Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η επανάσταση του 1821, κινητήριες ιδέες και συλλογικότητες – 3η εκδήλωση

Ζέη Ελευθερία, Αρβανιτάκης Δημήτρης

27 Φεβρουαρίου 2020

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:57:19 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1039

Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) σε συνεργασία με το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) διοργανώνουν μια σειρά επιμορφωτικών διαλέξεων με θέμα «Η επανάσταση του 1821, κινητήριες ιδέες και συλλογικότητες».

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι εκδηλώσεις, στις οποίες υπάρχουν δύο εισηγήσεις: μία ιστορική και μία φιλολογική. Οι εισηγητές αναδεικνύουν πλευρές της διαδρομής από την πολυεθνική αυτοκρατορία στο εθνικό κράτος, θέτοντας στο επίκεντρο των ανακοινώσεών τους ζητήματα της διεθνούς και ελληνικής ιστορίας και της νεοελληνικής γραμματείας.

Ο κύκλος θα ολοκληρωθεί με ένα στρογγυλό Τραπέζι, βασισμένο στις νεότερες προσεγγίσεις της ιστοριογραφίας γύρω από την Επανάσταση. Εισηγητές θα είναι ιστορικοί και φιλόλογοι από πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα οι οποίοι θα φωτίσουν γεγονότα και κείμενα μέσα από διαφορετικές οπτικές τους.

Το BLOD βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει την τρίτη εκδήλωση του κύκλου, που περιλαμβάνει τις ακόλουθες ομιλίες:

Ελευθερία Ζέη, Γαλλική επανάσταση και 1821: ποια γαλλική επανάσταση;

Σύντομα θα εορταστούν τα διακόσια χρόνια από την ελληνική επανάσταση του 1821. Οι ιστορικές επέτειοι κάποτε τείνουν να ισοπεδώνουν τα ιστορικά αφηγήματα• άλλοτε πάλι ανάλογα με τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες στις οποίες συντελούνται οι εορτασμοί, τείνουν να αποσιωπούν ή να αμφισβητούν όψεις των γεγονότων που εορτάζονται. Και τέλος οι επέτειοι αυτές καθαυτές συνιστούν ένα ιστοριογραφικό γεγονός, δηλαδή μια ευκαιρία συζήτησης, διαφωνίας και αμφισβήτησης. Από την άποψη αυτή ο αντίστοιχος εορτασμός το 1989 των 200 χρόνων από τη Γαλλική επανάσταση, φέρνει στο φως μια ευρύτερη και παλαιότερη συζήτηση τόσο στη γαλλική όσο και στην ευρωπαϊκή ιστοριογραφία, που δεν έχει τελειώσει ακόμα, και που αναγκάζει σήμερα τους ιστορικούς να ξαναδούν την ιστορία της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Δημήτρης Αρβανιτάκης, Ανδρέας Κάλβος: από την ποίηση της ελευθέριας, στην ποίηση της επανάστασης

Η ΜΑΚΡΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΒΡΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ: ΙΟΝΙΟ, 1797–ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ 1814
Η εμπειρία της πρώτης φάσης του ιταλικού Risorgimento – η πολιτική και ιδεολογική σύγκρουση.
Τα μεγάλα λογοτεχνικά / πολιτικά υποδείγματα: Vittorio Alfieri και Ugo Foscolo.
Η αρχή διαμόρφωσης ενός νέου τύπου λογίου:

από τον erudito / uomo di lettere στον intellettuale.

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ CORPUS ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Η τραγωδία (1813-1820): άσκηση πολιτικής και καλλιτεχνικής ελευθερίας: Teramene, Jppia, Le Danaidi.

Το πρόβλημα της εξουσίας
Το αίτημα της ελευθερίας
Η αυτοκτονία ως πολιτικό όπλο: «Apologia del suicidio» και Teramene.
Η κατάσταση του δούλου: μια χώρα που δεν είναι πατρίδα, που αρνείται την αρετή: «Ode agli Jonî».
Η εμπειρία του Καρμποναρισμού – η ήττα των ιταλικών ελπίδων: 1821.

ΕΙΝΑΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Η ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ;
1819-1821: Η αρχή της ελληνικής ποίησης: Ελπίς πατρίδος, «Απόσπασμα άτιτλου ποιήματος».

«Ο φιλόπατρις», «Εις θάνατον», «Εις Μούσας», «Εις Πάργαν», «Εις Αγαρηνούς», «Εις ελευθερίαν».

Η συνάντηση με τα θραύσματα της επανάστασης: η ευχαριστήρια επιστολή των ελλήνων αγωνιστών (Μάιος 1823) και η ωδή «Εις Ιερόν Λόχον» (1824)

1824-1826: ΤΑ FRAGMENTA ΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ο Νέος Πίνδαρος εναντίον του Νέου Ανακρέοντος: Η έκδοση των Νέων ωδών (1826) και η ωδή «Εις Ψαρά»
Ο ποιητής του φιλελληνισμού: Η επιστολή στον Lafayette
Ο ποιητής-εκφραστής του έθνους του
Η ευθύνη του δούλου: η ωδή «Εις Πάργαν»
Η μεταμόρφωση του αιτήματος για ελευθερία σε διεκδίκηση της εθνικής ελευθερίας: οι ωδές «Εις ελευθερίαν», «Εις Αγαρηνούς» και «Αι ευχαί».
Ζέη Ελευθερία Ιστορικός - Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας Νέων Χρόνων, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Η Eλευθερία Zέη γεννήθηκε στο Hράκλειο Kρήτης το 1961. Σπούδασε στη Φιλοσοφική σχολή του  Πανεπιστημίου Aθηνών και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι (Paris I, Panthéon-Sorbonne). Aπό το 1992 ως το 1998 εργάστηκε ως μεταπτυχιακός υπότροφος στο Kέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Από το 2008 διδάσκει Νεότερη Iστορία στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Atelier de Traduction Littéraire του Γαλλικού Iνστιτούτου Aθηνών. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα και οι κυριότερες δημοσιεύσεις της αφορούν την κοινωνική και οικονομική ιστορία του ελληνικού νησιωτικού χώρου, αστικού και αγροτικού, στα νεότερα χρόνια.

 

Eleftheria Zei Born in Iraklion Crete in 1961, she studied at the Department of Philosophy at Athens University and attended postgraduate studies in Paris I, Sorbonne. From 1992 to 1998 she worked as an academic associate at the Neohellenic Research Centre/National Hellenic Research Foundation. She teaches Modern History in the Department of History and Archaeology at the University of Crete and at the Atelier de Traduction Littéraire – Sciences Humaines at the Institut Français d’Athènes. Her main publications are on the social and economic history and historiography of Mediterranean islands, starting from the Aegean and Crete in modern times. 

Αρβανιτάκης Δημήτρης Ιστορικός - Υπεύθυνος Τμήματος Εκδόσεων Μουσείου Μπενάκη

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Δ. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ είναι ιστορικός, με κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα την κοινωνική και πολιτισμική ιστορία του Ιονίου, την ιστορία της τοπικής και της εθνικής ιστοριογραφίας, την ιστορία της λογιοσύνης, τις σχέσεις του ελληνικού και του ιταλικού πνευματικού κόσμου σε συνάρτηση με τη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και των εθνικών κρατών (18ος-19ος αι.). Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχει μεταφράσει έργα δοκιμιακού και ιστορικού περιεχομένου, καθώς και έργα ιστορίας των πολιτικών ιδεών, υπήρξε μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής και συντονιστής της επτάτομης έκδοσης «Ανδρέας Κάλβος. Έργα και Αλληλογραφία» (Μουσείο Μπενάκη, 2014-2021), είναι μέλος της Γραμματείας του επιστημονικού περιοδικού Τα Ιστορικά και από το 2000 εργάζεται στο Μουσείο Μπενάκη ως υπεύθυνος του Τμήματος Εκδόσεων.

Μεταξύ των έργων του: Κοινωνικές αντιθέσεις στην πόλη της Ζακύνθου. Το ρεμπελιό των ποπολάρων. 1628 (2001)˙ Στον δρόμο για τις πατρίδες (2010)˙ Απολογία της αυτοκτονίας (2012)˙ Η αγωγή του πολίτη. Η γαλλική παρουσία στο Ιόνιο (1797-1799) και το έθνος των Ελλήνων (2020)˙ Σπύρος Ι. Ασδραχάς. Εργογραφία και δοκιμή βιογραφίας (2021) κ.ά.

Σχετικές ομιλίες

Παρουσίαση του αναλυτικού προγράμματος των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, της «Πρωτοβουλίας 1821-2021» 01:37:09

Ιαν 31, 2020

Παρουσίαση του αναλυτικού προγράμματος των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, της «Πρωτοβουλίας 1821-2021»

Μητσοτάκης Κυριάκος Πιμπλής Νίκος Λασκαρίδης Πάνος Μάνος Ιωάννης Δημόπουλος Μελέτιος-Αθανάσιος Καραμανωλάκης Βαγγέλης Γκλαβίνας Παναγιώτης Γρηγορίου Βασίλειος Χατζηιωάννου Μαρία - Χριστίνα Τσούχλος Νίκος Κωβαίος Άγγελος

Γλώσσα: Ελληνική