Μανιδάκη Βασιλεία
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
24/09/2016
Διάρκεια
18:57
Εκδήλωση
Τα γλυπτά του Παρθενώνος: 200 χρόνια από την ιδιοποίηση τους από το Βρεταννικό Μουσείο
Χώρος
Μουσείο Ακρόπολης
Διοργάνωση
Σύλλογος των Αθηναίων
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ετικέτες
γλυπτά του Παρθενώνα, Βρετανικό Μουσείο, Λόρδος Έλγιν, ζωφόρος, Παρθενώνας, Giovanni Batista Lusieri
Όταν πριν από δύο αιώνες το συνεργείο του Έλγιν, με επικεφαλής τον Ιταλό ζωγράφο Lusieri, επιδόθηκε στην συλλογή του πολύτιμου φορτίου (1801-1804), οι λίθοι της ζωφόρου του Παρθενώνα τεμαχίστηκαν και αποκόπηκε η ανάγλυφη επιφάνεια τους. Για να ελαττωθεί το προς μεταφορά βάρος αφαιρέθηκε το μεγαλύτερο μέρους της μάζας τους με πριονισμό αλλά και με απολάξευση. Η απομείωση του αρχικού όγκου ήταν η συνήθης τακτική που εφάρμοσε το συνεργείο του Έλγιν, έτσι ώστε να είναι εφικτή και οικονομική, η μεταφορά κάθε είδους μαρμάρου με τα διαθέσιμα οδικά και ναυτικά μέσα της εποχής. Έτσι οι 56 λίθοι της ζωφόρου που σήμερα βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο αποτελούν κλάσμα του αρχικού όγκου του εκάστοτε αρχιτεκτονικού μέλους. Οι δομικοί λίθοι μετατράπηκαν σε πλάκες, με πάχος που δεν ξεπερνά τα ~9-18 εκ.
Με την απολάξευση ή και τον πριονισμό χάθηκαν όχι μόνο οι αρχικές διαστάσεις των αρχιτεκτονικών μελών, αλλά και όλα τα τεκμήρια της οικοδομικής σύνθεσής τους. Τα οικοδομικά αυτά στοιχεία, στα οποία δεν αποδιδόταν καμία αξία την εποχή του Έλγιν, έχουν αναδειχθεί στην σύγχρονη έρευνα ως τα πλέον ασφαλή κριτήρια για την επίλυση του puzzle των διάσπαρτων μαρμάρων του Παρθενώνα.
Έντεκα αποκόμματα αποπριονισμένων λίθων –δηλαδή τα κατάλοιπα της απόσπασης-της ζωφόρου παρέμειναν στην Αθήνα. Η έρευνα για τηνταύτισή τους με τα πρόσθια τμήματα στο Βρετανικό Μουσείο επιτρέπει την ανασύνθεση της αρχικής μορφής τους και την αποκατάσταση σημαντικών τεκμηρίων της δομής τους.
Κύρια σημεία της ομιλίας είναι: Η διατήρηση της ζωφόρου την εποχή του Έλγιν- έως το 1801 -Τα πριόνια του Lusieri - Το χρονικό της αποκοπής των λίθων της ζωφόρου - Τα έντεκα αποκόμματα στην Ακρόπολη και η αποκατάσταση της απωλεσμένης ακεραιότητάς τους –Ο τρόπος αποκοπής της ζωφόρου και τα προβλήματα αναστρεψιμότητας.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στις δημοσιεύσεις των ομιλιών του Συνεδρίου δεν περιλαμβάνεται η ανακοίνωση της αρχαιολόγου Τατιάνας Πούλου, με τίτλο "Ο Giovanni Batista Lusieri, ο άνθρωπος του Λόρδου Έλγιν και ο ρόλος του στην αποκοπή των Μαρμάρων του Παρθενώνα", επειδή περιέχει αδημοσίευτο υλικό. Σχετική ομιλία της κ. Πούλου, με τίτλο "Οι ανασκαφές του Λουζιέρι στην Αθήνα την εποχή του Λόρδου Έλγιν", υπάρχει καταχωρημένη στο Blod και μπορείτε να τη βρείτε εδώ.
Η Βασιλεία Μανιδάκη σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών και ολοκλήρωσε το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ‘Αρχιτεκτονική -Σχεδιασμός του Χώρου’ του ΕΜΠ, με υπεύθυνους καθηγητές των αντίστοιχων διπλωματικών εργασιών τους Δημήτρη Αντωνακάκη, Νίκο Κεσσανλή και Μανόλη Κορρέ. Είναι υποψήφια διδάκτωρ του ΕΜΠ με θέμα συμβολή σε ζητήματα αρχαίου σχεδιασμού με έμφαση στην χωροθέτηση των αρχαίων ιερών. Το διάστημα 1995-2001 το μελετητικό της αντικείμενο ήταν η σύγχρονη αρχιτεκτονική και διακρίθηκε σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ανάμεσα στους οποίους είναι η - υλοποιημένη σήμερα- μελέτη ανάπλασης της πλατείας Μοναστηρακίου.
Από το 2000 ο αρχαίος σχεδιασμός αποτελεί το κύριο αντικείμενο της αρχιτεκτονικής της έρευνας. Το 1999 συμμετείχε στην τεκμηρίωση του αρχαϊκού ναού του Απόλλωνα στην Μητρόπολη Θεσσαλίας. Ειδικότερα μελέτησε την ανασύνθεση της ειδικής μορφής των κιονοκράνων του ναού και την μορφή της κεράμωσης. Το 2009 μελέτησε το ελληνιστικό προσκήνιο του θεάτρου της Δημητριάδας.
Από το 2001 έως σήμερα, εργάζεται στο έργο αναστήλωσης των μνημείων Ακροπόλεως. Ως αρχιτέκτων της ΥΣΜΑ (Υπηρεσίας Μνημείων Συντήρησης Ακροπόλεως) μελέτησε την αποκατάσταση του Πανδροσείου, του Αρρηφορίου, της αυλής του Ερεχθείου, της στέγασης της Βόρειας Πρόστασης, την παρακολούθηση των μικρομετακινήσεων του Νότιου τείχους της Ακρόπολης, τους πριονισμένους λίθους της Παρθενώνειας ζωφόρου, συμμετείχε στην ομάδα μελέτης της αποκατάστασης της Δυτικής πλευράς του Παρθενώνα και ήταν υπεύθυνη στο έργο αποκατάστασης της νοτιοδυτικής γωνίας του Παρθενώνα. Προσφάτως ολοκλήρωσε την μελέτη αποκατάστασης του δυτικού τυμπάνου. Στα αναστηλωτικά της ενδιαφέρονται περιλαμβάνονται τα ζητήματα αντιγράφων και συμπληρώσεων των γλυπτικών αρχιτεκτονικών μελών των μνημείων της Ακρόπολης.
