Featherstone Kevin
Παπαδημητρίου Δημήτρης
Γλώσσα
Αγγλική
Ημερομηνία
15/10/2015
Διάρκεια
71:09
Εκδήλωση
Megaron Plus - Διαλέξεις
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Πολιτική, Ιστορία
Ετικέτες
ελληνική πολιτική, μεταπολίτευση, διακυβέρνηση, πρωθυπουργός, πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα διακυβέρνησης, συστήματα εξουσίας
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, το Megaron Plus συνεχίζει την ιδιαίτερα επιτυχημένη συνεργασία του με το London School of Economics and Political Science (LSE) και τον Ελληνικό Σύλλογο Αποφοίτων του London School of Economics and Political Science (LSE). Ο φετινός κύκλος εκδηλώσεων εγκαινιάστηκε με τη διάλεξη «Η πρωθυπουργική ηγεσία στην Ελλάδα», την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου, του Kevin Featherstone, Καθηγητή Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών και Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Διευθυντή του Ελληνικού Παρατηρητηρίου, και του Δημήτρη Παπαδημητρίου, Καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε με αφορμή την κυκλοφορία από τον εκδοτικό οίκο Oxford University Press του βιβλίου "Prime Ministers in Greece: the paradox of power" [Πρωθυπουργοί και το παράδοξο της εξουσίας στην Ελλάδα] των Featherstone και Παπαδημητρίου.
Συντονιστής της εκδήλωσης, ήταν ο δημοσιογράφος και Διευθυντής της εφημερίδας Καθημερινή Αλέξης Παπαχελάς. Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε η Μαρία Ξυτάκη, Πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του London School of Economics.
Πόσο πρωθυπουργοκεντρικό είναι το ελληνικό πολιτικό σύστημα;
Σε όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, η παντοδυναμία του έλληνα πρωθυπουργού αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς για τη συντριπτική πλειονότητα των μελετητών της συνταγματικής τάξης και της δημόσιας πολιτικής στην Ελλάδα. Πρόκειται επίσης για μια βαθιά ριζωμένη πεποίθηση στην κοινή γνώμη που έχει γαλουχηθεί μέσα στο αφήγημα της «χαρισματικής ηγεσίας» και των «εθνικών σωτήρων».
Η επανεξέταση αυτής της ορθοδοξίας βρίσκεται στην καρδιά του βιβλίου των καθηγητών Kevin Featherstone (Οικονομική Σχολή του Λονδίνου-LSE) και Δημήτρη Παπαδημητρίου (Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ) που κυκλοφόρησε πρόσφατα (Prime Ministers in Greece: the paradox of power, Oxford University Press, 2015). Η μελέτη τους –η πρώτη τέτοιας έκτασης στο είδος της– βασίζεται σε ένα πλούσιο πρωτογενές υλικό, το οποίο περιλαμβάνει εκτενείς συνεντεύξεις με όλους τους εν ζωή πρωθυπουργούς της περιόδου 1974-2011 καθώς και δεκάδες υπουργούς, συμβούλους και κρατικούς αξιωματούχους που σημάδεψαν την σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας.
Ανασκοπώντας τις πέντε μεγάλες πρωθυπουργίες της Μεταπολίτευσης, το βιβλίο αναπτύσσει το επιχείρημα πως, παρά τη συνταγματική του δύναμη, ο έλληνας πρωθυπουργός είναι στην ουσία ένας «γυμνός βασιλιάς». Η «καρδιά» της ελληνικής κυβέρνησης στερείται στοιχειώδεις διοικητικές δομές που να επιτρέπουν τον αποτελεσματικό συντονισμό των υπουργείων, τη χάραξη, εφαρμογή και αξιολόγηση των κυβερνητικών πολιτικών και την ουσιαστική ενημέρωση των πρωθυπουργού. Πρόκειται στην ουσία για ένα σύστημα διακυβέρνησης που καταστρέφεται ολοσχερώς και ξαναχτίζεται εκ θεμελίων ύστερα από κάθε κυβερνητική εναλλαγή. Είναι ένα πρότυπο που απέχει πολύ από τον κανόνα των ανεπτυγμένων χωρών της Ευρώπης.
Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα αίτια αυτής της παθογένειας αντικατοπτρίζουν πτυχές του ελληνικού πολιτικού πολιτισμού, ο οποίος έχει δομηθεί πάνω σε «κλειστά» συστήματα εξουσίας, δίδοντας μεγάλη έμφαση στην εμπιστοσύνη, στην πίστη στον «ηγέτη» και στον κομματικό πατριωτισμό. Τα συστήματα αυτά όμως είναι από την φύση τους θνησιγενή, καθώς δεν παρέχουν ούτε αξιόπιστες «εισροές» στο κυβερνητικό έργο, ούτε τη διοικητική σταθερότητα που απαιτείται για την πραγματοποίηση δύσκολων μεταρρυθμίσεων. Η πρόσφατη εμπειρία της εφαρμογής των μνημονιακών υποχρεώσεων της χώρας έχει καταδείξει με τον πλέον δραματικό τρόπο τις συνέπειες αυτής της κυβερνητικής δυσλειτουργίας στην Ελλάδα.
Ο Kevin Featherstone είναι Καθηγητής Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών και Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο London School of Economics and Political Science και κάτοχος της Έδρας Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών «Ελευθέριος Βενιζέλος». Παράλληλα, είναι επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου και διατέλεσε επί μακρόν Διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου (Hellenic Observatory) και Συμπρόεδρος της Μονάδας LSEE-Έρευνα για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου. Υπήρξε το πρώτο ξένο μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) στην Ελλάδα (2010-2013). Κατέχει επίσης τη θέση του αντιπροέδρου στο Ακαδημαϊκό Συμβούλιο του «Atomium Culture» στις Βρυξέλλες, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που προωθεί τη συνεργασία στον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας. Το 2013 τιμήθηκε με το παράσημο ‘Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα’ από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το 2014 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέλεξε ένα από τα βιβλία του (γραμμένο σε συνεργασία με τον Kenneth Dyson) ως ένα από τα ‘100 αξιοσημείωτα βιβλία για την Ευρώπη’. Αρθρογραφεί συχνά στην Καθημερινή.
Έχει εργαστεί ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια της Μινεσότα και της Νέας Υόρκης, καθώς και στο Harvard. Επίσης, κατείχε ακαδημαϊκές θέσεις στα Πανεπιστήμια του Στίρλινγκ και του Μπράντφορντ. Το 2009-10, συμμετείχε στη συμβουλευτική επιτροπή για την κυβερνητική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε εκείνη της σύγχρονης Ελλάδας. Οι αναλύσεις του αφορούν τα γνωστικά πεδία της συγκριτικής πολιτικής, των δημόσιων πολιτικών, της πολιτικής οικονομίας και του «Εξευρωπαϊσμού». Τα κυριότερα βιβλία που έχει δημοσιεύσει για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα αφορούν: τις πολιτικές «Εξευρωπαϊσμού», τις σχέσεις Η.Π.Α και Ε.Ε, τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη Συνθήκη του Μάαστριχτ για την Νομισματική Ένωση, τις πολιτικές αλλαγές στην Ελλάδα μετά το 1974, την Ελλάδα μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, τα όρια του «Εξευρωπαϊσμού» στην Ελλάδα και τις εγχώριες απεικονίσεις της Ευρώπης.
Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου είναι Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και διευθύνει το Κέντρο Αριστείας «Jean Monnet» στο ίδιο Πανεπιστήμιο.
Κατά το παρελθόν κατείχε ερευνητικές και διδακτικές θέσεις στα Πανεπιστήμια του Μπράντφορντ και του Λιντς, στο London School of Economics και στα Πανεπιστήμια Πρίνστον και Γέιλ. Είναι συγγραφέας των βιβλίων "Negotiating the New Europe" (Ashgate, 2002), "From Marginalization to Membership: Romania and the European Union" (με τον David Phinnemore, Routlege, 2008) και "The Limits of Europeanisation: Reform Capacity and Policy Conflict in Greece" (με τον Kevin Featherstone, Palgrave, 2008, στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Οκτώ, 2010). Έχει δημοσιεύσει πλήθος μελέτες και έχει γράψει βιβλία για θέματα που αφορούν την ελληνική πολιτική, τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
