Κοπιδάκης Μιχάλης Ζ.
Pontani Filippo Maria
Βαγενάς Νάσος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
04/02/2013
Διάρκεια
80:17
Εκδήλωση
Κύκλος εκδηλώσεων "Η Ελλάδα και η Δύση"
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ)
Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ)
Κατηγορία
Λογοτεχνία
Ετικέτες
Ελλάδα, Δύση, Κωνσταντίνος Καβάφης, Μαργκερίτ Γιουρσενάρ, Δημήτριος Καπετανάκης, Ρούντολφ Φάρνερ
Δύο διακεκριμένοι ερευνητές, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari της Βενετίας και στη Scuola Normale της Πίζας Philippo Maria Pontani (Φίλιπο Μαρία Ποντάνι), και ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχάλης Ζ. Κοπιδάκης σκιαγραφούν στο πλαίσιο της σειράς ομιλιών «Η Ελλάδα και η Δύση» όψεις των σχέσεων που ανέπτυξαν στο πέρασμα των αιώνων οι Έλληνες και οι Ευρωπαϊκοί λαοί. Η εκδήλωση, που συντόνισε ο ποιητής και Καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νάσος Βαγενάς εντάσσεται στον κύκλο «Κοινωνία-Οικονομία-Δίκαιο» του Megaron Plus και πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) και την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ.)
«Γιουρσενάρ-Καβάφης: μια ποιητική συνάντηση» είναι το θέμα της ομιλίας του Φ.Μ. Ποντάνι και «Ο απόλυτος Ελλην Δ. Καπετανάκης και ο ελληνικός Ρ. Φάρνερ» το θέμα της διάλεξης του Μ.Ζ. Κοπιδάκη.
Ο καθηγητής Φ.Μ. Ποντάνι αναπτύσσει το θέμα «Γιουρσενάρ-Καβάφης: μια ποιητική συνάντηση». Το 1935 στην Αθήνα η ελάχιστα γνωστή τότε Βελγίδα μυθιστοριογράφος Μαργκερίτ Γιουρσενάρ διάβασε τα Ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη με τη βοήθεια του κριτικού και ιστορικού της νεοελληνικής λογοτεχνίας Κ.Θ. Δημαρά. Από την ανάγνωση αυτή προέκυψε μια μετάφραση σε πεζό των Ποιημάτων του Αλεξανδρινού, η οποία εκδόθηκε πολλά χρόνια αργότερα, το 1958. Ο Φ.Μ. Ποντάνι διερευνά τα ιστορικά συμφραζόμενα και τις εκδοτικές περιπέτειες αυτής της μετάφρασης. Επισημαίνει επίσης τις επιδράσεις που δέχθηκε από το ύφος και την ατμόσφαιρα της ποίησης του Κ.Π. Καβάφη η ίδια η μεταφράστρια. Οι επιδράσεις αυτές διακρίνονται στο αριστούργημα της Μ. Γιουρσενάρ «Αδριανού Απομνημονεύματα» (‘Memoires d’Hadrien’)που κυκλοφόρησε το 1951.
Ο καθηγητής Μ. Ζ. Κοπιδάκης στην ομιλία του με θέμα «Ο απόλυτος Ελλην Δ. Καπετανάκης και ο ελληνικός Ρ. Φάρνερ» διερευνά τις πνευματικές συγγένειες ανάμεσα στον δοκιμιογράφο Δημήτριο Καπετανάκη, που σπούδασε στην Χαϊδελβέργη κατά τη διετία 1933-4, και στον καθηγητή Ρούντολφ Φάρνερ, που ήταν μέλος του λογοτεχνικού κύκλου του Στέφαν Γκεόργκε. Ο Δ. Καπετανάκης αφιέρωσε το 1937 τη μελέτη του «Η Μυθολογία του Ωραίου» στον «ελληνικό» Ρ. Φάρνερ. Η αφιέρωση αυτή εκτός από ένδειξη βαθιάς εκτίμησης αποδείχθηκε και προφητική. Ο Φάρνερ που ανέλαβε πρόεδρος του «Γερμανικού Επιστημονικού Ινστιτούτου» κατά της διάρκεια της Κατοχής συμπαραστάθηκε σε πολλούς Έλληνες που αντιμετώπιζαν διώξεις. Το αποκορύφωμα της αντιχιτλερικής του δράσης ήταν η συμμετοχή του στην απόπειρα της 20ης Ιουλίου 1944 εναντίον του Χίτλερ.
Ο Μιχάλης Ζ. Κοπιδάκης σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και της Χαϊδελβέργης. Από το 1975 ως το 1998 υπηρέτησε ως βοηθός, λέκτορας, επίκουρος, αναπληρωτής και καθηγητής στο Φιλολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1998 ως το 2010 υπηρέτησε ως καθηγητής στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Για πολλά χρόνια τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν στην υφολογική ανάλυση και στο θρησκειολογικό υπόβαθρο της μετάφρασης των Εβδομήκοντα, της Καινής Διαθήκης και της Ελληνόφωνης Ιουδαϊκής Γραμματείας. Μελέτησε ιδιαίτερα φαινόμενα «συγκρητισμού», πώς δηλαδή από ετερόκλητα στοιχεία συγκροτείται ένα λογοτεχνικό κείμενο και κατ΄ επέκταση μια θρησκευτική δοξασία. Ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης έχει επίσης συγγράψει άρθρα και μονογραφίες για την αρχαία λογοτεχνική κριτική, τους παροιμιογράφους, τη μυθολογία, την ιστορία της ελληνικής γλώσσας και τη νεοελληνική ποίηση.
Ο Φιλιππομαρία Ποντάνι είναι καθηγητής της κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ca’Foscari της Βενετίας και στη Scuola Normale Superiore της Πίζα. Ασχολήθηκε με συγγραφείς της ελληνικής και λατινικής λογοτεχνίας (από τη Σαπφώ έως τον Αισχύλο, από τον Σιμωνίδη έως τον Δημοσθένη, από τον Απολλώνιο Ρόδιο έως τον Καλλίμαχο, από τον Κάτουλλο έως τον Πετρώνιο), με την αρχαία γραμματική και γεωγραφία, με τη βυζαντινή τέχνη και φιλολογία και ιδιαίτερα με τη χειρόγραφη παράδοση αρχαίων και βυζαντινών κειμένων – τώρα εκδίδει τα αρχαία σχόλια στην Οδύσσεια του Ομήρου. Έχει δημοσιεύσει και μελετήσει ποιητικά κείμενα του Μάξιμου Πλανούδη, του Μάρκου Μουσούρου, του Αγγελου Πωλιτιανού, του Giovanni Pascoli κ.ά. Ως ερασιτέχνης νεοελληνιστής έχει μελετήσει τον Κύπριο ποιητή Κώστα Μόντη, το μύθο του Οδυσσέα στη νεοελληνική λογοτεχνία και τις μεταφράσεις των Ωδών του Πίνδαρου. Έχει μεταφράσει στα ιταλικά, έργα του Εμμανουήλ Ροΐδη, του Κώστα Καρυωτάκη, του Τάκη Σινόπουλου, του Νάσου Βαγενά και, προπάντων, μαζί με τον Νικόλα Κροτσέττι, τη μεγάλη ανθολογία Poeti Greci del Novecento (Mondadori 2010).
Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα το 1945. Σπούδασε φιλολογία. Έχει δημοσιεύσει ένδεκα ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο με πεζά και οκτώ βιβλία με δοκίμια και μελέτες πάνω σε θέματα λογοτεχνίας. Είναι ομότιμος καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
