«Κιθωνίσκος λινοῠς ἒξαστιν ἁλοργήν ἒχων» ή από τους μαλλωτούς χιτώνες στα λάσια και ἀμφίμιτα υφάσματα της αρχαιότητας

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο διοργάνωσε την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2016, στο Αμφιθέατρο του Μουσείου, ημερίδα με θέμα το αρχαίο ύφασμα.

Μια πλειάδα ειδικών επιστημόνων, αρχαιολόγων και συντηρητών, ξεδιπλώνει πτυχές της αρχαίας ελληνικής υφαντουργίας από τους προϊστορικούς έως τους βυζαντινούς χρόνους. Η ημερίδα προσφέρει ένα πανόραμα των ερευνητικών εργασιών των τελευταίων 25 χρόνων στην Ελλάδα. Από την πρωτογεωμετρική Εύβοια και την κλασική Αθήνα έως τις υστεροκλασικές Αιγές και τον βυζαντινό Μυστρά χρυσοΰφαντα, μάλλινα, λινά, βαμβακερά υφάσματα προσεγγίζονται από τη σκοπιά των τεχνικών ύφανσης, της εικονογραφίας, των γραπτών πηγών, της ανασκαφικής τεκμηρίωσης και της συντήρησης, ενώ για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο σύνολό τους τα αρχαία υφάσματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Περίληψη της ομιλίας:

Τα λάσια υφάσματα της ύστερης αρχαιότητας αποτελούν μία πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την ποικιλία και την εξέλιξη της θηλειαστής διακόσμησης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η τεχνική με θηλειές στις δύο όψεις του υφάσματος, καθώς απεικονίζει τους αρχαίους Ελληνικούς όρους ἀμφίμαλλα, ἀμφίμιτα, ἀμφί¬ταπα. Μαρτυρίες αρχαίων συγγραφέων καθώς και συμβόλαια, που διασώθηκαν σε ελληνιστικούς ή βυζαντινούς παπύρους, βεβαιώνουν ότι η ύφανση των αμφιτάπων γινόταν στα εργαστήρια και κατόπιν παραγγελίας. Βάσει διεξοδικής ανάλυσης των υφασμάτων στις συλλογές των μουσείων και προσωπικών πειραμάτων μαρτυρείται ότι τα θηλειαστά υφάσματα χωρίζονται σε τρεις ομάδες σύμφωνα με την κατασκευαστική μέθοδο των θηλειών και ότι για την ποικιλία της τεχνικής έχει χρησιμοποιηθεί ένας απλός αργαλειός, οριζόντιος ή κάθετος με δύο μίτους.