Μωραΐτου Γεωργιάννα
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
25/02/2020
Διάρκεια
00:33:48
Εκδήλωση
Εκδηλώσεις της Εταιρείας Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Χώρος
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αμφιθέατρο)
Διοργάνωση
Εταιρεία Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ετικέτες
Αρχαιομετρία, αρχαιότητες, 19ος αιώνας, νέο ελληνικό κράτος, Ελλάδα, Αρχαιολογική Υπηρεσία, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Η απαρχή της «αρχαιομετρίας» διεθνώς χρονολογείται στην επαναστατική Γαλλία την τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνα και οφείλεται στον συνδυασμό της τελειοποίησης της σταθμικής χημικής ανάλυσης και στο περιεχόμενο των “cabinets de curiosité” της εποχής, που περιλάμβαναν αρχαιολογικά αντικείμενα. Ήδη όμως από τις πρώτες ανασκαφές χρονολογείται και το ενδιαφέρον για τη φυσικοχημική διερεύνηση των αρχαιοτήτων.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, μέχρι σήμερα ήταν κοινά αποδεκτό ότι το ενδιαφέρον για την αρχαιομετρική έρευνα ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 μαζί με την αναγέννηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Νεότερα όμως δεδομένα δείχνουν ότι, αν και δεν υπήρχε σαν όρος η αρχαιομετρία, η φυσικοχημική διερεύνηση των αρχαιοτήτων ξεκίνησε στην Ελλάδα πριν τα μέσα του 19ου αιώνα και συνδέεται άμεσα με την ίδρυση του νέου Ελληνικού κράτους και τη μέριμνα για τις αρχαιότητες.
Η σημασία της έρευνας σχετικά με τις παλαιότερες αρχαιομετρικές μελέτες είναι σημαντική όσο σημαντική είναι και η ιστορία της αρχαιολογίας και γενικότερα των επιστημών. Στόχος της έρευνας είναι να παρουσιαστεί ένα χρονολογικό δέντρο πάνω στο οποίο θα αναρτώνται όλα τα νεότερα στοιχεία κάθε φορά που αυτά αποκαλύπτονται. Η βιβλιογραφία για τα ελληνικά δεδομένα είναι ελάχιστη. Οι πληροφορίες είναι διάσπαρτες μέσα στις αρχαιολογικές δημοσιεύσεις.
Τα παλαιότερα αποτελέσματα που έχουν προκύψει είναι τα ακόλουθα: για τον 19ο αιώνα αφορούν στον χημικό Ξαβέριο Λάνδερερ (1809-1868), και στη συνέχεια στον Αναστάσιο Χρηστομάνο (1841-1906) και τον Κωνσταντίνο Μητσόπουλο (1844-1911). Στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα υπάρχουν περισσότεροι επιστήμονες που ασχολούνται με την αρχαιομετρία με προεξάρχοντα τον χημικό Όθωνα Ρουσόπουλο (1856-1922), αλλά και τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Γεώργιο Κρίνο (1850- 1935), τον Αναστάσιο Δαμβέργη (1857-1920), τον Ιωάννη Βαμβακά και τον Κωνσταντίνο Ζέγγελη (1870-1957).
Από τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα γίνεται αντιληπτό ότι παρά το γεγονός ότι από ιδρύσεως Ελληνικού κράτους οι αρχαιολόγοι αποζητούσαν την αρχαιομετρική έρευνα των ευρημάτων τους, αυτό γινόταν εκτός υπηρεσίας από τους θετικούς επιστήμονες σε επίπεδο κρατικής υποστήριξης (συμμετοχή σε επιτροπές), προσωπικής εξυπηρέτησης ή με παροχή υπηρεσιών. Η αρχαιομετρία δεν θεσμοθετήθηκε παρά μόνο τη δεκαετία του 1980 αφ’ ενός μεν στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος με τη δημιουργία του «Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας», αφ΄ετέρου δε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία με την άτυπη δημιουργία, τον εξοπλισμό και τη λειτουργία του «Χημείου» στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο επι Γενικού Εφόρου Αρχαιοτήτων Ν. Γιαλούρη. Το εν λόγω Χημείο δεν θεσμοθετήθηκε παρά το 2003 ως «Τμήμα Χημικών και Φυσικών Ερευνών» με το ΠΔ 191/2003, ΦΕΚ/Α΄/146 άρθρο 51.
Η Δρ Μωραΐτου Γεωργιάννα είναι Προϊσταμένη του Τμήματος Συντήρησης, Φυσικών-Χημικών Ερευνών & Αρχαιομετρίας στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Σπούδασε στο Panthėon Sorbonne – Paris I (1976-1979) Histoire option Archėologie (DEUG) και απέκτησε το Certificat Pratique de Maitrise Sciences Techniques (CP1-CP2). Συνέχισε τις σπουδές της στη Συντήρηση Αρχαιολογικών Υλικών και Επιστήμη Υλικών στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (τώρα UCL) (BSc 1983). Από το 1983 εργάζεται στο Υπουργείο Πολιτισμού σε διάφορα μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Έχει διδάξει συντήρηση στο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Αθήνας (ΤΕΙ) στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του. Το 2014 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Είναι επισκέπτρια καθηγήτρια στο μεταπτυχιακό του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Συνολικά είναι συγγραφέας και συν-συγγραφέας 67 εργασιών και μονογραφιών σε θέματα συντήρησης, αρχαίας τεχνολογίας και επιστημονικής ανάλυσης. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά της είναι η τεχνολογία μεγάλης κλίμακας αρχαίων χάλκινων αγαλμάτων και η Ιστορία της Συντήρησης.
Georgianna Moraitou
Athens National Archaeological Museum
Dr Moraitou Georgianna is the Head of Conservation, Physical-Chemical Research & Archaeometry Department at the National Archaeological Museum at Athens. She studied at the Panthėon Sorbonne – Paris I (1976-1979) Histoire option Archėologie (DEUG) and obtained the Certificat Pratique de Maitrise Sciences Techniques (CP1-CP2). She continued her studies in the Conservation of Archaeological Materials and Material Science at the Institute of Archaeology, London University (now UCL) (BSc 1983). Since 1983 she works at the Hellenic Ministry of Culture in different museums and archaeological sites. She tought conservation at the Technological Institute of Athens in its first years of operation. In 2014 she completed her PhD at the Technical University of Athens. She presents lectures on conservation at the post graduate curriculum of the University of West Attica. Overall she is the author and coauthor of 67 papers and monographs in conservation, ancient technology and scientific analysis. Her special interests are the technology of large scale ancient bronze statuary and the History of Conservation.
