Ξανθούλης Νίκος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
12/12/2016
Διάρκεια
40:52
Εκδήλωση
Εκδηλώσεις της Εταιρείας Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Χώρος
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αμφιθέατρο)
Διοργάνωση
Εταιρεία Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ο «Πίνακας του Πιτσά», που φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, είναι ένας μικρός αναθηματικός πίνακας, διακοσμημένος με την τεχνική της ξηρογραφίας (τέμπερα), που αποτελεί ένα από τα σπάνια δείγματα της αρχαϊκής κορινθιακής ζωγραφικής. Είναι αντίγραφο του πρωτότυπου, στο οποίο η παράσταση έχει φθαρεί αρκετά. Στον πίνακα εικονίζεται πομπή λατρευτών, που προετοιμάζουν θυσία. Η πομπή, αποτελούμενη από μία ανδρική, τρεις γυναικείες και τρεις παιδικές στεφανωμένες μορφές, πλησιάζει σε αναμμένο βωμό. Η πρώτη γυναίκα στηρίζει στο κεφάλι της καλάθι με τα απαραίτητα για τη θυσία, ενώ με το δεξί χέρι σπένδει από οινοχόη. Πίσω, ένα παιδί οδηγεί το πρόβατο για τη θυσία, δύο ακόμη παιδιά παίζουν λύρα και αυλό, ενώ ακολουθούν μορφές που κρατούν κλαδιά. Ο ζωγράφος έχει προσθέσει επιγραφές σε κορινθιακό αλφάβητο, με τα ονόματα των λατρευτών, μία αφιέρωση στις νύμφες και το όνομά του. Ο πίνακας βρέθηκε στο ιερό των Νυμφών, μέσα σε σπήλαιο, μαζί με άλλους τρεις παρόμοιους πίνακες, μοναδικά έργα Κορινθίων καλλιτεχνών, τα οποία απηχούν τη μνημειακή ζωγραφική της εποχής τους.
(Πηγή: Διαδικτυακός κόμβος «Οδυσσέας» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού)
Ο μοναδικής ομορφιάς και ιστορικής αξίας Α' πίνακας του Πιτσά του 540 περ. π.Χ., έχει ερμηνευθεί ως μια πομπή θυσίας όπου μια ολόκληρη οικογένεια με τον πατέρα, τρεις κόρες και τρία αγόρια οδηγούν ένα πρόβατο σε θυσία. Ο βωμός στο δεξί κομμάτι του πίνακα επιβεβαιώνει την άποψη αυτή. Χωρίς να αμφισβητείται η μέχρι σήμερα ερμηνεία και με αφορμή τη μελέτη του πολιτιστικού περιβάλλοντος της εποχής και της περιοχής (Σικυώνα) δίδεται μια περαιτέρω ώθηση της ερμηνείας σε ένα συμβολικό επίπεδο. Κατ' αυτήν την άποψη ο "πατέρας" είναι ένας μεγάλος μουσικός της εποχής που αναθέτει στο σπήλαιο των Νυμφών - Μουσών έναν ζωγραφικό πίνακα τον οποίο παρήγγειλε σε γνωστό Κορίνθιο ζωγράφο και αναπολεί τη "θυσία" που έχει κάνει στην τέχνη και τις μούσες από μικρό παιδί. Οι διάφορες ηλικίες των τριών παιδιών θα μπορούσαν να είναι οι φάσεις της ζωής αυτού του μουσικού. Τα ονόματα των νυμφών-μουσών, σπάνια και περίεργα από μόνα τους, πιθανόν συμβολίζουν το πέρασμα του μουσικού στην καλλιτεχνική ωρίμανση.
(Σημείωμα του ομιλητή)
Ο Νίκος Ξανθούλης είναι συνθέτης, Επιστημονικός Συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών και Καθηγητής – Σύμβουλος στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Υπηρέτησε για 25 χρόνια ως κορυφαίος Α΄ τρομπεττίστας της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής από το 1984 έως το 2009. Από το 2009 έως το 2012 υπήρξε υπεύθυνος των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Ως σολίστ και ως συνθέτης έχει παρουσιασθεί σε πάνω από 30 χώρες. Υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ από το 2013 έως το 2015.
Έχει εκδώσει δεκατρείς προσωπικούς δίσκους και συμμετείχε σε άλλους τέσσερις ομαδικούς. Συνθετικά έχει ασχοληθεί κυρίως με τις παιδικές όπερες δύο από τις οποίες έχουν ανέβει στην Εθνική Λυρική Σκηνή και με τη μουσική για το αρχαίο θέατρο.
Το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αμερικής του έχει απονείμει τη διάκριση Kress Luctureship για την έρευνά του πάνω στην Αρχαία Ελληνική Μουσική δύο φορές: το 2012-13 όπως επίσης και για το ακαδημαϊκό έτος 2017-18. Το Νοέμβριο του 2016 προσκλήθηκε και παρουσίασε τη δουλειά του στην Ιστορική Σχολή του Πανεπιστημίου Λομονόσοβ της Μόσχας. Τα τελευταία 5 χρόνια έχει αφιερωθεί στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής λύρας για την οποία έγραψε το πρώτο σολιστικό έργο μετά από 1600 χρόνια σιωπής, «κοντσέρτο για αρχαία λύρα και συμφωνική ορχήστρα» το οποίο παρουσίασε στην Πολωνία (Γελένια Γκούρα) και στο Βερολίνο (30 και 31 Δεκεμβρίου 2015).