπομπή “Φωταψίες της Άλλης Όχθης” στον 902 TV, υπογράφοντας την έρευνα, το σενάριο και τη σκηνοθεσία με παρουσιάσεις, προσωπογραφίες και επιτόπες καταγραφές παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Από το 2006 έως και το 2010 εκλέγεται Πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Πολυδροσιτών – του πολιτιστικού συλλόγου του χωριού του – πρωτοστατώντας στην επέκταση του Λαογραφικού Μουσείου Πολυδρόσου που είχε ιδρύσει παλαιότερα ο πατέρας του.

Το 2010 εκλέγεται Έφορος Πολιτισμού στο Προεδρείο της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας – του κορυφαίου συλλογικού φορέα Ηπειρωτών στον κόσμο – όντας υπεύθυνος για το σύνολο των πλούσιων πολιτιστικών εκδηλώσεων και ποικίλων δράσεων του φορέα μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο της Π.Σ.Ε. πρωτοστατεί στη δημιουργία του πολιτιστιστικού, περιβαλλοντικού θεσμού “Ηπειρώτικες Όχθες” ενώ σκηνοθετεί σειρά εκδηλώσεων σε Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, Θέατρο Πέτρας, Κάστρο Ιωαννίνων, Φραγκοκάστελλο και αλλού.

Στο μεταξύ, πραγματοποιεί αδιάκοπα επιτόπες καταγραφές παραδοσιακής μουσικής σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, διαθέτοντας πλέον ένα από τα πλουσιότερα σχετικά αρχεία στη χώρα μας σήμερα. Το διάστημα αυτό προετοιμάζει παράλληλα δύο συζυγή ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους για την Όλυμπο Καρπάθου και την Νίσυρο καθώς και μια σειρά πέντε τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ με θέμα τις Πολυφωνίες του Κόσμου.

Από το 1999 διδάσκει στα σεμινάρια Ηπειρώτικου Πολυφωνικού Τραγουδιού στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων, ενώ σε ανάλογα σεμινάρια έχει διδάξει και στην Ήπειρο και σε διάφορα πολιτιστικά φεστιβάλ, στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Ιταλία, Ουαλία).