Η χρήση του "υλικού πολιτισμού" για την ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων

Τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος, είτε πρόκειται για αντικείμενα είτε για μνημεία, αποτελούν πηγή πληροφοριών για την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ο "υλικός πολιτισμός", τα μουσειακά αντικείμενα - και ιδιαίτερα τα αρχαιολογικά - έχουν γίνει αντικείμενο διαφόρων προσεγγίσεων στο πέρασμα του χρόνου. Η "παραδοσιακή" προσέγγιση εστιάζει στην αισθητική ποιότητα και την προέλευσή τους από ένα γνωστό και χρονολογικά διατεταγμένο παρελθόν, η "μοντέρνα" συνδέει τη σημασία τους με τις διασυνδέσεις τους με πολλές πλευρές ενός σύνθετου παρελθόντος όπως αυτές γίνονται κατανοητές στο παρόν, ενώ η "μεταμοντέρνα" τοποθετεί τη σημασία τους στο παρόν σε σχέση με τη σύγχρονη διαδικασία της ανασκαφής, της ερμηνείας και της συγγραφής.

Ανεξάρτητα όμως από τη θεωρητική προσέγγιση και την ερμηνεία τους, τα μουσειακά αντικείμενα έχουν δύο βασικές ιδιότητες. Πρώτον, να προσελκύουν την περιέργεια και το ενδιαφέρον των ανθρώπων ανεξάρτητα από την ηλικία ή το μορφωτικό επίπεδο επειδή, μεταξύ άλλων, δεν απαιτούν γνώση του αντίστοιχου γλωσσικού κώδικα, όπως συμβαίνει με τα γραπτά κείμενα. Δεύτερον, ως αποτέλεσμα πολιτισμικής δραστηριότητας, είναι φορείς πολλαπλών και κοινωνικών συμφραζομένων. Αυτά τα "συμφραζόμενα" αποτυπώνονται στην υλική μορφή τους και αποτελούν τράπεζα πληροφοριών και κατ' επέκταση γλωσσικού πλούτου. Αυτόν τον γλωσσικό πλούτο μπορεί να χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτικός με σκοπό τόσο την ανάπτυξη των γλωσσικών όσο και την καλλιέργεια των γνωστικών δεξιοτήτων των μαθητών.

Με την επιλογή συγκεκριμένων κάθε φορά στόχων καθώς και της κατάλληλης διδακτικής μεθόδου, μπορεί επίσης να απευθυνθεί σε μαθητές διαφόρων ηλικιών και να επιτύχει κάθε φορά διαφορετικά αποτελέσματα. Ξεκινώντας από την παρατήρηση και το άγγιγμα μπορεί να επιτύχει την οπτική και αισθητική εκτίμηση με την αναπαραγωγή, την περιγραφή και το διάλογο μπορεί να οδηγήσει τους μαθητές σε συμπεράσματα, ανάλυση και σύνθεση στοιχείων, καθώς και την κατανόηση, την αξιολόγηση και την ερμηνεία τους με τη χρήση του γραπτού λόγου ή την κατασκευή μοντέλων, τη γλωσσική ή καλλιτεχνική δεξιότητα με τη δραματική αναπαράσταση, την κατανόηση, τη φαντασία και την γλωσσική ανάπτυξη.

Η παρούσα εισήγηση έχει ως στόχο να δείξει τις διαφορετικές δυνατότητες που προσφέρει ο "υλικός" πολιτισμός στη διδασκαλία της γλώσσας. Μέσα από την παρουσίαση διαφορετικών μεθόδων, θα δείξει πώς μπορούν να επιτευχθούν διάφοροι στόχοι σχετικά με τη γλωσσική δεξιότητα, την κριτική σκέψη ή την αισθητική καλλιέργεια, αλλά και την συνύπαρξη όλων αυτών σε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες.