Μνημεία του λόγου ή άυλη κληρονομιά; Η ιστορία και οι συνέπειες μιας παραπλανητικής διάκρισης, στην Ελλάδα και αλλού

Ο Michael Herzfeld είναι Ομότιμος Καθηγητής των Κοινωνικών Σπουδών στην Έδρα Ε.Ε. Μόνραντ» στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου δίδαξε από το 1991 έως το τέλος του 2019, και διετέλεσε ο πρώτος και ιδρυτικός διευθυντής του Προγράμματος Ταϊλανδέζικων Σπουδών του Asia Center στο Χάρβαρντ. Επί μακρόν μέλος της Επιτροπής Νεοελληνικών Σπουδών του Χάρβαρντ, διετέλεσε επίσης προσωρινός διευθυντής του Νεοελληνικού Προγράμματος. Είναι επίσης επίτιμος καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, μέλος του Collegio del Dottorato di ricerca in Beni Culturali, Formazione e Territorio, Università di Roma "Tor Vergata", ομότιμος καθηγητής IIAS για τις Κριτικές Σπουδές Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Πανεπιστήμιο Leiden, ανώτερος σύμβουλος της Πρωτοβουλίας Σπουδών Κριτικής Κληρονομιάς, Διεθνές Ινστιτούτο Ασιατικών Σπουδών, Leiden, και υπότροφος Chang Jiang, Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών της Σαγκάης. Είναι συγγραφέας δώδεκα βιβλίων, δημιουργός δύο ταινιών και πολυάριθμων άρθρων και βιβλιοκρισιών. Στις τιμητικές του διακρίσεις περιλαμβάνονται το Βραβείο J.I. Staley και το Rivers Memorial Medal (και τα δύο το 1994). Εκτός από το D.Phil. του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (1976) και το D.Litt. του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ (1989), είναι επίτιμος διδάκτορας του Université Libre de Bruxelles (2005), του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Θεσσαλονίκης (2011), του Πανεπιστημίου Κρήτης (2013) και του Πανεπιστημίου St Andrews (2023). Το 2021 ανακηρύχθηκε επίτιμος πολίτης της Ελλάδας.

Social anthropologist Michael Herzfeld (D.Phil., Oxford University, 1976) is Ernest E. Monrad Research Professor of the Social Sciences at Harvard University, IIAS Professor of Critical Heritage Studies Emeritus at Leiden University, and a member of a doctoral program of the University of Rome “Tor Vergata.” Author of twelve books and numerous articles on various topics but principally grounded in his ethnographic research in Greece, Italy, and Thailand, and producer of two ethnographic films about modern Rome, he served as Editor of American Ethnologist (1995-98) and is currently (2023) Editor of the Journal of Modern Greek Studies. Made an honorary citizen of Greece in 2021, he holds honorary doctorates from the Université Libre de Bruxelles and the Universities of Macedonia (Thessaloniki), Crete, and St Andrews (Scotland). His research interests – which appear in his development of theoretical approaches such as cultural intimacy, structural nostalgia, and subversive archaism – include the negotiation of social inequalities, bureaucracy as a cultural and social phenomenon, nationalism and crypto-colonialism, the impact of historic conservation on historical memory and on local housing issues, and the production and transmission of artisanal and intellectual knowledge.

Διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η Σοφία Χανδακά είναι Κοινωνική Ανθρωπολόγος, ειδικευμένη στη μελέτη του υλικού πολιτισμού και των μουσείων, με μεγάλη εμπειρία στην πολιτιστική διαχείριση. Από το 1998 εργάζεται στο Μουσείο Μπενάκη όπου έχει συντονίσει και επιμεληθεί πολλές εκθέσεις και εκδόσεις και έχει συμβάλει στον επιστημονικό διάλογο με αριθμό συγγραμμάτων και ανακοινώσεων. Ως Επιμελήτρια του τμήματος των Πολιτισμών του Κόσμου, η ΣΧ δίνει προτεραιότητα στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε ζητήματα πολιτιστικής διαφορετικότητας και κοινωνικής ενσωμάτωσης. Παράλληλα, δραστηριοποιείται στη μουσειακή κοινότητα με τη διοργάνωση και τη συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια, εργαστήρια, προγράμματα πολιτιστικής ανταλλαγής και συνεργασίες που αφορούν σε σύγχρονες μουσειακές πρακτικές, όπως είναι η ετήσια Ημερίδα για τα Μουσεία, σε συνδιοργάνωση ΜΜ, Πρεσβείας των ΗΠΑ και British Council. Το 2006-2008 δίδασκε στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Είναι συντονίστρια του Δικτύου Επαγγελματιών Μουσείων του British Council και μέλος των διεθνών δικτύων The Robert Bosch Cultural Managers Network, MitOst και Tandem Network. Το 2018-2019, συνεργάστηκε με τον Δήμο Αθηναίων στο έργο ROCK, ως ειδικός σύμβουλος σε ζητήματα πολιτισμικής δημοκρατίας και πρόσβασης στον πολιτισμό. Είναι επίσης εθελόντρια - Αντιπρόεδρος της ΜΚΟ HOPEgenesis και εθελόντρια στην Ομάδα Αιγαίου.

Ο Γιώργης Μαγγίνης είναι ο επιστημονικός διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (SOAS), όπου ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Από το 2001 διδάσκει ιστορία της βυζαντινής τέχνης (SOAS κ.α.), της ισλαμικής τέχνης (SOAS, Ινστιτούτο Courtauld, Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης στο Κατάρ κ.α.) και της κινεζικής τέχνης (SOAS, Μουσείο Μπενάκη). Έχει συμμετάσχει σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ελλάδα, την Κύπρο και στην Αίγυπτο. Έχει εργαστεί στον καθεδρικό ναό Αγίας Σοφίας Λονδίνου ως υπεύθυνος αρχείου και επιμελητής μουσείου, στην επανέκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων, σε μουσεία στο Ηνωμένο Βασίλειο κ.α. Έχει δημοσιεύσει άρθρα πάνω στην κυπριακή προϊστορία, την ισλαμική τέχνη, τις σιναϊτικές σπουδές, τις ευρωπαϊκές διακοσμητικές τέχνες, την κινεζική κεραμική καθώς και την ελληνική και αρμενική διασπορά. Το 2016 εξέδωσε δύο βιβλία: Mount Sinai: A History of Travellers and Pilgrims και China Rediscovered: The Benaki Museum Collection of Chinese Ceramics.