Μεταβολικά Υγιής Παχύσαρκος

Η παχυσαρκία έχει λάβει επιδημικές διαστάσεις παγκοσμίως και αποτελεί γενεσιουργό αιτία για μια μεγάλη σειρά παθήσεων μεταξύ των οποίων ο διαβήτης τύπου ΙΙ και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Η πλειονότητα των σχετιζομένων με την παχυσαρκία παθήσεων οφείλεται σε μεταβολικές διαταραχές οι οποίες αποδίδονται στην περίσσεια σπλαχνικού λίπους και την παραγωγή από αυτό ορμονών-κυτοκινών.

Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις, παρά την ύπαρξη σημαντικού βαθμού παχυσαρκίας παρατηρείται απουσία μεταβολικών διαταραχών. Αναφερόμαστε τότε σε μεταβολικά υγιείς παχύσαρκους. Για τον ορισμό του μεταβολικά υγιούς παχύσαρκου δεν υπάρχουν απόλυτα κριτήρια. Γενικά, ο μεταβολικά υγιής παχύσαρκος εμφανίζει φυσιολογική ευαισθησία των ιστών του (ήπαρ, μύες, λιπώδης ιστός) στη δράση της ινσουλίνης όπως και ένα αδύνατο άτομο.

Οι μηχανισμοί μέσω των οποίων κάποια παχύσαρκα άτομα παραμένουν μεταβολικά υγιή (τα ποσοστά εκτιμώνται στο 11% του συνόλου των παχύσαρκων), δεν είναι διευκρινισμένοι. Έχει ωστόσο διαπιστωθεί ότι η πρώιμη εκδήλωση και η μακροχρόνια διάρκεια της παχυσαρκίας οδηγούν στην ανάπτυξη προσαρμοστικών μηχανισμών διατήρησης της ινσουλινοευαισθησίας. Επίσης, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι τα μεταβολικά υγιή παχύσαρκα άτομα εμφανίζουν μειωμένο σπλαχνικό λίπος (και ως εκ τούτου μειωμένη έκκριση παραγόντων που επιτείνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη).

Το κύριο κλινικό ερώτημα είναι αν ο μεταβολικά υγιής παχύσαρκος εμφανίζει αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο και αν πρέπει να τον θεραπεύουμε. Λαμβάνοντας υπ' όψιν την παθοφυσιολογία ενός τέτοιου ατόμου, είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι δεν εμφανίζει αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Δεν υπάρχουν ωστόσο μελέτες που να τεκμηριώνουν αυτή ή την αντίθετη άποψη. Με δεδομένο δε ότι η παχυσαρκία δεν συνδέεται μόνο με μεταβολικές αλλά και άλλου τύπου ασθένειες (μυοσκελετικές, ψυχιατρικές, κάποια είδη καρκίνου), οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι μεταβολικά υγιείς παχύσαρκοι χρειάζονται κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.