Γαραντούδης Ευριπίδης
Βαγενάς Νάσος
Ζεβελάκης Γιώργος
Παπαστάθης Λάκης
Ντουνιά Χριστίνα
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
09/12/2015
Διάρκεια
01:30:49
Εκδήλωση
Megaron Plus - Διαλέξεις
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Λογοτεχνία
Ετικέτες
Μανόλης Αναγνωστάκης, ελληνική ποίηση, ποίηση της ήττας, μεταπόλεμος, αριστερά
Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον θάνατο του Μανόλη Αναγνωστάκη, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus, τίμησε τη μνήμη του μεγάλου ποιητή.
Στην εκδήλωση μνήμης συμμετείχαν και μίλησαν: για τη σατιρική ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη ο καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευριπίδης Γαραντούδης, για τη λογοτεχνική κριτική του ο ποιητής και κριτικός Νάσος Βαγενάς, για την υπόλοιπη συγγραφική δραστηριότητά του ο μελετητής λογοτεχνίας Γιώργος Ζεβελάκης. Τέλος, ο σκηνοθέτης και πεζογράφος Λάκης Παπαστάθης μίλησε για τις συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει ο ποιητής στην τηλεοπτική εκπομπή «Παρασκήνιο», ενώ παράλληλα θα υπάρχει προβολή αποσπασμάτων από αυτές τις συνεντεύξεις, με τον Μανόλη Αναγνωστάκη να μιλά για την τέχνη του και την εποχή του. Την εκδήλωση, την οποία επιμελήθηκε ο Νάσος Βαγενάς, συντόνισε η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, Χριστίνα Ντουνιά.
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ποιητές και δοκιμιογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ενώ χαρακτηρίστηκε ο «ποιητής της ήττας» αφού οι στίχοι του αποτύπωσαν τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς. «Δεν είναι ποίηση της ήττας. Είναι μια αγωνία για την εποχή», έλεγε ο ίδιος. «Κατά καιρούς μ’ έχουν χαρακτηρίσει καθαρά πολιτικό ποιητή. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είμαι πολιτικός ποιητής. Είμαι ερωτικός και πολιτικός μαζί. Συνδυάζονται αυτά τα δύο. Είναι η εποχή που τα συνδύαζε αυτά τα δύο. Δηλαδή δεν μπορούσε να είναι κανείς ερωτικός ποιητής, ξεχνώντας το πολιτικό πλαίσιο εκείνης της εποχής που ήταν φουντωμένα τα πολιτικά πάθη. Υπήρχε το πολιτικό στοιχείο μέσα, η έκφραση της πολιτικής, μέσα από μια ερωτική κατάσταση όμως. Δεν είμαι επαγγελματίας ποιητής. Αισθάνομαι την ποίηση σαν τρόπο έκφρασης επειδή δεν μπορούσα να εκφραστώ διαφορετικά. Δηλαδή ήταν η εποχή τόσο πιεσμένη, τόσο δύσκολη, που μόνο εκφράζοντας τον πόνο του μπορούσε κανείς να την αντέξει».
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 10 Μαρτίου του 1925. Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ. Την διετία 1943-1944 διετέλεσε αρχισυντάκτης του περιοδικού «Ξεκίνημα», του εκπολιτιστικού ομίλου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ενώ την ίδια περίοδο εμφανίστηκαν τα πρώτα του γραπτά στο περιοδικό «Πειραϊκά Γράμματα».
Το 1948 φυλακίστηκε για την έντονη δράση του στο φοιτητικό κίνημα. Το επόμενο έτος καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο, όμως απελευθερώθηκε με την γενική αμνηστία το 1951. Τα χρόνια 1955-1956 ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στην Βιέννη και στη συνέχεια άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου στην Θεσσαλονίκη. Την περίοδο 1959 - 1961 εξέδωσε το περιοδικό «Κριτική» ενώ υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των «Δεκαοκτώ κειμένων» (1970), των «Νέων Κειμένων» και του περιοδικού «Η Συνέχεια» (1973). Το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Τιμήθηκε με το «Κρατικό Βραβείο Ποίησης» (1986) και το «Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας» (2002), ενώ αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έφυγε από τη ζωή στις 23 Ιουνίου του 2005, στην Αθήνα. Άφησε πίσω του 88 δημοσιευμένα ποιήματα που γράφτηκαν από το 1941 έως το 1971. Το 1979 κυκλοφόρησε ο συγκεντρωτικός τόμος των ποιημάτων του, και το 1983 κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό σχόλιο «Y.Γ.» σε ιδιωτική έκδοση. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ενώ μελοποιήθηκαν από συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μιχάλης Γρηγορίου, ο Γιάννης Μαρκόπουλος και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου.
Ο Ευριπίδης Γαραντούδης γεννήθηκε στην Καβάλα το 1964 και είναι Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης τα τελευταία 11 χρόνια εργάζεται ως συμβασιούχος καθηγητής στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα καλύπτουν την ελληνική λογοτεχνία, ιδίως την ποίηση, από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Έχει γράψει ή επιμεληθεί 23 βιβλία με θέματα του γνωστικού αντικειμένου του. Οι μελέτες του σε περιοδικά, εφημερίδες και συλλογικούς τόμους ανέρχονται σε περίπου 230. Έχει συμμετάσχει σε 50 επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σε 11 ερευνητικά προγράμματα στην Ελλάδα με την ιδιότητα του επιστημονικού υπευθύνου ή του ερευνητή. Έχει δημοσιεύσει, επίσης, δύο ποιητικά βιβλία. Βασικά βιβλία του: Πολύτροπος αρμονία. Mετρική και ποιητική του Kάλβου. Hράκλειο, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Kρήτης – Στέγη Kαλών Tεχνών και Γραμμάτων 1995. Oι Eπτανήσιοι και ο Σολωμός. Όψεις μιας σύνθετης σχέσης (1820-1950), Aθήνα, Eκδόσεις Kαστανιώτη 2001. Γιώργος Χειμωνάς, Πεζογραφήματα, Εισαγωγή-Επιμέλεια-Χρονολόγιο [βίου και έργου]: Ευριπίδης Γαραντούδης, Αθήνα, Εκδόσεις Καστανιώτης 2005. Ο Παλαμάς από τη σημερινή σκοπιά. Όψεις της ποίησής του και της σύγχρονης πρόσληψής της, Αθήνα, Καστανιώτης 2005. Από τον μοντερνισμό στη σύγχρονη ποίηση (1930-2006), Αθήνα, Εκδόσεις Καστανιώτη 2007. Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα. Μια συγχρονική ανθολογία, Επιμέλεια-ανθολόγηση Ευριπίδης Γαραντούδης, Αθήνα, Μεταίχμιο 2008. Έλληνες ποιητές του μεταιχμίου (1880-1930). Ερμηνευτικές και γραμματολογικές (ανα)θεωρήσεις, Αθήνα, Εκδόσεις Καστανιώτη 2012.
Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα το 1945. Σπούδασε φιλολογία. Έχει δημοσιεύσει ένδεκα ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο με πεζά και οκτώ βιβλία με δοκίμια και μελέτες πάνω σε θέματα λογοτεχνίας. Είναι ομότιμος καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Γιώργος Ζεβελάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο το 1939. Ερευνητής και μελετητής της λογοτεχνίας. Σπούδασε γεωπονία στην Αθήνα. Είναι γνωστός για το "Αρχείο Ζεβελάκη" το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί στην έρευνα πολλών εργασιών στο χώρο της νεοελληνικής φιλολογίας.
Ο Λάκης Παπαστάθης (1943-2023) γεννήθηκε στο Βόλο το 1943 αλλά μεγάλωσε στη Μυτιλήνη, όπου τελείωσε το Γυμνάσιο.
Σπούδασε σκηνοθεσία στο «Κέντρο Σπουδών Κινηματογράφου Αθηνών».
Γύρισε την πρώτη μικρού μήκους ταινία του (Περιπτώσεις του Όχι) το 1965 και τη δεύτερη (Ερμού 28) το 1968 (μαζί με τον Δημήτρη Αυγερινό), ενώ την περίοδο 1970-71 συνεργάστηκε - ως βοηθός σκηνοθέτης - με τον Αλέξη Δαμιανό στο γύρισμα της θρυλικής Ευδοκίας. Η τρίτη μικρού μήκους ταινία του (Γράμματα από την Αμερική) κέρδισε το Α΄ Βραβείο στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το 1972.
Από το 1982 και μετά, γύρισε τέσσερις ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους:
* Τον καιρό των Ελλήνων (1982) - Βραβεία Σκηνοθεσίας & Σεναρίου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
* Θεόφιλος (1987) - Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και επίσημη ελληνική συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Βερολίνου.
* Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (2001) - Α΄ Κρατικό Βραβείο ταινίας μυθοπλασίας μεγάλου μήκους και άλλα επτά Κρατικά Βραβεία του Υπουργείου Πολιτισμού (στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης). Επίσης, τρία Διεθνή Βραβεία και επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ του Τορόντο.
* Ταξίδι στη Μυτιλήνη (2010)
Παράλληλα με την κινηματογραφική του δραστηριότητα εργάστηκε επίσης - ως σκηνοθέτης και παραγωγός – στο χώρο της διαφήμισης και της τηλεόρασης.
Το 1970 ίδρυσε μαζί με τον Τάκη Χατζόπουλο την εταιρεία Cinetic που έγινε γνωστή για τις θαυμάσιες τηλεοπτικές παραγωγές της [Ιστορικό Αρχείο (1975-1976), Αναζητώντας την χαμένη εικόνα (1990-1997), Η αναβίωση του Αρχαίου Δράματος (1998 και κυρίως για την πολιτιστική σειρά Παρασκήνιο (1976 – 2013) που είναι η μακροβιότερη εκπομπή της ελλη-νικής τηλεόρασης.
Συνεργάστηκε επίσης - σκηνοθετώντας τριάντα ταινίες μικρού μήκους που εντάχθηκαν σε παραστάσεις και συναυλίες - με το «Ελεύθερο Θέατρο», (Μια ζωή Γκόλφω -1974, Το τραμ το τελευταίο-1975) και με τον Διονύση Σαββόπουλο (Θίασος σκιών-1973, Χαίρω πολύ Σαββόπουλος-1976, Πρώτη του 2000 -1999).
Ως πεζογράφος, δημοσίευσε τις συλλογές διηγημάτων Η Νυχτερίδα πέταξε (2002), Η Ήσυχη (2005), Το καλοκαίρι θα παίξει την Κλυταιμνήστρα (2011), Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά (2014) και το χρονικό Όταν ο Δαμιανός γύριζε την Ευδοκία (2006).
H Xριστίνα Nτουνιά γεννήθηκε στο Πέτα Aρτης το Σεπτέμβριο του 1952. Σπούδασε στην Aθήνα και στο Παρίσι. Tο 1988 πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Tμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Eργάστηκε ως καθηγήτρια στη Mέση Eκπαίδευση και ως κριτικός βιβλίου στο περιοδικό Aντί. Δίδαξε Nεοελληνική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Kρήτης. Είναι Ομότιμη Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. H μελέτη της Λογοτεχνία και Πολιτική. Τα περιοδικά της Aριστεράς στο μεσοπόλεμο (1996), καθώς και η συλλογή διηγημάτων Bρέχει σ' αυτό το όνειρο (1998) κυκλοφορούν από τις Eκδόσεις Kαστανιώτη. Έχει επίσης δημοσιεύσει άρθρα, δοκίμια και μεταφράσεις σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους.
