Γλύκατζη-Αρβελέρ Ελένη
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
07/07/2013
Διάρκεια
00:05:40
Εκδήλωση
Κ. Π. Καβάφης, Ελληνικός και Οικουμενικός
Χώρος
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Διοργάνωση
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Κατηγορία
Λογοτεχνία
Ετικέτες
Κωνσταντίνος Καβάφης, έτος Καβάφη
«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλ' εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια, σ' ένα σπίτι της οδού Σερίφ. Μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επεσκέφθην την χωράν αυτήν μεγάλος, άλλα δια μικρόν χρονικό διάστημα. Διέμεινα και στην Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολι. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια πού δεν επήγα. Ή τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το Υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά, και ολίγα Ιταλικά».
Το αυτοβιογραφικό αυτό σημείωμα του Καβάφη, δημοσιευμένο το 1924, υπογραμμίζει με τρόπο αναμφισβήτητο τον οικουμενισμό που διέπει την ποίηση του, με τις ποικίλες καταβολές και τα αντίστοιχα ηχοχρώματα ενός κόσμου ιδιαίτερα οικείου στον ίδιο, την πνευματική όμως έκφανση του οποίου είχε προσεγγίσει και αφομοιώσει μετά από συστηματική μελέτη. Ο Καβάφης, αφού στοχάστηκε τη μοίρα του ανθρώπου γενικά αλλά και στην ιστορική της διάσταση, με το πολυσχιδές ποιητικό του τάλαντο συνέβαλε στη δημιουργία μιας οικουμενικής ποιητικής γραφής, η οποία κατακτά τον αναγνώστη πέρα από τον χώρο, τη γλώσσα ή τον χρόνο. Σήμερα, εποχή ιδεολογικής κατά κύριο λόγο κρίσης ή ακόμη και παρακμής, ο Καβάφης, που γνωρίζει σε βάθος το παρακμιακό φαινόμενο σε αρμονικό συνδυασμό με την πλούσια θεματική του, είναι επίκαιρος όσο ποτέ.
Το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών αφιερώνει τις εκδηλώσεις της φετινής χρονιάς, κατά την οποία συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη γέννηση και 80 από τον θάνατο του μεγάλου Αλεξανδρινού, στην ποιητική του ιδιοφυΐα και την αέναη παρουσία του. Οι εκδηλώσεις, που θα διαρκέσουν από τον Ιούνιο έως τον Δεκέμβριο 2013, είναι έτσι επιλεγμένες και δομημένες ώστε να αγκαλιάζουν στενά ευρύτερα στρώματα του κοινού με ποικίλα ενδιαφέροντα (φιλολογικά, μουσικά, εικαστικά, θεατρικά) […]
Απόσπασμα από το προλογικό σημείωμα του καθηγητή Αθανάσιου Μαρκόπουλου, Διευθυντή του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, στο Πρόγραμμα των εκδηλώσεων για το «Έτος Καβάφη» που γίνονται στους Δελφούς το φετινό καλοκαίρι και θα συνεχιστούν το χειμώνα του 2013 στην Αθήνα.
Μέρος των εκδηλώσεων αυτών ήταν το Διεθνές Συμπόσιο «Κ.Π.Καβάφης, Ελληνικός και Οικουμενικός», που έγινε με τη συμμετοχή διακεκριμένων μελετητών του καβαφικού έργου από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στο συμπόσιο αυτό - το σύνολο, σχεδόν, των ομιλιών των οποίων βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει το Blod - ανήκει και η συγκεκριμένη ομιλία.
Η Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ είναι μία από τις πλέον εξέχουσες πνευματικές προσωπικότητες της χώρας μας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, εργάστηκε στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και -από το 1953- συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι, όπου ειδικεύτηκε στη μελέτη του κόσμου της χριστιανικής Ανατολής και, ειδικότερα, του κράτους και της κοινωνίας του Βυζαντίου. Το 1955 διορίσθηκε στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) -τη διεύθυνση του οποίου ανάλαβε το 1964 -και το 1967 αναγορεύτηκε σε καθηγήτρια της Σορβόνης, έχοντας στο μεταξύ τιμηθεί με τον τίτλο του Docteur des Lettres. Αφού διετέλεσε Διευθύντρια του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού του Βυζαντίου και της Χριστιανικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris 1, εξελέγη Αντιπρύτανις του Πανεπιστημίου της Σορβόνης (1970-1973) και το 1967 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του τμήματος Ιστορίας. Εννέα χρόνια αργότερα, το 1976, εξελέγη Πρύτανης του Πανεπιστήμιου της Σορβόνης. Ήταν η πρώτη γυναίκα που κατέλαβε αυτή τη θέση στα 700 χρόνια λειτουργίας του ιστορικού αυτού Πανεπιστημίου.
Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και Πρόεδρος της Επιτροπής Ηθικής του Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Έρευνα (Γαλλία), Επίτιμη Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών και της Διεθνούς Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών. Είναι διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού. Επίσης, διετέλεσε Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Κέντρου Georges Pompidou-Beaubourg.
Τα έργα της αφορούν κυρίως την ιδιότητά της ως βυζαντινολόγου. Μεταξύ των σημαντικότερων, αξίζει να αναφερθούν οι «Έρευνες για τη διοίκηση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τον 9ο και 10ο αιώνα» (1960), «Το Βυζάντιο και η θάλασσα» (1966), «Μελέτες για τη διοικητική και κοινωνική διάρθρωση του Βυζαντίου» (1971), «Βυζάντιο, η χώρα και τα εδάφη» (1976), και «Η Πολιτική Ιδεολογία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» (1976), «Βυζαντινή Γεωγραφία», «Ιστορική γεωγραφία του μεσογειακού κόσμου». Γνωστή είναι επίσης και για το μεγάλο αίσθημα φιλελευθερισμού και ελεύθερης έκφρασης των ιδεών που την διέπουν. Όπως είχε η ίδια αναφέρει σε συνέντευξή της: "Ποτέ δεν επέτρεψα, ως πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, να μπει στο ίδρυμα αστυνομικός χωρίς να είμαι και εγώ η ίδια μπροστά".
Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ θεωρείται σήμερα από τις πλέον εξέχουσες πανεπιστημιακές προσωπικότητες, ιδιαίτερα στη Βυζαντινολογία, με πολύ μεγάλο αριθμό σχετικών διαλέξεων και ομιλιών εντός και εκτός Ελλάδας. Στην πολύχρονη ακαδημαϊκή σταδιοδρομία έχει αναλάβει τα ανώτερα αξιώματα και έχει τιμηθεί με πλήθος διεθνών διακρίσεων. Στα βιβλία της περιλαμβάνονται, επίσης, "Η Σμύρνη ανάμεσα σε δύο τουρκικές κατοχές" (1975), "Η διασπορά στο Βυζάντιο" (1995), "The Making of Europe" (2000), "Γιατί το Βυζάντιο" (2010) κ.ά.
