Ο Λαυράγκας, το Ελληνικό Μελόδραμα και η Εθνική Λυρική Σκηνή

Ο Βύρων Φιδετζής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε στο Κρατικό της Ωδείο. Ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές στο Μουσικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης με τα διπλώματα σολίστ βιολοντσέλου και διεύθυνσης ορχήστρας. Στις συναυλίες του ως σολίστ και ως μαέστρος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ευρώπη, Ασία, Αμερική, Β. Αφρική) προβάλλει ιδιαίτερα τη νεοελληνική δημιουργία. Η δισκογραφία του σε βινύλια (LP) και δίσκους ακτίνας (CD), περιλαμβάνει πάνω από 100 τίτλους με τις εταιρείες LYRA, NAXOS, BIS, MELISM, SUBWAYS. Ενδεικτικά αναφέρονται: οι 3 συμφωνίες, τα συμφωνικά ποιήματα και 2 όπερες του Μ. Καλομοίρη, 3 συμφωνίες και τα ορατόρια του Π. Πετρίδη, 5 όπερες του Σ. Σαμάρα, 2 όπερες του Π. Καρρέρ, σειρά έργων του Ν. Σκαλκώτα, μεταξύ των οποίων οι 36 Ελληνικοί χοροί, καθώς και πλειάδα έργων συνθετών όπως οι Θ. Αντωνίου, Γ. Αξιώτης, Δ. Δραγατάκης, Α. Ευαγγελάτος, Β. Καλαφάτης, Π. Κούκος, Δ. Λαυράγκας, Δ. Λιάλιος, Ν. Χ. Μάντζαρος, Δ. Μητρόπουλος, Χ. Ξανθουδάκης, Γ.Α. Παπαϊωάννου, Αιμ. Ριάδης κ.ά. Έχει ενορχηστρώσει σειρά έργων, μεταξύ των οποίων τις όπερες Μάρκος Μπότσαρης και Fior di Maria (Μαριάνθη) του Π. Καρρέρ και Tigra, Lionella, και Medje του Σ. Σαμάρα. Υπήρξε μόνιμος αρχιμουσικός της ΕΛΣ και της ΚΟΑ, επικεφαλής σε ορχήστρες της Ρωσίας (Αικατερίνμπουργκ) και της Βουλγαρίας (Πάζαρτζικ) και καλλιτεχνικός υπεύθυνος της ΣΟ του Δήμου Θεσσαλονίκης. Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΚΟΑ την περίοδο 2004-2011 και από το 2016 Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Φιλαρμόνιας Αθηνών. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών καθώς και στο Ιόνιο, του οποίου υπήρξε επί σειρά ετών μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του. Διετέλεσε Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής των Μουσικών Σχολείων (1994-2005). Τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1975), την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής (2000 και Μέγα Βραβείο Μουσικής 2016), το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (2018), το Ωδείον Αθηνών (2022), καθώς και από άλλους φορείς. Εξελέγη επίτιμο μέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών (1986). Το 2010 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο Νίκος Μαλιάρας γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Εθνικό Ωδείο και Πανεπιστήμιο του Μονάχου, από το οποίο αναγορεύθηκε διδάκτωρ το 1990. Είναι Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.Τα ερευνητικά διαφέροντά του επικεντρώνονται στην μελέτη της Ιστορίας και της εργογραφίας της Νεοελληνικής Έντεχνης μουσικής, στην ιστορική και αναλυτική μελέτη της μουσικής του Μανώλη Καλομοίρη και άλλων εκπροσώπων της Εθνικής Σχολής, καθώς και τις συνάφειες της Ελληνικής μουσικής με την Ευρωπαϊκή, από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Έχει επίσης ασχοληθεί με τη μελέτη των Βυζαντινών μουσικών οργάνων, μέσα από τις ιστορικές, φιλολογικές, αρχαιολογικές και εικονογραφικές πηγές. Έχει μελετήσει, επίσης, ιδιαίτερα το έργο των Μπαχ, Μπετόβεν, Μπραμς, Σοπέν, Μέντελσον, Ρ. Στράους και Στραβίνσκυ. Ο Νίκος Μαλιάρας έχει ιδρύσει το 1998 και διευθύνει τη Μικτή Χορωδία του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έχει ασχοληθεί με έργα Ελλήνων συνθετών και έχει ερμηνεύσει σημαντικά έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Το 2019 ίδρυσε την Ακαδημαϊκή Χορωδία Νέων Αθηνών (ΑΧΝΑ), που αποτελείται κυρίως από φοιτητές και αποφοίτους Μουσικολογίας και συνεχίζει τη δραστηριότητα της Χορωδίας του Πανεπιστημίου, με την οποία έχει στενή συνεργασία. Επίσης, ο Νίκος Μαλιάρας ίδρυσε (1989) και διευθύνει την Παιδική Χορωδία «Μανώλης Καλομοίρης», η οποία είχε 15ετή συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή και σχεδόν με όλες της ελληνικές επαγγελματικές ορχήστρες και χορωδίες. Το 2016 ίδρυσε σε συνεργασία με τον αρχιμουσικό Β. Φιδετζή την Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών. Στη διάρκεια της αυτής ης δραστηριότητας έχει επιμεληθεί μουσικολογικά την έκδοση πολλών συμφωνικών και οπερατικών έργων Ελλήνων συνθετών.

Ο Μύρων Μιχαηλίδης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους Έλληνες αρχιμουσικούς με διεθνή παρουσία. Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει 46 τίτλους όπερας και πάνω από 350 συμφωνικά έργα. Έχει διευθύνει επανειλημμένα την Ορχήστρα Δωματίου της Βιέννης, τις Φιλαρμονικές/Συμφωνικές Ορχήστρες Βερολίνου, Ρώμης, Ερφούρτης, Ενέσκου, Μπρατισλάβας, Σόφιας, Οδησσού, Άγκυρας, Μπανγκόκ, Μπραουνσβάικ, Σααρμπρίκεν, Σαγκάης, Τεργέστης, Τορόντο, Ιερουσαλήμ, Μεξικού, Μπανγκόκ, Μπατούμι, Ραδιοφωνίας Πράγας, Βουκουρεστίου, Εθνικές Όπερες Σάο Πάολο, Βουκουρεστίου, Αστραχάν, Ριγέκα κ.α. Συνεργάζεται σταθερά με όλες τις ελληνικές ορχήστρες (ΚΟΘ, ΚΟΑ, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, ΟΛΣ, ΦΟΑ, Δήμου Αθηναίων, Θεσσαλονίκης κ.α.). Πρόσφατα διηύθυνε την Όπερα Ηλέκτρα του Ρίχαρντ Στράους στην Εθνική Όπερα του Ζάγκρεμπ. Έχει συνεργαστεί με καλλιτέχνες, όπως οι Άλντο Τσικολίνι, Πωλ Μπαντούρα Σκόντα, Κυπριανός Κατσαρής, Ίβο Πογκορέλιτς, Λαρς Φογκτ, Φάζελ Ζάι, Μπάρι Ντάγκλας, Λαρς Φόγκτ, Σαλβατόρε Ακάρντο, Βάντιμ Ρέπιν, Σλόμο Μιντς, Μίσα Μάισκυ, Τζουν Άντερσον, Τσέριλ Στούντερ, Παάτα Μπουρτσουλάντζε κ.α. Έχει ηχογραφήσει για την EMI Classics, τη Naxos κ.α. αποσπώντας υποψηφιότητες για δύο βραβεία Grammy, με το Βραβείο Supersonic, με το Βραβείο Pizzicato Classics και με Πέντε Diapason (CD με έργα Πιτσέττι). Το CD του με τα Κοντσέρτα του Μπετόβεν (με τον Άλντο Τσικολίνι και την ΚΟΘ) τον έφερε στο επίκεντρο της διεθνούς δημοσιότητας. Το 2015, κυκλοφόρησε DVD με τον Φάουστ του Γκουνό (ΕΛΣ). Έχει διατελέσει Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, Αρχιμουσικός στην Όπερα της Σαξονίας και από το 2018, Γενικός Μουσικός Διευθυντής (GMD) στην Όπερα και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Ερφούρτης, στη Γερμανία. Από το 2019, είναι ο πρώτος Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου. Τιμήθηκε με το παράσημο του Ιππότη των Τεχνών και των Γραμμάτων της Γαλλικής Δημοκρατίας, με Τιμητική Διάκριση από την Ένωση Ελλήνων Μουσικών και Θεατρικών Κριτικών, με το Βραβείο Απόλλων και το Ειδικό Βραβείο “Χρυσή Μπαγκέτα” από την Εταιρεία Φίλων της ΕΛΣ. Σπούδασε πιάνο με τον Δημήτρη Τουφεξή, αποφοιτώντας παράλληλα από τη Νομική Σχολή Αθηνών και Διεύθυνση Ορχήστρας με τον Χανς Μάρτιν Ράμπενσταϊν στη Μουσική Ακαδημία του Βερολίνου. Παρακολούθησε σεμινάρια των Μιλτιάδη Καρύδη και Σάιμον Ρατλ.

Ο Νίκος Α. Δοντάς είναι απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, διδάκτωρ μουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, μουσικοκριτικός της εφημερίδας Η Καθημερινή και υπεύθυνος του Τομέα Δραματολογίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ). Συνεργάτης του 29τομου εγκυκλοπαιδικού λεξικού Musik in Geschichte und Gegenwart, αλλά και στους τομείς εκδόσεων των Μεγάρων Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, του Φεστιβάλ Αθηνών, έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και έχει δώσει πλήθος διαλέξεων και έχει συνεργαστεί με το Γ΄ Πρόγραμμα της ΕΡΑ και τον Σκάι 100.4. Είναι συγγραφέας και επιμελητής αφιερωματικής έκδοσης για τα 80 χρόνια της ΕΛΣ (2020) και έχει συντάξει τα κείμενα της έκδοσης Εικόνες για την όπερα (Πατάκης 2021). Ως Αρχιτέκτων-Μηχανικός (ΕΜΠ, M.Sc. UCL, Λονδίνο) έχει εργαστεί στο έργο επέκτασης του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών. Ως Επιμελητής Αρχιτεκτονικών Σχεδίων και Οπτικής Απόδοσης του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού είναι συγγραφέας και επιστημονικός υπεύθυνος της έκδοσης για την ελληνιστική πόλη Πριήνη (ΙΜΕ 2001), η οποία μεταφράστηκε και εκδόθηκε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Χάρβαρντ (HUP 2005).