Κοσμαδάκη Πολύνα
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
10/10/2014
Διάρκεια
26:40
Εκδήλωση
Έλληνες κριτικοί και ιστορικοί της τέχνης στο Παρίσι, 1945-1975
Χώρος
Μουσείο Μπενάκη (Κτήριο οδού Πειραιώς)
Διοργάνωση
École Française d’Athènes
Μουσείο Μπενάκη
Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών
Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός
Ετικέτες
Παρίσι, σύγχρονη τέχνη, Έλληνες τεχνοκρίτες, ιστορικοί της τέχνης, ιστορία της τέχνης
Το Παρίσι, που ήταν ως γνωστόν μητρόπολη της σύγχρονης τέχνης από τις αρχές του 20ού αιώνα, συνέχισε και μετά τον πόλεμο να προσελκύει καλλιτέχνες και επιστήμονες από όλα τα μέρη του κόσμου. Ανάμεσά τους ήταν και Έλληνες τεχνοκρίτες και ιστορικοί της τέχνης, όπως οι Άγγελος Γ. Προκοπίου, Ελένη Βακαλό, Τώνης Σπητέρης, Γιώργος Μουρέλος, Γιώργος Πετρής, Νίκος Χατζηνικολάου, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Εμμανουήλ Μαυρομμάτης κ.ά., οι οποίοι σπούδασαν κοντά σε σημαντικούς δασκάλους (Jean Laude, Pierre Francastel, Roland Barthes, Pierre Vilar κ.ά.), παρακολουθούσαν τις ζυμώσεις γύρω από την θεωρία και την ιστορία της τέχνης, και επιχείρησαν να μεταφέρουν στα ελληνικά επιστημονικά πράγματα τις νέες ιδέες και τους κριτικούς κανόνες, τις θεωρίες, τις μεθόδους και τα επιστημονικά παραδείγματα και πειθαρχίες που αφομοίωσαν στο Παρίσι. Παράλληλα, οι ελληνικής καταγωγής κριτικοί Κριστιάν Ζερβός και ο Τεριάντ, που είχαν παίξει πρωταρχικό ρόλο στα καλλιτεχνικά πράγματα κατά τον Μεσοπόλεμο, εξακολουθούσαν αφενός να έχουν γόνιμη δράση στη γαλλική πρωτεύουσα αφετέρου να ασκούν ιδιαίτερη επιρροή στον κόσμο της τέχνης στην Ελλάδα. Τις μεταπολεμικές δεκαετίες επίσης ωρίμασαν επιστημονικά Γάλλοι αισθητικοί και ιστορικοί της τέχνης όπως οι Olivier Revault d'Allonnes και François Loyer, οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν να μελετήσουν τη νεώτερη ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή. Τέλος, αρκετοί Έλληνες καλλιτέχνες, που έζησαν στο Παρίσι συνδέθηκαν με ηγετικές μορφές πρωτοποριακών κινημάτων, όπως ο Pierre Restany και άντλησαν από τις ιδεολογικές τάσεις, τις μορφολογικές αναζητήσεις και τις δράσεις των Νέων Ρεαλιστών, των Καταστασιακών, των στρουκτουραλιστών κ.ά.
Η Ημερίδα επιχειρεί να αναδείξει την πολυμορφία των παραπάνω ζητημάτων και να διευρύνει τη μελέτη και τον διάλογο γύρω από το έργο και την προσφορά αυτής της πλειάδας τεχνοκριτών, θεωρητικών και ιστορικών της τέχνης που, είτε άμεσα, είτε έμμεσα διαδραμάτησαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ελληνικής τέχνης της μεταπολεμικής περιόδου και συνεισέφεραν καθοριστικά στη διαμόρφωση του λόγου περί τέχνης στην Ελλάδα. Επίσης, στόχος της Ημερίδας, πέρα από την ανάδειξη του ρόλου αυτών των προσωπικοτήτων, είναι να αναλυθούν οι τρόποι με τους οποίους οι τεχνοκριτικές τάσεις και οι θεωρητικές αναζητήσεις που κυριαρχούσαν εκείνη την περίοδο στη Γαλλία προσλήφθηκαν στον ελληνικό χώρο.
Για τον σκοπό αυτό οι πρωτότυπες ανακοινώσεις της Ημερίδας είναι επικεντρωμένες στα παραπάνω πρόσωπα, ενώ τα μονοθεματικά στρογγυλά τραπέζια-συζητήσεις είναι οργανωμένα γύρω από τα χρόνια των σπουδών και τις περιόδους της αισθητικής-επιστημονικής διαμόρφωσης κριτικών και ιστορικών της τέχνης. Οι ανακοινώσεις θα αφορούν επίσης γενικότερα θέματα διαμεσολάβησης και υποδοχής των κυρίαρχων ιδεών και τάσεων της γαλλικής ιστορίας και κριτικής της τέχνης από τον ελληνικό καλλιτεχνικό κόσμο.
Η ημερίδα – την οποία επιμελήθηκαν η Πολύνα Κοσμαδάκη (Μουσείο Μπενάκη) και ο Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος (Πανεπιστήμιο Κρήτης - Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών-ΙΤΕ) - οργανώθηκε στο πλαίσιο του τετραετούς ερευνητικού προγράμματος Athènes-Paris 1945-1974 / Αθήνα-Παρίσι 1945-1975, που πραγματοποιείται από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών EFA σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών-ΙΤΕ, και αποσκοπεί στην τεκμηρίωση και μελέτη των πολιτιστικών σχέσεων Γαλλίας και Ελλάδας κατά την περίοδο 1945-1975.
Η Πολύνα Κοσμαδάκη είναι ιστορικός τέχνης. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Αρχαιολογία στο Στρασβούργο (Université des Sciences Humaines de Strasbourg) και στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris IV), από όπου πήρε πτυχίο Ιστορίας της τέχνης και Αρχαιολογίας και όπου πραγματοποίησα τον πρώτο κύκλο των μεταπτυχιακών σπουδών στην ιστορία της Τέχνης του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε ένα δεύτερο μεταπτυχιακό (DEA) στην ιστορία της Tέχνης και ξεκίνησε την έρευνα για την διδακτορική της διατριβή, την οποία υποστήριξε στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης τον Σεπτέμβριο του 2003. Στο Παρίσι εργάστηκε στο Μουσείο Rodin ενώ όταν επέστρεψε στην Ελλάδα εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Ίδρυμα Γουλανδρή – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Άνδρου.
Σήμερα είναι Επιμελήτρια του Τμήματος Ζωγραφικής Χαρακτικών και Σχεδίων στο Μουσείο Μπενάκη και διδάσκει από το 2005 Ιστορία της Ευρωπαϊκής Τέχνης στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Από το 2008 είναι ερευνήτρια και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής στο τετραετές πρόγραμμα του Μουσείου Μπενάκη, της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών με τίτλο «Παρίσι – Αθήνα: το διπλό ταξίδι 1917-1939», που αφορά την μελέτη των σχέσεων Ελλάδας-Γαλλίας στις τέχνες, κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Το 2004 ήταν βοηθός επιμελήτρια στην έκθεση « Ο Picasso και η Ελλάδα» του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Άνδρο και από το 2005 έως το 2008 συμμετείχε στο ερευνητικό πρόγραμμα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών με θέμα «Γυναίκες απόφοιτοι της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών από το 1980 ως το 2004». Το 2007 δημοσίευσε μονογραφία για τη γλύπτρια Τίτσα Χρυσοχοΐδη. Πρόσφατες μελέτες της περιλαμβάνουν τις ανακοινώσεις «Modernism and Antiquity: Parisian perspectives and Greek artists during the interwar period» για το συνέδριο Re-imagining the Past Antiquity and Modern Greek Culture στο Birmingham University, «Η συμμετοχή της Ελλάδας στην Έκθεση Διακοσμητικών Τεχνών στο Παρίσι το 1925: μία απόπειρα πολιτιστικής διπλωματίας» και «Τα Cahiers d’art 1926 – 1939 : μία πρώτη προσέγγιση του έργου του Christian Zervos ως εκδότη και ως κριτικού τέχνης» και τις δημοσιεύσεις «Η διαπραγμάτευση της έμφυλης ταυτότητας και οι πρακτικές των γυναικών καλλιτεχνών στην Ελλάδα: Από τον 20ό στον 21ο αιώνα», «Η έννοια της πολυπολιτισμικότητας στη Σύγχρονη Τέχνη», «Διαβάζοντας τη σύγχρονη ελληνική σκηνή. Από την πολιτισμική κριτική στην τοπική μετα-θεωρία» και «O «ανεξάρτητος επιμελητής» ως επιμελητική προσέγγιση και η πρώτη της εφαρμογή σε έκθεση ελληνικής τέχνης» για το περιοδικό Κριτική και Τέχνη της AICA Hellas. Έχει επιμεληθεί εκθέσεις όπως η έκθεση Engage στη Γκαλερί Gazon Rouge το 2006 και την έκθεση Προθήκες θαυμάτων με τον Χριστόφορο Μαρίνο το 2010 ενώ επιμελείται και την σειρά εγκαταστάσεων σύγχρονης τέχνης «Καλλιτέχνες σε διάλογο με το Μουσείο Μπενάκη» που ξεκίνησε το 2011. Κείμενα, άρθρα της και κριτικές έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, εφημερίδες και καταλόγους εκθέσεων.
