Ο Μαρξ και η Βίβλος

Σύμφωνα με τον Μ.Ζ. Κοπιδάκη, «ο Κάρολος Μαρξ κατά τη διάρκεια της ζωής του, αλλά ιδίως μετά θάνατον ενέπνευσε αισθήματα λατρείας και ακατάλλακτου μίσους. Τα αισθήματα αυτά εκφράστηκαν με όρους λαϊκής ή αριστοκρατικής, δηλαδή αρχαιοελληνικής θρησκευτικότητας. Για τους αγιογράφους του ήταν ο ολύμπιος Δίας και ο Προμηθεύς ελευθερωτής. Για τους δαιμονολόγους του ο δαίμων Σαλώχ και ο Αντίχριστος. Για τους σοσιαλιστές που είχαν χριστιανική αγωγή, ο Μαρξ ήταν ο νέος Προφήτης και ο Μεσσίας.

»Το έργο του άθεου φιλοσόφου βρίθει από βιβλικά παραθέματα και εκκλησιαστικούς όρους. Δυσνόητοι όροι της πολιτικής οικονομίας διασαφηνίζονται με αναλογίες και συγκρίσεις θεολογικές. Το χρήμα για παράδειγμα προσλαμβάνει θεϊκές ιδιότητες: είναι πανταχού παρόν και παντοδύναμο.

»Το Μανιφέστο του Κουμμουνιστικού Κόμματος είναι ταυτόχρονα θεωρία της ιστορίας, οδηγός επαναστατικής δράσης, ανάλυση της οικονομίας και καταγγελία της ανισότητας. Όμως η επιτυχία του οφείλεται και σε δύο άλλους παράγοντες. Ο πρώτος είναι η λογοτεχνικότητά του και ο δεύτερος η "θεολογική" του διάσταση. Το Μανιφέστο εμφανίζεται ως εκκοσμικευμένη Αποκάλυψη, ως προφητεία και ως εσχατολογικό και σωτηριολογικό κήρυγμα.

»Η επανανάγνωση του έργου του Μαρξ που επιχειρούν τις τελευταίες δεκαετίες αναλυτικοί φιλόσοφοι θα μας αποκαλύψει πολλά για την οδυνηρή σχέση έλξης και απώθησης που διατήρησε εφ' όρου ζωής ο φιλόσοφος με τη Βίβλο».