Κουράγιος Γιάννος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
09/04/2022
Διάρκεια
00:42:55
Εκδήλωση
Εκδηλώσεις της Εταιρείας Διερεύνησης Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒΥΤ)
Χώρος
Αίθουσα "Συλλόγου των Αθηναίων", Διαδικτυακές εκδηλώσεις
Διοργάνωση
Εταιρεία Διερεύνησης Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒΥΤ)
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ετικέτες
Δεσποτικό Κυκλάδων, αρχαιολογικές ανασκαφές, ιερό του Απόλλωνα
Η διάλεξη αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών που διοργανώνει η Εταιρεία Διερεύνησης Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ), η οποία, παρά τις δυσμενείς συνθήκες που προκαλεί η πανδημία, συνεχίζει τις εκδηλώσεις της με διαδικτυακή μορφή, βάσει ενός προγράμματος ομιλιών το οποίο το Δ.Σ. της Εταιρείας θα κοινοποιεί κατά διαστήματα.
Σύνοψη
Η εικοσαετής αρχαιολογική έρευνα στη νησίδα του Δεσποτικού έχει φέρει στο φως μια εκτεταμένη εγκατάσταση και ένα από τα πλουσιότερα λατρευτικά κέντρα του Αιγαίου που άκμασε πριν από σχεδόν 2500 χρόνια. Πυρήνας της εγκατάστασης ήταν το λαμπρότατο τέμενος του θεού Απόλλωνα, στο οποίο δέσποζε το μαρμάρινο ναϊκό συγκρότημα και ο ημικυκλικός βωμός. Περιμετρικά του τεμένους έχουν έως και σήμερα έρθει στο φως δώδεκα κτίρια και δύο κτιριακά συγκροτήματα με πολλά δωμάτια.
Τα δύο καλοκαίρια της πανδημίας, 2020 και 2021, οι έρευνες επικεντρώθηκαν στην περιοχή νότια του τεμένους, σε πολλή μικρή απόσταση δυτικά της μάντρας του βοσκού, όπου και αποκαλύφθηκε ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό και πολύπλοκο σύστημα δεξαμενών συλλογής και επεξεργασίας υδάτων που αποτελείται από δύο μεγάλες δεξαμενές, δύο μικρότερες που λειτουργούσαν ως προλάκκια και ένα κτιστό αγωγό. Η θέση του στις υπώρειες των νότιων λόφων της θέσης πιθανότατα οφείλεται στην υπάρξη κάποιας πηγής. Ανάλογα συστήματα δεξαμενών είναι σπάνια κατά την Αρχαϊκή περίοδο στον ελλαδικό χώρο και δη στις Κυκλάδες.
Αυτό το σημαντικό εύρημα του Δεσποτικού αντανακλά το μέγεθος και τη σπουδαιότητα του ιερού του Απολλωνα. Σε συνδυασμό μάλιστα με τις πρόσφατες έρευνες στη νησίδα Τσιμηντήρι, απέναντι από το Δεσποτικό, φανερώνει τη λειτουργία μίας εκτεταμένης εγκατάστασης που φιλοξενούσε πλήθος δραστηριοτήτων σχετικών με τη λατρεία και όχι μόνο.
Επιστέγασμα των προσπαθειών της ομάδας του Δεσποτικού μετά από σχεδόν 22 χρονια ανασκαφών είναι η ολοκλήρωση της αναστήλωσης του αρχαϊκού ναού και εστιατορίου, καθώς και η διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου στο Δεσποτικό σε επισκέψιμο.
Ο Γιάννος Κουράγιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και έλαβε δίπλωμα συντήρησης αρχαιοτήτων στην ιδιωτική σχολή “Lo Sprone”. Από το 1986 έως σήμερα εργάζεται ως αρχαιολόγος του Υπουργείου Πολιτισμού. Το διάστημα 1986-2006 και 2011 έως και σήμερα έχει διατελέσει υπεύθυνος αρχαιολόγος για τα νησιά Πάρος, Αντίπαρος και Δεσποτικό της νυν Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων (πρώην ΚΑ΄ΕΠΚΑ), ενώ το διάστημα 2006-2010 εργάστηκε στην ΚΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ως υπεύθυνος αρχαιολόγος στις περιοχές της Βούλας και της Βουλιαγμένης, όπου διενήργησε πολλές σωστικές ανασκαφές.
Έχει λάβει μέρος σε ανασκαφές στην Ιταλία ως φοιτητής και σε πολλές ανασκαφές στις Κυκλάδες. Στην Πάρο, όπου εργάζεται τα τελευταία 25 χρόνια, έχει διεξάγει πλήθος σωστικών ανασκαφών φέρνοντας στο φως σημαντικά μνημεία της αρχαίας πόλης. Είναι επιμελητής του αρχαιολογικού Μουσείου της Πάρου.
Έργο ζωής για αυτόν αποτελεί η ανασκαφή στη νήσο Δεσποτικό, όπου ο ίδιος αποκάλυψε το 1997 ένα εκτεταμένο αρχαϊκό ιερό αφιερωμένο στο θεό Απόλλωνα, άγνωστο από κάθε γραπτή αρχαία πηγή. Τα επιστημονικά ενδιαφέροντα του επικεντρώνονται στην αρχαϊκή και κλασική περίοδο στις Κυκλάδες και κυρίως στο ιερό του Δεσποτικού και στην τοπογραφία, την οργάνωση, τη θρησκεία και την καλλιτεχνική παραγωγή της Πάρου στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους. Από το 2014 διευθύνει και το αναστηλωτικό πρόγραμμα στον αρχαιολογικό χώρο του Δεσποτικού. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε αρχαιολογικούς τόμους και αρχαιολογικά περιοδικά, έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις για την Πάρο και το Δεσποτικό σε πολλά αρχαιολογικά συνέδρια, έχει δώσει διαλέξεις σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια και σε μουσεία. Το 2004 εξέδωσε τον αρχαιολογικό οδηγό Πάρος-Αντίπαρος. Ιστορία, Μνηµεία, Μουσεία, το 2009 και το 2013 εκδόθηκαν τα βιβλία του Δεσποτικό. Το ιερό του Απόλλωνα, το 2015 εκδόθηκε ο νέος αρχαιολογικός οδηγός του Πάρος. Αντίπαρος. Δεσποτικό Από την προϊστορία στα νεώτερα χρόνια, και το 2018 το βιβλίο Δεσποτικό-Ταξίδι στο χρόνο. Υπό έκδοση βρίσκονται τόμος για την παριανή πλαστική και πολλές συνδημοσιεύσεις με τους επιστημονικούς συνεργάτες του στη συστηματική ανασκαφή στο Δεσποτικό.
