Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η μουσική στην ελληνική αρχαιότητα (Δεύτερη και τελευταία διάλεξη)

Ψαρουδάκης Στέλιος

11 Φεβρουαρίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 99:30 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1485
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /
Ομιλητές
Ψαρουδάκης Στέλιος

Γλώσσα
Ελληνική

Ημερομηνία
11/02/2015

Διάρκεια
99:30

Εκδήλωση
Ελεύθερο Εργαστήρι Μουσικής Παιδείας - 1ος Κύκλος 2014-2015 "Τέχνες και μουσική"

Χώρος
Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη»

Διοργάνωση
Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» - Σύλλογος «Οι φίλοι της μουσικής»

Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός

Η μουσική στην ελληνική αρχαιότητα: Δεύτερη Διάλεξη

1. Η θεωρητική σύλληψη του μελωδικού φαινομένου στην τονική και τη χρονική του διάσταση Από τα μέσα του 6ου πΧ αιώνα τους Έλληνες φιλοσόφους απασχολεί το φαινόμενο της (μουσικής) μελωδίας: τι είναι μελωδία, ποια η φύση της, ποια τα συστατικά της στοιχεία. Δύο αιώνες ζύμωσης θα χρειαστούν μέχρι την πληρέστερη θεωρητική διατύπωση του Αριστόξενου (τέλη 4ου πΧ αιώνα). Η μελωδία συλλαμβάνεται ωςαποτελούμενη από μία τονική (αρμονική) και μία χρονική (ρυθμική) συνιστώσα. Οι σωζόμενες θεωρητικές πραγματείες αποτελούν πολύτιμες πηγές πληροφοριών για τις ευάρμοστες και εύρυθμες δομές που συνιστούν την αποδεκτή μελωδία.

2. Μουσική σημειογραφία και σωζόμενες μελωδίες Αν και ένα είδος μουσικής σημειογραφίας (παρασημαντική) θα πρέπει να ήταν εν χρήσει από τον 5ο πΧ αιώνα, η ύπαρξή του τεκμηριώνεται μόνον στον προχωρημένο 4 ο πΧ αιώνα (Αριστόξενος). Στη σωζόμενη μορφή της (αλύπια), εμφανίζεται ως ένα σύνολο αλφαβητικών σημείων, ορθών και παραλλαγμένων, οι τονικές σχέσεις μεταξύ των οποίων εξαρτώνται από την τοποθέτησή τους στις δόκιμες κλίμακες (τρόπους συστηματικούς). Η διάσωση του κώδικα της αλύπιας σημειογραφίας μας δίνει τη δυνατότητα να μεταγράψομε τις σωζόμενες παρτιτούρες και να τις εκτελέσομε στα πλαίσια του δυνατού. Η αρχαιότερη καταγραμμένη μελωδία προέρχεται από τον ευριπιδικό Ορέστη και η πλέον ύστερη από χριστιανικό ύμνο στην ΑγίαΤριάδα του 3 ου/4ου μΧ αιώνα.
 

Ψαρουδάκης Στέλιος Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μουσικών σπουδών, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Κατάγεται από το Ηράκλειο της Κρήτης. Παρακολούθησε μαθήματα πιάνου στο Ωδείο Ηρακλείου-Μουσικός Σύλλογος «Απόλλων» με δασκάλα την Ισμήνη Κοκκινάκη. Σπούδασε στην Αγγλία και την Αθήνα και έλαβε τα ακόλουθα πτυχία:

- 1978 University College London: Πτυχίο Μηχανολόγου Μηχανικού με ειδίκευση στη Ναυπηγική (Bachelor of Science in Engineering, Honours).
- 1979 University of Surrey: Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Μηχανική, Μέτρηση και Έλεγχο των Ρευστών (Postgraduate Diploma in Mechanics, Measurement and Control of Fluids).
- 1986 Ωδείον Αθηνών-Σχολή Χάριτος Κλαδάκη: Δίπλωμα Πιάνου.
-  1988  Goldsmiths’  College  London:  Μεταπτυχιακό  Δίπλωμα  στην Εθνομουσικολογία – Με Διάκριση (Master of Music in Ethnomusicology – With Distinction). Διατριβή: A Reconstruction of the Ancient Greek Tortoise-Shell Lyre, Supported by a Survey in the Historical Development of the Lyre Family.
-  1995  University  of  Reading:  Διδακτορικό  Δίπλωμα  στην  Αρχαία  Ελληνική Μουσική (Doctor of Philosophy in Classics-Music). Διατριβή: Tragoidia: Towards a Description of Lexis and Melopoiia.

Δίδαξε επί τετραετία (1987-91) πιάνο στο Colchester Institute της Αγγλίας (Essex) σε επίπεδο Bachelor of Arts. Δίδαξε επί τέσσερα έτη (1994-98) ως Ειδικός Συνεργάτης επί Συμβάσει Ιδιωτικού Δικαίου (Προεδρικό Διάταγμα 407/80) στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διορίστηκε Λέκτορας της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής στο εν λόγω Τμήμα το 1998. Προήχθη σε Επίκουρο Καθηγητή το 2004. Μονιμοποιήθηκε το 2008.

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στο πεδίο της αρχαίας ελληνικής μουσικής και ειδικότερα στη θεωρία (αρμονική, ρυθμική), τα όργανα (αυλός, πλαγίαυλος, χέλυς, κιθάρα, φόρμιγξ, τρίγωνον: μελέτη και ανακατασκευή) και τη σημειογραφία (παρασημαντική).