Μπακογιαννόπουλος Γιάννης
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος
Χαραλαμπίδης Νίκος
Αλεξάκης Βασίλης
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
08/04/2013
Διάρκεια
00:41:03
Εκδήλωση
Megaron Plus - Διαλέξεις
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός
Ετικέτες
κινηματογράφος, κοινωνικοί αγώνες, Μέγαρα, δημοκρατία, κοινωνική αλλαγή, ντοκιμαντέρ
“Η δύναμη παρέμβασης του κινηματογράφου στους μεγάλους κοινωνικούς αγώνες τότε και σήμερα”. Μια προβολή και μια συζήτηση με αφετηρία την ταινία «Μέγαρα» των Γιώργου Τσεμπερόπουλου και Σάκη Μανιάτη, στο πλαίσιο της Σειράς Megaron Plus:
Τα «Μέγαρα» (1973), ένα προκλητικό πείραμα στον άμεσο κινηματογράφο, απαθανάτισαν μια εποχή καταλυτικής μετάβασης στην ελληνική κοινωνία και έγιναν ένας κινηματογραφικός μύθος-μνημείο, μας έδειξαν, ίσως για πρώτη φορά, πως οι ανώνυμοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τις αλλαγές, τις πολιτικές εξεγέρσεις, τις κοινωνικές τραγωδίες και τελικά τον εαυτό τους.
Αυτό το μεγάλο ντοκιμαντέρ-σταθμός, γίνεται η αφετηρία για μια εξαιρετικά επίκαιρη συζήτηση, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus, για τη δύναμη του κινηματογράφου ως αυτόπτη μάρτυρα της ιστορίας τη στιγμή που συμβαίνει, ως μια δυναμική πράξη ατίθασης αποκάλυψης των ανεπίσημων όψεων των γεγονότων.
Τα «Μέγαρα», ταινία του 1974, δεν είναι μόνο η αφετηρία για τη συγκεκριμένη συζήτηση, αλλά και η επιστροφή μας σε μια άλλη αφετηρία, εκεί στον πρώτο καιρό μετά την πτώση της δικτατορίας, που φάνηκε να μπαίνουν τα θεμέλια ενός ριζοσπαστικού μέλλοντος, «η θεσμοθέτηση μιας προοδευτικής φαντασίωσης», όπως την αποκάλεσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, και που μαζί με άλλα ντοκιμαντέρ της εποχής αποτυπώνει την ατμόσφαιρα της αποκατάστασης της Δημοκρατίας: ένα χάος ευφορίας, παράτολμες ελπίδες και αχαλίνωτος οπτιμισμός. Η κάμερα έβγαινε από την ασφάλεια των στούντιο, ο σκηνοθέτης από τη βεβαιότητα ενός συγκεκριμένου σεναρίου και ο θεατής από την οικεία αισθητική του εμπορικού κινηματογράφου. Έβλεπε τις κοινωνικές αλλαγές και τις τραγωδίες στην οθόνη, κοινούς ανθρώπους να παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να χειραφετούνται από το παρελθόν και από τα στερεότυπα της εθνικής, πολιτικής και προσωπικής ταυτότητας.
«Το πρώτο σημαντικό ελληνικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, ένα οξύτατο φιλμ –έκρηξη. Ο φακός αποκαλύπτει την εσωτερική ομορφιά των χωρικών και δίνει στο σπαραγμό τους διαστάσεις απροσμέτρητες», έγραψε στην Καθημερινή, ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος, τον Σεπτέμβριο του 1974. Και ο κριτικός του Los Angeles Weekly, Τζίντζερ Βάρνι, το 1980, «Η γλώσσα των ξεριζωμένων αυτών ανθρώπων είναι η πιο εκφραστική που έχω ακούσει ποτέ σε ντοκιμαντέρ. Υπάρχει χάρη στα λόγια τους, στα πρόσωπά τους έχει αποτυπωθεί η ανατροπή του κόσμου τους και η σκέψη τους είναι σαν τα ξεριζωμένα ελαιόδεντρά, που μαραίνονται στα χωράφια τους».
Τα «Μέγαρα» κέρδισαν το βραβείο Καλύτερης Παραγωγής στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 1974 και, στη συνέχεια, προβλήθηκαν σε εννέα ευρωπαϊκά φεστιβάλ και κέρδισαν το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών στο Φεστιβάλ Forum του Βερολίνου, την ίδια χρονιά.
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε stage κινηματογράφου δίπλα στον ιδρυτή της Γαλλικής Ταινιοθήκης Ανρί Λανγκλουά. Κινηματογράφησε και συμμετείχε σε ταινίες ντοκυμαντέρ. Υπήρξε κριτικός κινηματογράφου σε περιοδικά, εφημερίδες, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση («Κινηματογραφική λέσχη» της ΕΡΤ). Διετέλεσε Σύμβουλος Κινηματογραφίας στο Υπουργείο Πολιτισμού επί 11 χρόνια.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας του Δικαίου και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Heidelberg, Μονάχου, Παρισιού και Yale. To 1974 ανακηρύσσεται Διδάκτορας Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Παρισίων. Από το 1961 έως το 1968 ασκεί δικηγορία στην Αθήνα. Απασχολήθηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών Αθηνών (1963-1967) και στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (1968). Υπήρξε καθηγητής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων και καθηγητής κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα από το 1981 έως το 1989 άσκησε καθήκοντα επιστημονικού Διευθυντή στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Το 1993 ορίζεται Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΚΕ, θέση που διατηρεί έως το 1995. Έχει επίσης διατελέσει Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Κοινωνιολόγων, Μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, επισκέπτης Καθηγητής στα Πανεπιστήμια Παρισίων, Princeton, Νέας Υόρκης, της Πόλεως του Μεξικού, καθώς και στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη Κορυφής του Ο.Η.Ε. για την Κοινωνική Ανάπτυξη (1994-1996). Είναι σήμερα Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 ήταν επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ και εξελέγη βουλευτής.
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε στο Φυσικό Τμήμα του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη συνέχεια ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Μετεωρολογίας-Ωκεανολογίας στο Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie, PARIS VI. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ακολούθησε τον μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών Γενικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Από το 1985 δραστηριοποιείται σε θέματα προστασίας φυσικού περιβάλλοντος και άγριας ζωής και είναι ενεργό μέλος της Κοινωνίας των Πολιτών.
Το 1992 ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη Greenpeace, αναλαμβάνοντας την εκστρατεία για τη θαλάσσια οικολογία. Το 1998 ανέλαβε τη θέση του συντονιστή των εκστρατειών και από το Φεβρουάριο του 2002 έχει τη θέση του Γενικού Διευθυντή στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace.
Διετέλεσε υπεύθυνος της εκστρατείας ενάντια στα μεταλλαγμένα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία εθνικής νομοθεσίας και συστήματος ελέγχων για την προστασία της αγροτικής παραγωγής από τους μεταλλαγμένους οργανισμούς.
Παρακολουθεί συστηματικά και παρεμβαίνει σε θέματα ενέργειας -κλιματικών αλλαγών– ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – εξοικονόμησης ενέργειας για περισσότερα από 10 χρόνια. Τα τελευταία χρόνια επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε θέματα Πράσινης Ανάπτυξης, δηλαδή στην προώθηση λύσεων που θα συμβάλλουν στην έξοδο από τη διπλή κρίση (κλιματική και οικονομική).
Μέλος της Εθνικής Επιτροπής για την Ενεργειακή Στρατηγική.
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης - International Union for the Conservation of Nature (IUCN) - Species Survival Commission.
Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης.
Έχει συγγράψει βιβλία και άρθρα για θέματα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος, το ρόλο της Κοινωνίας των Πολιτών και των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, τις κλιματικές αλλαγές και την ενέργεια, την Πράσινη Ανάπτυξη.
Ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης (Αθήνα 1943-2021), σπούδασε στην ανωτάτη Δημοσιογραφική Σχολή της Λιλ στη Γαλλία. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι από το 1968 όπου δούλεψε ως δημοσιογράφος, κριτικός βιβλίου και χρονογράφος στην εφημερίδα “Le Monde”. Στη γαλλική γλώσσα έγραψε τα πρώτα του μυθιστορήματα.
Ο Βασίλης Αλεξάκης ασχολήθηκε επίσης με το χιουμοριστικό σκίτσο και με τον κινηματογράφο. Σκηνοθέτησε την ταινία μικρού μήκους «Είμαι κουρασμένος» (βραβείο φεστιβάλ Τουρ και Γαλλικού Κέντρου Κινηματογράφου), τις τηλεταινίες «Ο Νέστως Χαρμίδης περνά στην επίθεση» (1984) και «Το Τραπέζι» (1989) και τη μεγάλου μήκους ταινία «Αθηναίοι» (Βραβείο στο Φεστιβάλ Chamrousse το 1991).
