Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η Ελλάδα πέρα από την Ελλάδα στην ποίηση του Ελύτη

Minucci Paola Maria

1 Νοεμβρίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:28:21 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1835
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /
Ομιλητές
Minucci Paola Maria

Γλώσσα
Ελληνική

Ημερομηνία
01/11/2011

Διάρκεια
00:28:21

Εκδήλωση
Συμπόσιο: "Ο Εικοστός αιώνας στην ποίηση του Ελύτη. Η ποίηση του Ελύτη στον εικοστό πρώτο αιώνα"

Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus

Κατηγορία
Λογοτεχνία

Ετικέτες
Οδυσσέας Ελύτης

«Η επιθυμία ξεκλειδώνει τον ορίζοντα του έργου». Με αυτά τα λόγια η γνωστή ιταλίδα ποιήτρια, Antonella Anedda, κλείνει το λαμπρό δοκίμιό της για την ποίηση του Ελύτη, τονίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη παραπέμπει «όχι μόνο σε ό,τι υπάρχει, αλλά και σε ό,τι μπορεί να υπάρξει» ακόμη κι αν αυτό δεν υπάρχει πια.

Αυτό ακριβώς συνιστά την Ελλάδα του Ελύτη: την Ελλάδα της επιθυμίας αυτού που δεν υπάρχει αλλά που μπορεί να υπάρξει, μια ιδανική Ελλάδα, και ως εκ τούτου, μια «άλλη» Ελλάδα. Ο Ελύτης διεκδικεί για τον εαυτό του, και για τον άνθρωπο γενικότερα, το δικαίωμα να κοιτάζει προς ό,τι δεν υπάρχει, αλλά που θα έπρεπε και θα μπορούσε να υπάρξει.

Σύμφωνα με τον Ελύτη, το όραμα της Ελλάδας πρέπει να αποδεσμευτεί από κάθε ιστορικό εποικοδόμημα επανακτώντας την εικόνα της Ελλάδας που δεν ταυτίζεται πλέον με μία ιστορική και χρονική χώρα, αλλά αποτελεί ένα «αισθητικό και ηθικό» οικοδόμημα που βρίσκεται έξω από την ιστορία.

Η ιδέα της Ελλάδας παντρεύεται με την ιδέα της φύσης, μιας φυσικής που γίνεται μεταφυσική, ενός πραγματικού αντικειμένου, μιας υλικής ουσίας από όπου ξεκινά κανείς και επάνω στην οποία δομείται η μεταφυσική, το ένστικτο, η αίσθηση, η διαίσθηση, ο αντιορθολογισμός που συναντάται, και δεν αντιτίθεται, με την λογική της γεωμετρίας, με την τάξη μιας αρχιτεκτονικής δομής.

Η Ελλάδα του Ελύτη δεν εξαντλείται στο τοπίο της, που αντιθέτως μάλιστα μετατρέπεται σε αφορμή για να κατασκευάσει ο ποιητής τον δικό του ιδανικό κόσμο, την «άλλη» Ελλάδα.

Minucci Paola Maria Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο "La Sapienza", Ρώμη

Η Paola Maria Minucci είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ρώμης «La Sapienza», όπου εργάζεται από το 1981. Σπούδασε Ιταλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας  καθώς και Νεοελληνική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης . Ολοκλήρωσε, τέλος, τις σπουδές της στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Στο ενεργητικό της διαθέτει μια σειρά από κριτικά άρθρα και δοκίμια για την νεοελληνική λογοτεχνία συγκριτικού χαρακτήρα μεταξύ της ιταλικής και της νεοελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα (Καβάφης-Ungaretti, Ελύτης-Ungaretti-Blake). Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μετάφραση νεοελληνικών λογοτεχνικών έργων, κυρίως ποιητικών, αναλαμβάνοντας την επιμέλεια ανθολογιών των σημαντικότερων ποιητών του 20ού αιώνα (Ελύτης, Σαχτούρης, Δημουλά, Πατρίκιος, Μέσκος, Γκανάς, Καβάφης, Πιερής), αλλά και πεζογράφους (Βασσιλικός, Ταχτσής, Βαλτινός), συχνά παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στην Ιταλία λογοτέχνες που ακολούθως γνώρισαν αξιοσημείωτες διακρίσεις.

Επίσης, έχει ασχοληθεί και με το θεωρητικό σκέλος της μετάφρασης σε διάφορα δοκίμια όπου αναγνωρίζει την κριτική αξία της μεταφραστικής  διαδικασίας. To 2006 κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Λογοτεχνίας Σε Ξένη Γλώσσα του Υπουργείου Πολιτισμού, για το βιβλίο Οδ. Ελύτης, La materia leggera – Pittura e purezza nell’arte contemporanea, Donzelli Editore, Roma, 2005. Το 2007 κέρδισε το Κρατικό Βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού της Ιταλίας για όλο το έργο της.

Σχετικές ομιλίες