Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Idiotypic-antiidiotypic network in Neonatal Lupus Syndrome: Diagnostic and therapeutic considerations

Τζιούφας Αθανάσιος

30 Σεπτεμβρίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 25:53 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2665
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η παραγωγή αυτοαντισωμάτων στην αυτοανοσία καθοδηγείται από τα αντιγόνα, ρυθμίζεται από αυτά και το μικροπεριβάλλον, μπορεί να αφορά πολλαπλούς επιτόπους, αλλά οι ρυθμιστικοί μηχανισμοί της παραμένουν άγνωστοι.

Ένας τρόπος να μελετηθούν αυτοί οι ρυθμιστικοί μηχανισμοί είναι η μελέτη των επιτόπων, πράγμα το οποίο κάναμε στο εργαστήριο.

Τα αντι-ιδιοτυπικά αντισώματα προσδένονται σε παρατόπους των αντισωμάτων και ορισμένα από αυτά εξουδετερώνουν τα αντισώματα. Ωστόσο είναι δύσκολο να απομονωθούν. Τα ιδιοτυπικά αντισώματα παράγονται από την ανοσοποίηση ζώων με έναν επίτοπο, ενώ τα αντι-ιδιοτυπικά από την ανοσοποίηση ζώων με το πεπτίδιο που είναι συμπληρωματικό του επιτόπου.

Ο νεογνικός ερυθυματώδης λύκος είναι μια συστεμική νόσος, χαρακτηρίζεται από αντι-Ro/La αντισώματα και έχει καθορισμένο χρόνο εμφάνισης και εξέιλης. Οι ασθενείς εμφανίζουν εξάνθημα σε ποσοστά 50%, συγγενή καρδιοπάθεια (50%), καθώς και ηπατικά και αιματολογικά προβλήματα σε ικρότερα ποσοστά. Πρόκειται για σπάνια νόσο: οι μητέρες που είναι θετικές σε Ro αντισώματα έχουν πιθανότητα 1-2% να γεννήσουν παιδί με νεογνικό ερυθυματώδη λύκο, εκείνες που είναι θετικές σε Ro/La 3-5%, αλλά όσες έχουν ήδη ένα παιδί με το σύνδρομο οι πιθανότητες σε επόμενη εγκυμοσύνη να αποκτήσουν ένα παιδί με αυτό αγγίζουν το 24%.

Διαπιστώσαμε ότι η παρουσία αντι-ιδιοτυπικών La/SSB αντισωμάτων στον ορό των μητέρων φαινόταν να προστατεύει το έμβρυο,πιθανότατα εξουδετερώνοντας τα μητρικά αυτοαντισώματα. Ομως η πειραματική ενδοφλέβια χορήγηση IVIg δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, πιθανότατα επειδή στην εμπορική IVIg η σχέση Id-anti-Id δεν είναι η κατάλληλη. Φάνηκε όμως ότι χορήγησή της σε μητέρες υψηλού κινδύνου θα μπορούσε να προστατεύσει τα έμβρυα από την ανάπτυξη συγγενών καρδιοπαθειών.

Τζιούφας Αθανάσιος Καθηγητής Ανοσολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Αθανάσιος Τζιούφας είναι καθηγητής Ανοσολογίας στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών. Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο κ. Τζιούφας πραγματοποίησε εκεί και τη διδακτορική διατριβή του στην αυτοανοσία. Εχει δημοσιεύσει περισσότερα από 110 άρθρα σε peer review επιστημονικές επιθεωρήσεις και έχει συγγράψει 22 κεφάλαια σε βιβλία σχετικά με την ανοσολογία.

1. Tzioufas et al. Fine specificity of autoantibodies to La/SSB: epitope mapping, and characterization. Clin. Exp. Immunol 1997 May;108(2):191-8.

2. Routsias JG et al., Unmasking the anti-La/SSB response in sera from patients with Sjogren’s syndrome by specific blocking of anti-idiotypic antibodies to La/SSB antigenic determinants. Mol Med 2002Jun;8(6):293-305.

3. Stea et al., Anti-La/SSB antiidiotypic antibodies in maternal serum: a marker of low risk for neonatal lupus in an offspring. Arthritis Rheum, 54:2228, 2006

4. Routsias JG et al., Association of the idiotype:antiidiotype antibody ratio with the efficacy of intravenous immunoglobulin treatment for the prevention of recurrent autoimmune-associated congenital heart block. Arthritis Rheum. 2011 Sep;63(9):2783-9.

5. Pisoni et al, Failure of intravenous immunoglobulin to prevent congenital heart block: Findings of a multicenter, prospective, observational study. Arthritis Rheum. 2010 Apr;62(4):1147-52

6. Deborah Friedman et al, Evaluation of fetuses in a study of intravenous immunoglobulin as preventive therapy for congenital heart block: Results of a multicenter, prospective, open-label clinical trial. Arthritis Rheum. 2010 Apr;62(4):1138-46.